فرزانه بابائی
 
حاج شیخ فضل‌الله نوری (کجوری، نوری طبرسی، شیخ شهید، شیخ نوری) فرزند ملاعباس کجوری (نوری طبرسی) در دوم ذیحجه سال 1259ق در منطقه کجور مازندران به دنیا آمد. پس از تحصیل مقدمات علوم متداول عصر خود برای تکمیل تحصیلات عالیه به عراق (نجف اشرف) مهاجرت نمود و در سال 1288ق بنابه دستور میرزای شیرازی جهت هدایت مردم به تهران بازگشت و مجتهد طراز اول تهران گردید. فعالیتهای سیاسی و اجتماعی فراونی نمود و در قیامی که منجر به صدور فرمان مشروطیت گردید نقش ارزنده‌ای ایفا کرد. شیخ شهید در ابتدا با سایر مشروطه‌خواهان از جمله سیدعبدالله بهبهانی همراه بود ولی به دلیل پافشاری بر تطبیق قانون اساسی با مبانی شریعت اسلامی میان وی و سایر مشروطه‌خواهان جدایی افتاد و سرانجام روز 13 رجب 1327ق در میدان توپخانه تهران به دار آویخته شد.
 
اسناد ارائه شده بیانگر نحوه برخورداری شیخ فضل‌الله نوری از محضر استاد خود محمدحسن شیرازی است به طوری که صحت احکام صادره از جمله انتساب حکم مربوط به تحریم تنباکو به وی را جویا می‌گردید، همچنین خود مرجعی توانا جهت پاسخگوئی به سؤالات شرعی عامه مردم بود و به شکایات مطروحه در مجالس درس و مساجد رسیدگی می‌نمود. وی تلاش زیادی جهت مشروعیت بخشیدن به نهضت مشروطه نمود و درخواستهای روحانیون شهرهای مختلف را در مورد لزوم تطبیق قوانین مشروطه با اصول مشروعه و رفع اختلافات مهاجرین را پاسخگو بود و با اقداماتی نظیر بست‌نشینی در اماکن مقدسه خواستار برقراری مشروطه مشروعه بود.