حسن افشار فرزند دکتر علی افشار در 1293 خورشیدی در تهران به دنیا آمد. تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در مدرسه فردوسی و ثروت تهران به پایان رسانید. 1 در سال 1311 به مدرسه عالی حقوق رفت و با ارائه پایان نامه ای تحت عنوان "عقد هبه" موفق به دریافت لیسانس حقوق قضایی شد. سپس به فرانسه رفت و مدت دوسال در آنجا ادامه تحصیل داد و به موفقیتهای تحصیلی فراوانی دست یافت که عبارتند از: دریافت دیپلم عالی دولتی اقتصاد از...
حسن افشار فرزند دکتر علی افشار در 1293 خورشیدی در تهران به دنیا آمد. تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در مدرسه فردوسی و ثروت تهران به پایان رسانید. 1 در سال 1311 به مدرسه عالی حقوق رفت و با ارائه پایان نامه ای تحت عنوان "عقد هبه" موفق به دریافت لیسانس حقوق قضایی شد. سپس به فرانسه رفت و مدت دوسال در آنجا ادامه تحصیل داد و به موفقیتهای تحصیلی فراوانی دست یافت که عبارتند از: دریافت دیپلم عالی دولتی اقتصاد از دانشکده پاریس، دیپلم تحصیلات عالی دولتی حقوق، دیپلم عالی مدرسه عالی جرمشناسی پاریس و اخذ درجه دکترای دولتی حقوق و اقتصاد با رائه پایان نامهای تحت عنوان " سازمان اعتبار دهقانی در ایران". 2
وی پس از پایان تحصیلات، مدتی به عنوان استاد در دانشکده بین المللی حقوق تطبیقی استراسبورگ به تدریس پرداخت. در سال 1322 به ایران بازگشت و به عنوان دانشیار دانشکده حقوق دانشگاه تهران مشغول به کار شد.
پس از آن که "حزب ایران" با "حزب توده ایران" و "دموکرات آذربایجان" ائتلاف کردند، عدهای از افرادی که مخالف این ائتلاف بودند "حزب وحدت ایران" را تاسیس کردند. افشار یکی از اعضای منتخب شورای عالی این حزب بود. از دیگر اعضای شورای عالی افرادی نظیر هادی اشتری، ناصر اعتمادی، ملکالشعرای بهار، ناصر نجمی و حسن نزیه بودند. ارگان حزب وحدت ایران روزنامه شفق بود که امتیاز آن را دکتر جزایری گرفته بود. 3
شماره آرشیو: 2- 8765 - 4ع
افشار در سال 1332 در دوره هجدهم قانونگذاری با کسب 41350 رای و در سال 1335 در دوره نوزدهم قانونگذاری با کسب 42712 رای از تهران به نمایندگی مجلس شورای ملی انتخاب گردید. هنگامی که دکتر موسی عمید وفات کرد سمت ریاست دانشکده به ایشان رسید. 4 وی مدت سه سال ریاست دانشکده حقوق و علوم سیاسی را برعهده داشت. مدتی هم وکالت دادگستری نمود و از آنجایی که به زبان فرانسه تسلط داشت غالبا وکالت شرکتهای خارجی را میپذیرفت. وی مدت 25 سال در دانشکده حقوق به تدریس اشتغال داشت و جزوات درسی خود را که ترجمهای از حقوق فرانسه بود به چاپ رسانید.
حسن افشار پس از تشکیل کمیته حقوق تطبیقی در ایران، به سمت دبیر کل آن کمیته انتخاب گردید. او درسال 1328 به سمت رئیس قسمت حقوق مدنی تطبیقی سومین کنگره بین المللی حقوق تطبیقی در لندن، در سالهای 1336 و 1341 (1958 و 1963 میلادی) مخبر حقوق کار و در پنجمین و ششمین کنگره بینالمللی حقوق تطبیقی در سال 1341 (1963 م) به عضویت آکادمی بین المللی حقوق برگزیده شد. وی از سال 1962 تا 1963 میلادی در دانشکدههای استراسبورگ، هلسینکی و تریست به عنوان استاد تدریس میکرد. 5
دکتر افشار علاوه بر تدریس، مشاغل و سمتهای دیگری را نیز عهدهدار بود که عبارتند از: مشاور کمیسیون ارز، مشاور اداره حقوقی و رئیس اداره کل مال الاجارهها، مدیر عامل و رئیس هیئت مدیره شرکت پنبه از زمان تشکیل سازمان برنامه، معاون دانشکده حقوق از 15 اسفند 1328 تا 21 فروردین 1330، معاون و کفیل وزارت کار، عضو شورای پول و اعتبار وزارت دارایی (1342)، رئیس دانشکده حقوق (1342، 1345)، عضو هیئت معتمدان جهت رسیدگی به اتهامات نخستوزیران و وزیران 6، عضو شورای مرکزی دانشگاهها (1346)، عضو کمیسیون امور بینالمللی کانون وکلاء وزارت دادگستری (1347)، دبیرکل شورای سازمان برنامه، عضو لژهای فراماسونری فردوسی و بوعلی سینا 7، عضو گروه سیاسی "دوره" 8، ریاست جمعیت حقوقدانان ایران و آمریکا، عضو باشگاه دوستداران فرانسه، از موسسین احزاب وحدت ایران، سوسیالیست ایران و حزب مردم. 9
تالیفات او: تبعید مکمل از نظر حقوق جزا به زبان فرانسه، مقدمه حقوق تطبیقی ، سازمان اعتبارات دهقانی ایران. 10 او دوبار ازدواج کرد. همسر اولش در یک تصادف رانندگی درگذشت. سپس با تاجالملوک اتحادیه، که قبلا همسر سپهبد زاهدی بود، ازدواج کرد. سرانجام دکتر افشار در سال 1371 در تهران از دنیا رفت.
پی نوشت:
1. باقر عاقلی، شرح حال رجال سیاسی و نظامی معاصر ایران، ج1، (تهران: نشر گفتار؛ نشر علم، 1380)، ص 151.
2. منوچهر نظری، رجال پارلمانی ایران (از مشروطه تا انقلاب اسلامی)، (تهران: فرهنگ معاصر، 1390)، ص122.
3. ناصر نجمی، بازیگران سیاسی عصر رضا شاهی و محمدرضا شاهی، (تهران: انیشتین، ۱۳۷۳)، ص 132.
4. ایرج افشار، سواد و بیاض، (تهران: اساطیر، ۱۳۸۹)، ص 241.
5. منوچهر نظری، ص 123.
6. اطلاعات سالانه، 1345، ش 5، ص 55.
7. فراماسونها و روتارینها و لاینزهای ایران، (تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی، 1377)، ص 113.
8. غلامرضا نجاتی، ماجرای کودتای سرلشکر قرنی، (تهران: موسسه خدمات فرهنگی رسا، ۱۳۷۳)، ص 45.
9. دولتمردان عصر پهلوی به روایت اسناد ساواک، ج1، (تهران: وزارت اطلاعات، مرکز بررسی اسناد تاریخی، 1385 )، ص 16، 129.
10. خانبابا مشار، مولفین کتب چاپی فارسی و عربی، ج2، ([بیجا: بینا]، ۱۳۴۰- )، ص 516.