اعلامیه مشترک آیات عظام به مناسبت سالگرد قیام 15 خرداد/اعلامیه مشترک آیات عظام به مناسبت سالگرد قیام 15 خرداد/اعلامیه مشترک آیات عظام به مناسبت سالگرد قیام 15 خرداد/اگر اینها «ارتجاع‏ سیاه» است بگذار ما مرتجع باشیم!/سکوت در مقابل ستمکاری، اعانت به ستمکاران است/نگرانی ساواک از اعلامیه مراجع در سالگرد 15 خرداد/گزارش ساواک از اظهارات ضد بهائی آیت‌الله کفعمی/آتش‌سوزی بزرگ در رشت/وعده شهردار تهران؛ گوشت را ارزان می‌کنیم!/قرارداد خرید گوسفند از ترکیه منعقد شد/عزاداری ماه محرم در دربار برگزار می‌شود!/محاکم مخصوص اطفال تشکیل می‌شود/اداره خالصجات منحل می‌شود

اعلامیه مشترک آیات عظام به مناسبت سالگرد قیام 15 خرداد
آیات عظام «روح‌الله الموسوی الخمینی، محمدهادی الحسینی المیلانی، شهاب‌الدین النجفی المرعشی و حسن الطباطبائی القمی» در اعلامیه مشترکی به مناسبت اولین سالگرد قیام 15 خرداد 1342 روز 12 محرم را عزای ملی اعلام کردند.
در این اعلامیه آمده است: ‏‏یک سال از فاجعه خونین 12 محرّم 83 (15 خرداد 1342) گذشت. یک سال از مرگ‏‎ ‎‏فجیع عزیزان ملت سپری شد. یک سال از بی‌خانمان شدن و بی‌سرپرست شدن یتیمان‏‎ ‎‏بی‌پدر و زن‌های بی‌شوهر و مادران داغدیده گذشت. واقعه 15 خرداد ننگ بزرگی برای‏‎ ‎‏هیئت حاکمه به بار آورد. این واقعه فراموش‌شدنی نیست. تاریخ آن را ضبط کرد. آیا‏‎ ‎‏ملت مسلمان چه جرمی مرتکب شده بود؟ زن‌ها و اطفال صغیر چه گناهی کرده بودند؟‏‎ ‎‏چرا آنها را به مسلسل بستند؟ علمای اسلام و خطبای مذهبی چه جرمی داشتند؟ گناه آنها‏‎ ‎‏دفاع از حق بود؛ دفاع از قرآن کریم بود. به جرم نصایح مشفقانه و صلاح‌اندیشی اهانت‏‎ ‎‏شدند، به حبس کشیده شدند، محصور گردیدند، مبتلا به مصائب شدند.‏
 
وظیفه علمای اسلام؛ دفاع از احکام مسلم اسلام و پشتیبانی از استقلال ممالک اسلامی و اظهار تنفر از ستمکاری‌ها و ظلم‌ها!
‏‏در ادامه این اعلامیه تأکید شده است: علمای اسلام وظیفه دارند از احکام مسلّمه اسلام دفاع کنند، از استقلال ممالک‏‎ ‎‏اسلامی پشتیبانی نمایند، از ستمکاری‌ها و ظلم‌ها اظهار تنفر کنند، از پیمان با دشمنان اسلام‏‎ ‎‏و استقلال و ممالک اسلام اظهار انزجار کنند، از اسرائیل و عمال اسرائیل ــ دشمنان قرآن‏‎ ‎‏مجید و اسلام و کشور ــ برائت جویند، از اعدام‌‎های بی‌جهت و تبعیدهای دسته‌جمعی و‏‎ ‎‏محاکمات غیرقانونی و محکومیت‌های بدون مجوز بیزاری جویند؛ و صلاح حال ملت و‏ مملکت را در هر حال بیان کنند. اینها جرم است؟ اینها ارتجاع سیاه است؟
در بخش دیگری از این اعلامیه مشترک می‌خوانیم: در این‏‎ ‎‏مملکت تمام فرق ضاله آشکارا تبلیغ ضد اسلامی می‌کنند، محافل آزاد دارند، مجالس‏‎ ‎‏علنی دارند. مسیحیین، فرستنده در کلیسای انجیلی در تهران دارند، مؤسسه در کرمانشاه‏‎ ‎‏دارند، مدارس رسمی دارند، برخوردار از پشتیبانی دولت‌ها هستند، نشر کتب ضد دینی‏‎ ‎‏آزاد است؛ فقط مسلمان‌ها و مبلغین مذهبی و علمای اسلام آزاد نیستند. تبلیغات دینی و‏‎ ‎‏بیان قانون‌شکنی‌ها «ارتجاع سیاه» شناخته شده و ممنوع گردیده. محافل دینی و مجامع‏‎ ‎‏مذهبی محتاج به اجازه شهربانی‌ها و سازمان‌هاست. دستجات عزاداری بر حضرت‏‎ ‎‏سیدالشهدا ــ علیه‌الصلوه والسلام ــ باید محدود و ممنوع باشد.‏
 
آیا برای مملکت کهنسال ایران ننگ نیست اسرائیل از آن حمایت کند؟!
این اعلامیه می‌افزاید: ما نمی‌دانیم اینها چه بستگی با اسرائیل و عمال اسرائیل دارند! آیا برای مملکت‏‎ ‎‏کهنسالی مثل ایران ننگ نیست که دولت اسرائیل بگوید ما حمایت از ایران می‌کنیم!‏‎ ‎‏ایران بزرگ تحت‌الحمایه اسرائیل است؟ آیا خلاف مصالح کشور نیست که مطالب‏‎ ‎‏خودساخته بی‌سروپایی را در افواه‏‎‎‏ ملت بیندازند، و روزنامه‌ها در اطرافش بحث کنند‏‎ ‎‏و ضعف دولت را برملا نمایند؟ این سیاست غلط نیست؟ این فضیحت نیست؟ اینها ملت‏‎ ‎‏را خواب فرض کردند.‏
در ادامه این اعلامیه می‌خوانیم: ما برای دفاع از اسلام و ممالک اسلامی و استقلال ممالک اسلامی در هر حال مهیا‏‎ ‎‏هستیم. برنامه ما برنامه اسلام است، وحدت کلمه مسلمین است، اتحاد ممالک اسلامی‏‎ ‎‏است، برادری با جمیع فرق مسلمین است در تمام نقاط عالم، هم‌پیمانی با تمام دوَل‏‎ ‎‏اسلامی است در سراسر جهان؛ مقابل صهیونیست، مقابل اسرائیل، مقابل دوَل‏‎ ‎‏استعمارطلب، مقابل کسانی که ذخایر این ملت فقیر را به رایگان می‌برند و ملت بدبخت‏‎ ‎‏در آتش فقر و بیکاری و بینوایی می‌سوزد. در حضور چهره‌های رنگ‌پریده از گرسنگی‏‎ ‎‏و بینوایی دائما دولت‌ها دم از ترقی و پیشرفت‌های اقتصادی می‌زنند.‏
 
اگر اینها «ارتجاع‏ سیاه» است بگذار ما مرتجع باشیم!
‏‏این حقایق تلخ ما را به تنگ آورده، علمای اسلام را رنج می‌دهد. اگر اینها «ارتجاع‏ سیاه» است بگذار ما مرتجع باشیم! ما از واقعه 12 محرّم (15 خرداد) خجلت می‌کشیم.‏‎ ‎‏واقعه شوم 15 خرداد و مدارس علمی، فیضیه و غیر آن، پشت ما و هر مسْلم غیرتمند را‏‎ ‎‏می‌شکند؛ تا هیئت حاکمه چه عقیده داشته باشد! ملت اسلام این مصیبت را فراموش‏‎ ‎‏نمی‌کند. ما روز 12 محرّم را عزای ملی اعلام می‌کنیم. بگذار ما را مرتجع بخوانند،‏‎ ‎‏کهنه‌پرست بدانند. ‏در بخش دیگری از این اعلامیه آمده است: ما از عواقب این اعمال جائرانه خائف هستیم و نصیحت هیئت حاکمه را لازم‏‎ ‎‏می‌دانیم؛ و کرارا نصیحت کردیم و خیر و صلاح را گوشزد کردیم، و رعایت نشده است.‏‎ ‎‏ما مصلحت می‌دانیم که دولت، رویّه را تغییر دهد. سازمان‌ها و شهربانی‌ها را این‌قدر بر ملت‏‎ ‎‏ستمدیده و بر علمای اسلام و خطبای محترم چیره نکند. از این اعمال خلاف قوانین اگر‏‎ ‎‏می‌توانند جلوگیری کنند. علاقه علمای اسلام به ممالک و قوانین اسلامی علاقه الهی‏‎ ‎‏ناگسستنی است.‏
این اعلامیه مشترک می‌افزاید: ما از جانب خدای تعالی مأمور حفظ ممالک اسلامی و استقلال آنها هستیم و ترک‏‎ ‎‏نصیحت و سکوت ‏‏[‏‏را‏‏]‏‏ در مقابل خطرهایی که پیش‌بینی می‌شود برای اسلام و استقلال‏‎ ‎‏مملکت جرم می‌دانیم؛ گناه بزرگ می‌دانیم؛ استقبال از مرگ سیاه می‌دانیم. پیشوای‏‎ ‎‏بزرگ ما، حضرت امیرالمؤمنین ــ علیه‌السلام ــ سکوت را در مقابل ستمکاری جایز‏‎ ‎‏نمی‌دانست؛ و ما نیز جایز نمی‌دانیم. وظیفه ما ارشاد ملت است؛ ارشاد دولت‌هاست؛ ارشاد‏‎ ‎‏جمیع دستگاه‌هاست. ما از این وظیفه به خواست خدای تعالی خودداری نمی‌کنیم. ‏
 
سکوت در مقابل ستمکاری، اعانت به ستمکاران است
در پایان این اعلامیه آمده است: در این زمان، سکوت در مقابل ستمکاری، اعانت به ستمکاران است. وظایف‏‎ ‎‏اسلامی وظیفه ما تنها نیست وظیفه تمام طبقات است؛ وظیفه مراجع اسلام است؛ وظیفه‏‎ ‎‏علمای اسلام است؛ وظیفه خطبای اسلام است؛ وظیفه تمام ملت است؛ وظیفه تمام‏‎ ‎‏ممالک اسلامی و ملل اسلام است. ما امید واثق داریم که ملل اسلامی در آتیه نزدیکی بر‏‎ ‎‏استعمار چیره شوند و ما در موقع خود، به خواست خدای تعالی، از هیچ گونه فداکاری‏‎ ‎‏دریغ نمی‌کنیم.‏1
 
نگرانی ساواک از اعلامیه مراجع در سالگرد 15 خرداد
در یک سند ساواک به تاریخ 30 اردیبهشت 1343 آمده است: «اعلامیه‌ای به امضای آیت‌الله خمینی، نجفی مرعشی، میلانی و قمی به مناسبت سالروز وقایع پانزده خرداد چاپ گردیده است.2 دستور فرمایید سریعا تعیین نمایند که آیا قمی و میلانی واقعا مفاد اعلامیه مذکور را امضا نموده‌اند یا اسامی آنان جعل شده است. در صورتی که مفاد اعلامیه مورد تأیید آنها نیست، ضمن تماس با نامبردگان تکذیب‌نامه آنان را اخذ و پستی ارسال و نتیجه را تلگرافی اعلام نمایند. در هر صورت موضوع روشن و چگونگی اعلام شود».3
در یک سند دیگر ساواک به تاریخ 30 اردیبهشت 1343 با موضوع «اعلامیه» آمده است: به فرموده تیمسار ریاست خواهشمند است دستور فرمایید عاملین توزیع اعلامیه آیات‌اللّه خمینی، نجفی، میلانی و قمی را که روز جاری منتشر شده دستگیر و نتیجه را اعلام فرمایند.4
در یک سند دیگر که از ساواک مرکز به کلیه ساواک‌ها مخابره شده آمده است: اعلامیه «قمی و میلانی پیرامون سالروز وقایع پانزده خرداد چاپ و در پاره‌ای از محافل پایتخت توزیع گردیده است. به فرموده دستور فرمایید به محض رسیدن اعلامیه مورد بحث به حوزه استحفاظی آن، ساواک عاملین توزیع را دستگیر و نتیجه را گزارش نمایند».5
در یک سند دیگر به تاریخ 30 اردیبهشت 1343 از اداره کل سوم به ریاست ساواک تهران دستور داده شده است: «نظر به اینکه امکان دارد پاره‌ای از دستجات سیاسی و مذهبی و عناصر ماجراجو تحت عنوان سالروز 15 خرداد احیانا درصدد برگزاری مراسمی باشند، خواهشمند است دستور فرمایید با کمال هوشیاری و دقت مراقب فعالیت‌های احتمالی این قبیل افراد و دستجات بوده و نتیجه را به موقع اعلام نمایند».6
در یک سند دیگر به همین تاریخ به شایعات پیرامون اقدامات در ایام محرم اشاره شده و آمده است: «شایع است که در ایام عزاداری با تحریکاتی که می‌شود وضع شهرستان قم مختل خواهد شد و مشغول فعالیت‌هایی هستند که در روز مزبور وضع تهران را هم آشفته کنند و از هم‌اکنون پیک‌هایی بین قم و تهران جهت اجرای نظریات فوق در رفت‌وآمد هستند؛ ضمنا انتشار دارد جهت ایجاد آشوب در روزهای تاسوعا و عاشورا از طرف یک دولت خارجی وجوه زیادی خرج شده است و گفته می‌شود دولت پیش‌بینی‌های لازم را به عمل آورده از جمله عده زیادی از کارگران شرکت واحد تحت عنوان عزاداری به قم خواهند رفت».7
 
گزارش ساواک از اظهارات ضد بهائی آیت‌الله کفعمی
بر اساس یک سند ساواک به تاریخ 30 اردیبهشت 1343 «آقای کفعمی، امام جماعت زاهدان، در شب روز 29 /2 /43 در تکیه بیرجندی‌ها در بالای منبر مطالبی بر علیه مرام و مسلک دین بهائی ایراد نمود و به مردم یادآور می‌گردید که تابلوهای پپسی‌کولای مغازه‌ها را باید بردارید یا اینکه به طور کلی با طبقه بهائی معاشرت و دادوستد نکنید. ایشان یادآور گردید که روز جمعه گذشته تاریخ 25 /2 /43 صراحتا گفتم، ولی باز هم می‌بینم معاشرت دارید. در این موقع یک نفر بهائی که در مجلس بود به محض شنیدن این سخنان خارج گردید».
در انتهای این سند تأکید شده است: «مجددا به وی تذکر داده شود».8
 
آتش‌سوزی بزرگ در رشت
عصر دیروز در یک آتش‌سوزی بسیار مدهشی که در انتهای خیابان پهلوی شهرستان رشت رخ داد چندین مؤسسه بزرگ فرهنگی، ورزشی، انبار بزرگ اداره کل کشاورزی گیلان، یک اتوشویی بزرگ و مجهز اتومبیل، دو خانه و چندین مغازه و قهوه‌خانه طعمه آتش گردید و میلیون‌ها ریال خسارت وارد آمد.
 
وعده شهردار تهران؛ گوشت را ارزان می‌کنیم!
امروز دکتر شادمان، شهردار تهران، گفت: وضع گوشت در تهران خوب است و قصاب‌ها زیر کنترل بسیار شدید مأموران شهرداری نرخ رسمی را رعایت می‌کنند.
شهردار گفت: من از مردم تهران متشکرم که دعوت مرا برای همکاری قبول کرده و در این سه روز گذشته به مأموران در امر مبارزه با گران‌فروشی کمک کرده‌اند.
شهردار همچنین گفت: شهرداری در اولین فرصت برای گوشت نرخ جدیدی می‌دهد و قیمت گوشت را ارزان‌تر از قیمت فعلی اعلام می‌کند. شهرداری برای خرید گوسفند از ترکیه قراردادی با شرکت معاملات خارجی می‌بندد و به اتکای همین قرارداد بازار گوشت را درهم می‌شکند، دکان گران‌فروشان و محل کسب گران‌فروش فورا تعطیل می‌شود.
 
قرارداد خرید گوسفند از ترکیه منعقد شد
هیئت نمایندگی ایران، که برای خرید گوسفند به ترکیه عزیمت کرده بود، روز شنبه یا یکشنبه هفته آینده به تهران بازخواهد گشت.
هیئت نمایندگی ایران موفق شد که در ترکیه قراردادی برای خرید گوسفند منعقد نماید.
قیمت خرید گوسفند هنوز به طور دقیق به تهران گزارش نشده است، ولی روی‌هم‌رفته قیمت‌ها از نظر ایران رضایت‌بخش می‌باشد.
 
عزاداری ماه محرم در دربار برگزار می‌شود!
روزنامه «اطلاعات» نوشت: از طرف وزارت دربار شاهنشاهی از فردا تا سه روز مراسم عزاداری خامس آل عبا در کاخ گلستان برگزار می‌گردد.
خبرنگار ما گزارش می‌دهد که شاهنشاه در یکی از این سه روز در مراسم عزاداری کاخ گلستان شرکت خواهد کرد.9
در یک سند ساواک به تاریخ 30 اردیبهشت 1343 در این زمینه می‌خوانیم: «طبق اطلاع بعضی از وعاظ تصمیم گرفته‌اند مانند سال گذشته در روضه‌خوانی دربار شاهنشاهی شرکت نکنند و اظهار داشته‌اند چنانچه از آنها دعوت به عمل آید شرکت نخواهند کرد».10
 
محاکم مخصوص اطفال تشکیل می‌شود
وزیر دادگستری در اولین جلسه انجمن حمایت زندانیان گفت: محاکم مخصوص اطفال تشکیل می‌شود.
وی تأکید کرد: هر چه زودتر مقدمات اجرای قانون جرائم اطفال بزهکار و تشکیل محاکم مخصوص فراهم شود.
 
اداره خالصجات منحل می‌شود
طرحی در وزارت کشاورزی در دست تهیه است که مطابق آن اداره خالصجات وزارت کشاورزی منحل خواهد گردید.
یک مقام وزارت کشاورزی در این زمینه اظهار داشت: وضع اداره خالصجات از چندی قبل خوب نبوده است و به‌تدریج تعدادی از کارمندان آن به سایر دستگاه‌ها و سازمان‌ها از جمله اراضی انتقال یافته‌اند، ولی مع‌هذا امکانات مالی این اداره در وضعی قرار دارد که آخر ماه به سختی وزارت کشاورزی و سازمان اصلاحات ارضی حقوق کارمندان موجود اداره مزبور را تأمین می‌کنند.
باید توجه داشت که در حال حاضر با تقسیم اراضی و فروش زمین‌های خالصه وجود این اداره ضرورتی ندارد و به همین دلیل اداره مزبور منحل شده و کارهای آن به سازمان اصلاحات ارضی محول خواهد شد.11