به گزارش روابط عمومی پژوهشکده تاریخ معاصر، این پژوهشکده با توجه به استقبال پژوهشگران، زمان ارسال چکیده مقاله به دبیرخانه همایش هشتادمین سالگرد «اشغال ایران و سقوط رضاخان» را تا 1 مرداد ۱۴۰۰ تمدید کرد.
در شهریور 1320، نیروهای متفقین بی‌توجه به اعلام بی‌طرفی ایران در تخاصم بین‌المللی فیمابین متفقین و متحدین، وارد این کشور شدند و آن را به اشغال خود درآوردند. با ورود این نیروها به ایران، افزون بر لطمات انسانی، اقتصادی و سیاسی به کشور، به سلطه بیست‌ساله رضاخان بر ایران پایان داده شد، اما استبداد پهلوی با انتقال سلطنت از پدر به پسر با مدیریت متفقین تداوم یافت و نفوذ انگلستان در ایران همچنان استمرار پیدا کرد. با توجه به اهمیت این وقایع، پژوهشکده تاریخ معاصر در نظر دارد در هشتادمین سالگرد این هجوم و سقوط رضاخان، همایش هشتادمین سالگرد «اشغال ایران و سقوط رضاخان» را برگزار کند.
هدف از برگزاری این همایش واکاوی دوره بیست‌ساله سلطه رضاخانی و پیامدهای آن است
 

 
محورهای فراخوان مقاله همایش هشتادمین سالگرد «اشغال ایران و سقوط رضاخان»:
 
سیاسی
1. نقش انگلستان در تحولات سیاسی ایران پس از مشروطیت
2. نقش انگلستان در برکشیدن رضاخان و کودتای 1299 (با اشاره به کانون‌های آشکار و پنهان به‌ویژه نقش هاوارد، اسمارت، آیرونساید و اسمایت)
3. وضعیت منطقه غرب آسیا در پایان جنگ جهانی اول و شرایط ایران در آن مقطع
4. زمینه‌سازی‌های سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی برای کودتای 1299 و تأسیس رژیم دیکتاتوری در ایران
5. نقش نخبگان سیاسی در کودتای 1299 و تأسیس و تثبیت رژیم پهلوی
6. بررسی نظام دیوان‌سالاری در ایران، از انقلاب مشروطه تا شهریور 1320
7. جریان‌های سیاسی، فکری فعال در دوره پهلوی اول
8. بررسی جامع اسناد آمریکایی درباره دوره رضاخان از کودتا تا شهریور 1320
9. واکاوی نظریه دولت مدرن و نسبت آن با رژیم پهلوی
10. واکاوی نظریه دیکتاتوری منوّر و نسبت آن با دیکتاتوری رضاشاه
11. واکاوی ادعای قرار داشتن ایران در آستانه فروپاشی و نجات کشور به واسطه کودتا
12. تفاوت رویکرد و رفتار انگلستان نسبت به حاکمیت مرکزی قبل و بعد از کودتای 1299
13. بهائیان و کودتای 1299 (بررسی نقش بهائیان در کودتای 1299 و جایگاه آنان در رژیم پهلوی)
14. آلمان‌گرایی رضاخان؛ واقعیت یا توهم؟ (بررسی چگونگی و سرانجام حضور آلمان‌ها در ایران)
15. نقش انگلستان در حل ماجرای خزعل به نفع رضاخان
16. بررسی و نقد مدرنیزاسیون در دوره رضاخان
17. تکاپوهای صهیونیستی در ایران دوره پهلوی اول
18. بررسی جایگاه مجلس در کشور با تأکید بر مجالس پنجم تا سیزدهم و نحوه برگزاری انتخابات در دوره‌های مزبور
19. بررسی سیاست خارجی و عملکرد وزارت خارجه ایران از 1300 تا 1320
20. بررسی مذاکرات مجلس لردهای انگلیس درباره تحولات ایران از 1300 تا 1305
21. مواضع اقلیت‌های دینی و مذهبی نسبت به رژیم رضاخان (پارسیان هند، کلیمی‌ها و...)
22. بررسی سیاست خارجی اتحاد شوروی در قبال کودتای رضاخان و سلطنت او
23. تطور مواضع احزاب سیاسی (چپ، لیبرال، ملی‌گرا و تجددخواه) در قبال رژیم پهلوی
24. بررسی گرایش سیاسی به آلمان (آلمانوفیل) در دوره پهلوی اول
25. علل اتفاق نظر انگلستان و شوروی در برکناری رضاخان و استمرار سلطنت پهلوی
26. روانکاوی رضاخان؛ ابعاد اخلاقی و رفتاری عامل نظامی کودتای سیاسی ـ نظامی 1299
 
فرهنگی ـ اجتماعی
1. مقایسه تطبیقی سبک زندگی ایرانیان قبل و بعد از سلطنت پهلوی
2. نقش و جایگاه مطبوعات در دوره پهلوی اول (معرفی و تحلیل مطبوعات همسو و مخالف)
3. روحانیت و رژیم پهلوی اول، با تأکید بر رفتار علمای عتبات، تهران، آذربایجان، قم، مشهد و شیراز
4. واکاوی سیاست‌های مذهبی رژیم پهلوی
5. محدودیت‌های اجتماعی و مذهبی در دوره پهلوی اول
6. تأثیر دانشگاه تهران در ترویج غرب‌گرایی در ایران
7. آسیب‌شناسی اعزام دانشجو به خارج و بررسی نتایج و تبعات آن
8. آسیب‌شناسی نظام قضایی ایران پس از تأسیس عدلیه جدید تا شهریور 1320
9. ماجرای منع حجاب و تأثیر آن بر امنیت خانواده‌های ایرانی
10. مبانی و ارکان ایدئولوژی رژیم رضاخان
11. مؤلفه‌های تجددگرایی رژیم رضاخان
12. باستان‌گرایی و شاخص‌های آن در دوره رضاخان
13. بررسی اهداف و عملکرد مؤسسه وعظ و خطابه
14. بررسی همسویی احمد کسروی و کتابسوزی او با اهداف ضددینی رژیم پهلوی
15. بررسی همسویی اندیشه سلفی‌گرایانه شریعت سنگلجی با سیاست‌های ضد شیعی رژیم پهلوی
16. بررسی مواضع روزنامه‌های رسمی ایران و اطلاعات نسبت به رژیم رضاخان
17. تحلیل محتوای داستان‌ها و رمان‌های اجتماعی
18. تحلیل محتوای روزنامه مرد آزاد علی‌اکبر داور
19. تحلیل محتوای نشریه دنیا به سردبیری تقی ارانی
20. تحلیل محتوای نشریه پیمان، پرچم و کوشا احمد کسروی
21. تحلیل محتوای فیلم‌ها و نمایش‌ها در سینما و تئاتر
22. بررسی جامع اهداف و فعالیت‌های سازمان پرورش افکار
23. تحلیل محتوای نشریات کانون ایران جوان
24. تحلیل محتوای نشریات کاوه و ایرانشهر درخصوص نقد شرایط ایران قبل از کودتای 1299 و ترسیم آینده مطلوب
25. تحلیل محتوای روزنامه شفق سرخ
26. بررسی عملکرد فرهنگستان و نهادهای فرهنگی در دوره پهلوی اول
 
اقتصادی
1. نهادها و سیاست‌های اقتصادی در دوره پهلوی اول
2. نفت و زوایای پنهان تمدید قرارداد دارسی
3. بررسی سطح برخورداری مردم از رفاه اقتصادی در دوره پهلوی اول
4. بررسی بازخورد اجتماعی ـ اقتصادی زمین‌خواری رضاخان
5. راه آهن شمال ـ جنوب و علت عدم مخالفت انگلیسی‌ها با احداث آن
6. نقش بانک شاهنشاهی در تحولات سیاسی و اقتصادی ایران
7. بررسی ابعاد غارتگری‌های مالی و ثروت‌اندوزی رضاخان
8. وضعیت صنعتی ایران در دوره رضاخان
9. بررسی وضعیت کشاورزی در دوره رضاخان
10. نقش و تأثیر بانک ملی و سیاست‌های پولی بر اقتصاد ایران
11. نقش مأموران اداره املاک شاهنشاهی و فرماندهان نظامی در سلب امنیت اجتماعی
12. تجارت خارجی در دوره رضاخان
13. بررسی پروژه‌های نوسازی آلمان‌ها در ایران
14. بررسی پروژه نافرجام ذوب آهن در دوره رضاخان
 
نظامی ـ امنیتی
1. بررسی رویکرد پهلوی اول در تشکیل و تسلیح ارتش جدید (ساختار ارتش، نوع سلاح و استعداد جنگی)
2. عشایر و رضاشاه (دلایل درگیری رضاشاه با عشایر)
3. بررسی عملکرد دستگاه‌های امنیتی و پلیسی دوره پهلوی اول
4. نقش و جایگاه شبکه اردشیر ریپورتر در تحولات سیاسی ـ فرهنگی ایران در دوره پهلوی اول
5. زندانیان و محکومین سیاسی و غیرسیاسی در دوره پهلوی اول (دولتمردان، نظامیان، روشنفکران، سران عشایر، زمین‌داران، روحانیان)
6. علل فروپاشی سریع ارتش در برابر هجوم نظامی متفقین
7. بررسی تبلیغات سیاسی افشاگرانه لندن علیه رضاخان در آخرین ماه‌های سلطنت وی
8. ترورهای سیاسی هدفمند دولتی در دوره رضاخان
 
شایان ذکر است دبیری علمی این همایش را دکتر موسی حقانی برعهده دارد.
 
آخرین مهلت ارسال چکیده مقالات: ۱ مرداد 1400
آخرین مهلت ارسال اصل مقالات: 15 مردادماه 1400
شماره تماس دبیرخانه همایش: 22003490-021
رایانامه: soghot80@iichs.ir
زمان برگزاری همایش: شهریور 1400