امام علی بن محمد الهادی علیهالسلام در ۱۵ ذیالحجه سال ۲۱۲ق در منطقهای به نام صریا در نزدیکی مدینه دیده به جهان گشودند و در ماه رجب سال 254ق در «سرّ من رأی» (سامرا) توسط معتز عباسی به شهادت رسیدند. ایشان پس از پدر بزرگوارشان 33 سال امامت شیعیان را بر عهده داشتند.
امام هادی علیهالسلام از آغاز امامت، در مدینه حضور داشتند و در مدت اقامت در این شهر نقش بسیار مهمی در رهبری شیعیان ایفا کردند؛ به طوری که حکومت عباسی از موقعیت ممتاز امام احساس خطر کرد و حضور ایشان در مدینه را به صلاح ندانست. متوکل برای کنترل بیشتر امام علیهالسلام تصمیم گرفت ایشان را از مدینه به سامرا منتقل کند.
متوکل در ساعات اولیه ورود امام هادی(ع) به سامرا به شکلی اهانتآمیز با ایشان رفتار کرد و نه تنها به استقبال حضرت نیامد، بلکه دستور داد ایشان را در محلی که مخصوص گداها بود وارد کنند. بعد از استقرار امام هادی(ع) در سامرا، تمامی رفتوآمدها و ارتباطات امام تحت کنترل بود و به محض شنیدن اینکه امام علیهالسلام از اموال و سلاح شیعیان نگهداری میکند، نظامیان شبانه به خانه امام علیهالسلام هجوم میبردند، ولی چیزی به دست نمیآوردند.
در مدت حضور امام علیهالسلام در سامرا هر روز بر عظمت و محبوبیت آن حضرت افزوده میشد و همه ناخواسته در برابر ایشان متواضع و خاشع بودند و سخت محترمش میداشتند. البته نفوذ امام منحصر به شیعیان نبود و شامل درباریان عباسی هم میشد. حتی اهل کتاب هم به امام هادی(ع) احترام میگذاشتند.
از امام هادی(ع) احادیث بسیاری به یادگار مانده که هدایتکننده دوستداران اوست. در یکی از این احادیث ایشان میفرمایند: از کسى که نسبت به او کدورت و کینه دارى، صمیمیت و محبّت مجوى؛ همچنین از کسى که نسبت به او بدگمان هستى، نصیحت و موعظه طلب نکن؛ چون که دیدگاه و افکار دیگران نسبت به تو همانند قلب خودت نسبت به آنها مىباشد.
با توجه به فرارسیدن 15 ذیالحجه، سالروز میلاد امام هادی(ع)،
پایگاه اطلاعرسانی پژوهشکده تاریخ معاصر فرا رسیدن این روز فرخنده را به تمامی ارادتمندان خاندان اهل بیت عصمت و طهارت تبریک میگوید.