سخنان «داریوش همایون» درباره روابط اقتصادی ایران و افغانستان در کلوپ روتاری شمال!
بر اساس یک گزارش ساواک به تاریخ 12 مرداد 1345 «طبق اطلاع واصله ساعت 13 روز 11 مرداد جلسه هفتگی کلوپ روتاری شمال با حضور چهل نفر ایرانی و خارجی در هتل کمودور تشکیل گردیده است. ابتدا تیمسار سپهبد خادمی از رؤسای کمیته‌های مختلف خواست که در هفته آینده راجع به کار کمیته‌ها توضیح دهند».
این سند می‌افزاید: «سپس آقای دکتر
داریوش همایون[1] درباره امکانات اقتصادی ایران در افغانستان و فراهم نمودن تسهیلات بازرگانی و تهیه بازار در افغانستان برای ایران بیانات مشروحی ایراد نمود و اضافه شده که ایران باید سعی کند تا افغاننستان را در فعالیت‌های عمران منطقه‌ای شرکت دهد و این کار برای ایران منافعی دربر خواهد داشت. این جلسه ساعت 15 خاتمه یافته است».
[2]
جمال امامی: مرحله اول اصلاحات ارضی تمام نشده، نه زارع راضی است و نه مالک!
بر اساس یک گزارش ساواک به تاریخ 12 مرداد 1345 «طبق اطلاع واصله ساعت 8:40 روز جمعه 7 /5 /45 جلسه‌ای با حضور چند نفر در منزل آقای
جمال امامی تشکیل و مذاکرات آنان به شرح زیر بوده است: آقای جمال امامی اظهار داشته:
1. به شاهنشاه عرض کردم سرلشکر ضرغام شهردار شود یا با آوردن مهندس شهرساز از خارج، مهام شهردار شود تا نظر مهندس مزبور را اجرا نماید.
2. خانم علم فعالیت می‌کند که آقای
علم وزیر دربار بشود.
قدس نخعی که مریض است با سمت سفیرکبیری به واتیکان رفته و استراحت کند، ضمنا در مورد آقای انصاری اظهار شده چرا آقای انصاری را وزیر اطلاعات کرده‌اند.
3. از آقای دکتر
اقبال تنقید شده که چرا با مسافرت‌های خود و همراه بودن عده‌ای برای سه شب اقامت در کرمانشاه مبالغی بودجه دولت را حیف و میل کرده و از طرفی با چاپ قرآن مقداری بودجه دانشگاه را نیز بذل و بخشش می‌کند و یا در دانشگاه مسجد می‌سازد.
4. مذاکره شده که هنوز مرحله اول اصلاحات ارضی تمام نشده تا چه رسد به مرحله دوم و آقای جمال امامی اظهار داشته: اصولا نه زارع راضی است و نه مالک.
5. صحبت از این گردیده که چرا به یک نفر که از داشتن یک شغل راضی است سه شغل می‌دهند و به یک نفر که ناراضی است یک شغل هم نمی‌دهند که راضی باشد و هم دعاگو. منظور علامه وحید بوده که هم سناتور کرمانشاه می‌باشد و هم نایب تولیت مجلس سپهسالار».
[3]
گزارش ساواک از فعالیت‌های ضد دولتی آیت‌الله میلانی!
بر اساس یک گزارش ساواک به تاریخ 12 مرداد 1345 درباره آیت‌الله میلانی «اخیرا از طرف استان قدس رضوی در صحن نو آستان که محل نماز میلانی است مجالس روضه‌خوانی دایر گردیده، ولی نام‌برده ضمن اعتراض به این امر به جهت اینکه یکی از وعاظ طرفدار دولت در آن محل وعظ می‌نماید، از برگزاری نماز خودداری و به وسیله یکی از ایادی خود از ساواک محل خواسته است که از ادامه روضه‌خوانی واعظ مورد بحث جلوگیری شود. چون در این زمینه موفقیتی به‌دست نمی‌آورد، به استاندار متوسل شده و از آن طریق از ادامه روضه‌خوانی واعظ منظور جلوگیری و میلانی مجددا شروع به برگزاری نماز می‌نماید».
در «ارزیابی خبر» این سند آمده است: صحت خبر مورد تأیید است.
در «نظریه» سند نیز می‌خوانیم: گرچه اقدامات استاندار بدون نظر خاص و به منظور تحبیب انجام گرفته، لیکن با توجه به سوابق میلانی تقویت نام‌برده و منع برگزاری روضه از طرف وعاظ طرفدار دولت به این نحو به مصلحت نمی‌باشد. (از استاندار توضیح بخواهید) نتیجه گزارش شود.
در ذیل سند نیز با قید «خیلی فوری» آمده است: اداره کل سوم جریان شرحی که تلفنا مذاکره شد از استاندار خراسان توضیح خواسته شود به امضای من و ضمنا از طریق دفتر ویژه به عرض برسد در اجرای امر از استاندار خراسان در تاریخ توضیح خواسته شد.
[4]
شاه و فرح به لهستان می‌روند!
جراید امروز کشور نوشتند: دربار شاهنشاهی امروز اعلام داشت که شاهنشاه آریامهر و علیاحضرت شهبانو فرح در شهریورماه آینده به دعوت حضرت ادوارد اوشاب، رئیس شورای دولتی جمهوری ملی لهستان، و بانو اوشاب رسما از آن کشور دیدن خواهند کرد.
متن اعلامیه دربار شاهنشاهی از این قرار است:
نظر به عوالم دوستی و مودّت فیمابین کشور شاهنشاهی ایران و کشور جمهوری ملی لهستان، از طرف حضرت ادوارد اوشاب، رئیس شورای دولتی جمهوری ملی لهستان، و بانو اوشاب از شاهنشاه آریامهر و علیاحضرت شهبانوی ایران برای انجام یک مسافرت رسمی به لهستان دعوت به عمل آمده است.
این دعوت با خرسندی مورد قبول اعلیحضرتین قرار گرفته و از تاریخ 22 تا 28 شهریورماه 1345 برابر با 13 تا 19 سپتامبر 1966 به آن کشور تشریف‌فرما خواهند شد.
وزیر دربار شاهنشاهی.
یک جانی دیگر پنج نفر را در آمریکا کشت
«خبرگزاری فرانسه» 3 اوت از میلپیتاس گزارش داد: پلیس کالیفرنیا امروز اجساد پنج نفر از اعضای یک خانواده را که با شلیک یک گلوله به مغزشان به قتل رسیده بودند، کشف کرد.
کلیه مقتولین لباس خواب به تن داشته‌اند و به این ترتیب ظاهرا این جنایت فجیع هنگامی که اعضای خانواده در خواب بوده‌اند روی داده است.
هنوز هویت قاتل به طور قطع معلوم نشده است، ولی از تحقیقات مقدماتی چنین برمی‌آید که بانو (جنت) ۳۲ ساله که اخیرا مدتی در یک بیمارستان امراض روانی بستری بوده شوهر 45 ساله و سه کودک خود را که به ترتیب پنج، هفت و هشت سال داشتند کشته و سپس خودکشی کرده است.
ایوب‌خان به نامه شاه پاسخ داد
«رویتر» 11 مرداد از راولپندی گزارش داد: پرزیدنت ایوب‌خان به پیشنهاد ایران در مورد کمک برای برقراری روابط سیاسی بین مالزیا و پاکستان پاسخ داده است.
خبرگزاری آسوشیتدپرس از پاکستان گزارش می‌دهد که دراین‌باره پرزیدنت ایوب‌خان به نامه ماه گذشته شاهنشاه ایران پاسخ داده است.
با آنکه خبرگزاری مذکور مفاد این نامه را فاش نکرده، اما توضیح می‌دهد که در این نامه ایوب‌خان شرایطی را که منجر به ایجاد وضع کنونی شده توضیح داده است. پاکستان قبلا مالزی را متهم ساخته بود که در تصادم سپتامبر سال گذشته هند و پاکستان، جانب هند را گرفته است.
شهردار تهران وارد مسکو شد
رادیو مسکو دیشب خبر داد که هیئت نمایندگی شهرداری تهران به ریاست آقای سرلک دیروز بنا به دعوت کمیته اجرائیه شورای نمایندگان زحمتکشان شهر مسکو وارد مسکو شد. در فرودگاه سفیر ایران، رئیس کمیته اجرائیه شورای نمایندگان زحمتکشان شهر مسکو و مقامات رسمی دیگر از میهمانان استقبال نمودند.
شهرداری تهران ده روز در شوروی اقامت خواهد داشت و از نقاط مختلف مسکو دیدن خواهد کرد.
ایران به نیجریه سفیر می‌فرستد
به‌زودی دوره مأموریت سفیر ایران در کشورهای انگلستان، اتریش، سوئد، دانمارک، کانادا، یوگسلاوی، واتیکان، ترکیه و اسپانیا پایان می‌یابد و ایران دو سفارتخانه جدید در نیجریه و رومانی دایر می‌کند.
سفارتخانه‌های جدید
با تفکیک امور سفارت ایران در رومانی و یوگسلاوی و تأسیس سفارتخانه جدیدی در نیجریه دو سفارتخانه جدید ایجاد خواهد شد.
علاوه بر نیجریه که ایجاد سفارت در آن کشور به مرحله قطعی رسیده است، در وزارت امورخارجه مطالعاتی جهت تأسیس سفارتخانه دیگری در یکی دیگر از کشورهای آفریقایی در جریان است.
حذف سفارت
وزارت امور خارجه پست سفارت ایران در نمایندگی سازمان ملل در اروپا را حذف کرده است و به‌زودی این تصمیم به مرحله اجرا درمی‌آید.
با حذف این پست، در صورت لزوم به مسائل مربوط به نمایندگی سازمان ملل در اروپا، به وسیله سفارت ایران در سوئیس رسیدگی خواهد شد و ایران در دفتر نمایندگی سازمان ملل در اروپا فقط سرکنسولگری خواهد داشت.
به عقیده مقامات مسئول، وضع فرش صادراتی ایران وخیم نیست!
روزنامه «اطلاعات» نوشت: مقامات وزارت اقتصاد امروز اعلام کردند که چون بیم آن وجود داشت که تشکیل سمینار فرش در محیط پرجنجالی که اخیرا در این زمینه به‌وجود آمده نتایج مطلوب را برای صادرات فرش کشور به بار نیاورد؛ لذا اقداماتی صورت گرفته تا تشکیل این سمینار به تاریخی دیرتر از آنچه که قبلا اعلام شده بود موکول گردد.
خبرنگار ما از قول محافل مطلع گزارش داده است که علت علاقه وزارت اقتصاد به تعویق برگزاری سمینار فرش این است که در حال حاضر آقای دکتر عالیخانی، وزیر اقتصاد، در خارج از کشور به‌سر می‌برد؛ به همین دلیل ممکن است تشکیل سمینار در غیاب وی نتایجی را که وزارت اقتصاد انتظار دارد بار نیاورد.
مقامات وزارت اقتصاد تاکنون کرارا اعلام کرده‌اند که هدف آنها کمک به توسعه صادرات فرش است. هر اقدامی را که برای رسیدن به این هدف لازم باشد با همکاری خود تولیدکنندگان و صادرکنندگان فرش انجام خواهد داد.
طبق گزارش خبرنگار ما مسئولین وزارت اقتصاد عقیده دارند که به طور کلی در ارزیابی وخامت وضع بازارهای فرش صادراتی ایران، چه در آمریکا و چه در اروپا، تا حدودی مبالغه شده است.
هیئت اقتصادی ایران به بلغارستان و مجارستان می‌رود
هیئت اقتصادی ایران اواخر هفته آینده به بلغارستان و مجارستان عزیمت خواهد کرد. ریاست این هیئت به عهده آقای دکتر تهرانی، معاون بازرگانی وزارت اقتصاد، است و آقایان دکتر خطیبی، مدیر کل دخانیات، و صابری، رئیس قسمت بازرگانی ایران و اروپا در وزارت اقتصاد، نیز در این هیئت عضویت دارند.
هیئت ایرانی پیرامون فروش تنباکو و توتون به بلغارستان و خرید ریل و واگن از آن کشور مذاکراتی انجام خواهد داد.
هیئت اقتصادی اعزامی ایران به کشورهای مجارستان و بلغارستان در هر کدام از کشورهای فوق شش روز توقف خواهد کرد و با مقامات هر دو کشور مذاکرات تقریبا مشابهی انجام خواهند داد. بنا به اظهار سخنگوی وزارت اقتصاد ایران مذاکرات اقتصادی و بازرگانی با مجارستان و بلغارستان را از دو سال پیش آغاز کرده است.
هیئتی که قرار است تا ده روز دیگر به دو کشور مذکور عزیمت کند در واقع آخرین مرحله مذاکرات را انجام می‌دهد.
تفسیر رادیو لندن درباره روابط شوروی با ایران و اعراب
رادیو لندن در برنامه فارسی دیشب خود تفسیری درباره مسائل خاورمیانه و روابط شوروی با ایران، عراق، سوریه و مصر منتشر ساخت.
در این تفسیر که تحت عنوان «مسافرت نخست‌وزیر عراق به شوروی» پخش گردید، به روابط عراق و شوروی اشاره و گفته شده: شوروی مایل نیست آمریکا نفوذ بیشتری در کشورهای عربی بیابد و به همین مناسبت از رژیم سوریه پشتیبانی می‌کند و علائق خود را با مصر استحکام داده اختلافات خود را با ایران مرتفع ساخته و با عراق روابط نزدیک‌تری برقرار نموده است.
این فعالیت شوروی، که در شرق میانه افزایش یافته، جلب توجه می‌کند و ممکن است شوروی در اختلافات محلی این منطقه نیز مداخلاتی بنماید.
مثلا با وجود دوستی که شوروی با عراق و مصر نشان می‌دهد، گزارش رسیده که قرار است به ایران موشک‌های ضد هوایی بدهد تا ایران بتواند از منافع خود در خلیج فارس دفاع نماید.
در این ناحیه که جاه‌طلبی ناصر به حد کمال رسیده، شوروی نیزحاضر شده است که با ایران از لحاظ اقتصادی همکاری شایانی بنماید و تازگی موافقت شده است در مورد سدی که بناست برای تهیه برق، بر رود ارس ساخته شود اقدامات مقدماتی آغاز شود.
کاسیگین در مقام خود تثبیت شد
«یونایتدپرس» 2 اوت از مسکو گزارش داد: شورای عالی (پارلمان) شوروی برای چهار سال دیگر الکسی کاسیگین را به نخست‌وزیر و رهبری حکومت شوروی انتخاب کرد.
این کار همه شایعاتی را که در غرب درباره استعفای کاسیگین رواج داشت باطل کرد. فردا کاسیگین درباره کار گذشته و برنامه آینده و ترکیب اعضای دولت خویش به پارلمان شوروی گزارش می‌دهد.
امروز در میان هلهله نمایندگان پارلمان، برژنف، دبیر کل حزب کمونیست شوروی، پشت تریبون رفت و کاسیگین را از طرف حزب برای نخست‌وزیری نامزد کرد. چند ثانیه بعد کاسیگین به اتفاق آرای 1517 نماینده شورای عالی انتخاب شد. بعد جلسه تعطیل و به امروز موکول گردید.
کاسیگین مهندس اقتصاددان ۶۲ ساله شوروی به عنوان قهرمان تولید کالاهای مصرفی و همچنین اصلاحاتی است که در اقتصاد شوروی بر اساس «تعیین سود به عنوان عامل پیشرفت اقتصادی» شهرت یافته است. وی بعد از برکناری خروشچف در ۲۲ ماه پیش به نخست‌وزیری شوروی انتخاب شده بود.
بی‌بضاعت!
ر. اعتمادی در شماره امروز «اطلاعات» نوشت: بی‌بضاعت کیست؟ بی‌بضاعت آدم بخت‌برگشته‌ای است که در اول سال تحصیلی برای ثبت نام فرزند خود باید ده‌ها دلیل و مدرک ارائه دهد که «بی‌بضاعت» است و نمی‌تواند شهریه مدرسه فرزندش را بپردازد.
من دیروز با یکی از همین بی‌بضاعت‌ها مدت‌ها گفت‌وگو کردم. او پرونده‌ای زیر بغل داشت که ده‌ها مراجع و منابع مختلف بی‌بضاعتی او را گواهی و تأیید کرده بودند، اما باز هم مدیر مدرسه او را بی‌بضاعت نشناخته و می‌خواهد که او شهریه تحصیل فرزندش را تمام و کمال بپردازد.
آنچه که این مرد را بیش از هر چیز متأثر می‌کرد این بود که می‌گفت: من نامه‌رسان یک اداره هستم، شغل شرافتمندانه‌ای دارم وضعیت طوری است که به من نمی‌توانند بیش از 150 تومان حقوق بپردازند. شغل نامه‌رسان و میزان حقوقش هم معلوم است، ولی این آقای مدیر مرا مجبور می‌کند که باز هم از این و آن تقاضا کنیم که بی‌بضاعتی مرا گواهی بکنند.
صحبت‌های این مرد مرا عمیقا متأثر کرد. یک مرد چقدر باید عزت نفس و غرورش را لگدمال کند تا به دیگران بگوید گواهی کنید که من بی‌بضاعتم. دلم برای فرزندش سوخت، او که پدرش را مثل هر بچه دیگر بالاتر و والاتر می‌داند حالا چگونه می‌تواند باز هم پدرش را با آن شخصیت بنگرد درحالی‌که روی کاغذ ثبت نام او گواهی چند مقام از رئیس کارگزینی اداره گرفته تا نایب‌رئیس انجمن محلی سنجاق شده که پدرش بینوا و بی‌بضاعت است و الخ.
چرا باید شرایط ثبت نام و اعلام گواهی عدم بضاعت تا این اندازه دردناک باشد؟ چه موقع به این درام تأثرانگیز پایان داده می‌شود؟ فرهنگ مملکت که باید انسان‌پرور و شخصیت‌پرور باشد، تا کی باید شخصیت و غرور پدران را در مقابل فرزندان بدین گونه پایمال کند.
آیا هیچ راه شایسته‌تری برای حل این مشکل پیدا نمی‌شود؟
علیرغم افزایش حجم، بازهم ارزش صادرات کشور تقلیل یافت
آمار اداره کل بازرگانی وزارت اقتصاد که امروز انتشار یافته، حاکی است که صادرات کشور در تیرماه گذشته با مقایسه ماه مشابه سال قبل از نظر حجم افزایش یافته، ولی از نظر ارزش تقلیل یافته است.
مطابق این آمار در تیرماه گذشته ۱۸۱۷ تُن پنبه به ارزش 34120 هزار ریال صادر شده درحالی‌که در تیرماه سال 1344 مقدار 1306 تن، به ارزش 34120 هزار ریال صادر شده است.
تقلیل قیمت پنبه در بازارهای جهانی باعث این تقلیل قیمت گردیده است.
صادرات فرش از نظر حجم و ارزش در این ماه تقلیل یافت و ۹۰۹ تن فرش به ارزش 225448 هزار ریال صادر شد که ارقام تیرماه سال قبل آن ۱۰۷6 تن به ارزش 297600 هزار ریال بوده است.
در ماه مورد گزارش 2057 تن میوه خشک به ارزش 57930 هزار ریال صادر گردیده صادرات این قلم نیز در این ماه پایین آمده است.
انواع پوست و چرم و مصنوعات آنها به وزن 1159 تن و به ارزش 81361 هزار ریال، پشم و کرک و مو، به وزن 4۲۱ تن، به ارزش 29933 هزار ریال.
کلوخه‌های کانی و معدنی به وزن 25541 و به ارزش ۷۳۱۲۸ هزار ریال، احشام 786 تن به ارزش 27899 هزار ریال از جمله سایر اقلام صادراتی کشور بوده است.
جمع صادرات کشور در تیرماه گذشته از نظر وزن 59231 تن، به ارزش 781388 هزار ریال بود، درحالی‌که در ماه مشابه سال قبل وزن اقلام صادراتی به 55740 تن به ارزش 828153 هزار ریال بوده است.
[5]
پی‌نوشت‌ها
---------------------------------------------------
[1]. داریوش همایون فرزند نورالله در سال 1307ش در تهران متولد و در رشته دکترای سیاسی از دانشگاه آمریکا فارغ‌التحصیل شد.
وی عضو انجمن هنری جام جم، مکتب پان‌ایرانیسم، حزب ملت ایران، حزب سوسیالیست ملی کارگران ایران (سومکا ـ وابسته به انگلستان و مورد تأیید و حمایت محمدرضا پهلوی) و همچنین معاون حزب و سردبیر روزنامه «سومکا» (ارگان رسمی حزب مذکور) بوده است.
وی پس از کودتای 28 مرداد 1332 و تشکیل کابینه توسط
فضل‌‌الله زاهدی (پدر همسرش) عالی‌ترین نشان کودتا (نشان رستاخیز) نیز دریافت نموده و از سال 1334 به عنوان مترجم (زبان انگلیسی)، با روزنامه «اطلاعات» و اداره انتشارات و امور پارلمانی وزارت دارایی همکاری داشته و در سال 1339 با پوشش مطالعه در امور روزنامه‌نگاری به دعوت آمریکا به آن کشور اعزام گردیده و پس از بازگشت با هدایت سازمان جاسوسی «سیا» به عضویت
جبهه ملی درآمده و در کمیسیون حقوق اجتماعی فعالیت داشته است.
وی یک سال بعد مورد شناسایی طرفداران
مصدق قرار گرفته و به دستور مصدق از جبهه ملی اخراج شد.
داریوش همایون از اعضای فعال سندیکای نویسندگان و خبرنگاران و همچنین دبیر و عضو هیئت‌مدیره سندیکای یادشده بوده و در سال 1340 پس از تأسیس شعبه مؤسسه «انتشارات فرانکلین» آمریکا در تهران، در زمینه مؤسسه آمریکا (وابسته به سازمان سیا) استخدام شده و به عنوان خبرنگار برجسته بورسیه یک‌ساله «نیمن» از طرف آمریکا به وی اعطا گردیده و پس از آن به عنوان نماینده سیار آمریکا در منطقه آسیا به مدت دو سال از شعب «فرانکلین» بازدید می‌نموده است.
وی در سال 1346 با هدایت آمریکا و حمایت مستقیم شاه و هویدا و مساعدت اسرائیل روزنامه «آیندگان» را تأسیس و راه‌اندازی نمود و با توجه به اینکه همایون یکی از چهره‌های شناخته‌شده سازمان «سیا» بود، تصمیم بر این شد تا امتیاز «روزنامه آیندگان» به نام خانم فریده کامکار شاهرودی باشد. در همین راستا همایون مجله‌ای به نام «بامشاد» را راه‌اندازی کرد که در آن تفسیرهایی بر له اسرائیل و علیه اعراب نوشته و منتشر می‌شد.
داریوش همایون یکی از طراحان اصلی تأسیس
حزب رستاخیز و در سال 1354 عضو هیئت اجرایی و در سال 1355 قائم‌مقام دبیرکل حزب یادشده و پس از آن وزیر اطلاعات و جهانگردی در کابینه
جمشید آموزگار بوده است.
در اوج قیام و انقلاب ملت ایران، رژیم با هدف فرونشاندن خشم انقلابی مردم تصمیم گرفت تعدادی از شخصیت‌های فعال حکومت از جمله داریوش همایون را دستگیر و زندانی کند. همایون در پی حمله مردم به زندان‌ها در جریان انقلاب اسلامی، موفق به فرار از زندان و اختیار نمودن زندگی مخفی و پس از آن فرار از کشور و پیوستن به عناصر سلطنت‌طلب در فرانسه شد.
رک:
داریوش همایون به روایت اسناد ساواک، تهران، مرکز بررسی‌های اسناد تاریخی، 1378.
داریوش همایون 8 بهمن 1389 در ژنو از دنیا رفت.
[2].
کلوپ روتاری به روایت اسناد ساواک، ج 1، ص 67.
[3].
جمال امامی به روایت اسناد ساواک، ص 425.
[4].
آیت‌الله العظمی سیدمحمدهادی میلانی به روایت اسناد ساواک، ج 2، ص 482.
[5].
اطلاعات، 12 مرداد 1345، صص 1، 8، 12، 13 و 16.
دریافت صفحه با کد QR