کد QR مطلبدریافت صفحه با کد QR

15 مرداد 1345

15 مرداد 1401 ساعت 15:18

گزارش ساواک درباره جامعه تعلیمات اسلامی به سرپرستی شیخ عباسعلی اسلامی/تعجب و ناراحتی ساواک از محجبه بودن دختران در مدارس جامعه تعلیمات اسلامی/ایرادات اساسنامه جامعه تعلیمات اسلامی به‌زعم و روایت ساواک!/ساواک برای «جامعه تعلیمات اسلامی» اساسنامه می‌نویسد!/گزارش ساواک از توطئه ناکام علیه موسی صدر در لبنان!/شاه: دموکراسی سیاسی وقتی به‌دست می‌آید که با دموکراسی اقتصادی توأم باشد/تقی‌زاده با صندلی چرخ‌دار در جشن مشروطیت شرکت کرد!/مشروطه یعنی همان شیرینی و بستنی که به ما نرسید!/وزیر بازرگانی خارجی رومانی با شاه دیدار می‌کند/شهریه مدارس ملی در شورای عالی آموزش و پرورش رسیدگی می‌شود/اساسنامه بورس تصویب شد/عزیز اولنج به سه سال زندان محکوم شد/مشاور وزیر اطلاعات/شهردار تهران در لنینگراد/اوایل شهریور آرام به بغداد می‌رود/مذاکرات بغداد/محمدعلی کلی: اگر به آمریکا حمله شود من از آمریکا دفاع نمی‌کنم!/یادداشت شدیداللحن شوروی به آمریکا درباره بمباران کشتی شوروی در ویتنام/عکس کله مرده!/به تصمیم راه آهن و به موجب تصویب‌نامه دولت، پنج‌هزار کارگر راه آهن  بازنشسته می‌شوند/کنفرانس سران عرب به تعویق افتاد/آلمان به ساختن بمب اتمی اسرائیل کمک می‌کند/بحران تسلیحاتی عراق با کمک شوروی پایان یافت/روزنامه «اطلاعات»: مملکتی مستقل داریم که به خاطر قرض از خارجی خلاف مصالح ملی عمل نمی‌کنیم!


گزارش ساواک درباره جامعه تعلیمات اسلامی به سرپرستی شیخ عباسعلی اسلامی

بر اساس یک گزارش ساواک به تاریخ 15 مرداد 1345 درباره «جامعه تعلیمات اسلامی» به سرپرستی شیخ عباسعلی اسلامی «اطلاعات واصله حاکی بود که در جلسات متشکله این جمعیت ضمن تخطئه اقدامات مترقیانه اخیر از آزادی بانوان کشور انتقاد می‌گردد که مراتب به ساواک تهران منعکس و خواسته شد نحوه فعالیت و چگونگی موجودیت این جامعه را اعلام دارند».
این سند می‌افزاید: پاسخ واصله حاکی است این جامعه به سرپرستی شیخ عباسعلی اسلامی در سال 1328 طبق تصویب هیئت مدیره آن تشکیل و دارای چهل باب دبستان و دبیرستان دخترانه و پسرانه در تهران و شمیرانات و شهر ری می‌باشد. ساواک مزبور با ارسال صورت اسامی 33 نفر اعضای هیئت‌مدیره این جمعیت، یک نسخه از اساسنامه جمعیت مزبور را که در سال 1328 تهیه و تنظیم گردیده، ارسال داشته است و اضافه نموده که در مدارس وابسته به جامعه مزبور برنامه‌های مذهبی و مختصری از برنامه کلاسیک تدریس می‌گردد که وزارت آموزش و پرورش به هیچ وجه در تعیین و انتخاب رؤسا و کادر آموزشی این مدارس دخالتی ندارد و به همین مناسبت در مدارس وابسته به جامعه تعلیمات اسلامی حتی مراسم ملی (برافراشتن پرچم) اجرا نمی‌گردید که بر اثر تذکر ساواک این نقیصه تا حدودی مرتفع گردیده، لکن هنوز هم در اکثر این مدارس مراسم مزبور مرعی نمی‌گردد.
 
تعجب و ناراحتی ساواک از محجبه بودن دختران در مدارس جامعه تعلیمات اسلامی
در بخش دیگری از این گزارش آمده است: و همچنین در کلیه مدارس دخترانه وابسته به این جامعه، دانش‌آموزان با حجاب به مدرسه می‌روند و ورود ذکور به این قبیل مدارس به کلی ممنوع است.
در این سند و در بخش «اقدامات انجام‌شده» می‌خوانیم:
الف) بدوا صورت اسامی هیئت‌مدیره بررسی و معلوم گردید چند نفر از اعضای آن از جمله شیخ عباسعلی اسلامی، شیخ محمد آخوندی دارای فعالیت مضره بوده و به همین مناسبت مدتی هم بازداشت بوده‌اند و نیز محمود رازی، حسین یوسفی، احمد کاشفی بدون سایر مشخصات دارای سوابقی در این اداره کل می‌باشند.
 
ایرادات اساسنامه جامعه تعلیمات اسلامی به‌زعم و روایت ساواک!
ب) بررسی اساسنامه: اساسنامه جامعه تعلیمات اسلامی که تحت سرپرستی یک عده هفت‌نفری در سال 1328/ در 37 ماده و چند تبصره تهیه و تنظیم گردیده دارای نواقصی به شرح زیر می‌باشد:
1. در مقدمه اساسنامه ضمن شرح مبسوطی درباره مشخصات تعلیم و تربیت صحیح و تشریح اینکه عدم انجام آن چه عواقبی در اجتماع دارد اشاره به وضع موجود جامعه کشور نموده و اضافه نموده بهترین دلیل هم وضع حاضر کشور ما می‌باشد که به واسطه زیادی فساد اخلاق چنان خرابی در کلیه شئونات اجتماعی ما پدید آورده که ما را به فنا و نیستی سوق می‌دهد.
2. کوچک‌ترین اشاره که حاکی از این باشد این جمعیت باید تابع قوانین فرهنگی کشور بوده و از مقررات جاریه آن اطاعت و پیروی نماید مشاهده نمی‌شود.
3. ریاست عالیه این جمعیت مادام‌العمر به قول هیئت‌مدیره (تا ظهور امام زمان) از طرف هیئت هفت‌نفری به شیخ عباسعلی اسلامی، که دارای سوابق حاد مضره بوده و چندین مرتبه هم بازداشت گردیده و هم‌اکنون دارای پرونده مفتوحه در اداره دادرسی ارتش و دادسرای تهران می‌باشد، تفویض شده است.
 
ساواک برای «جامعه تعلیمات اسلامی» اساسنامه می‌نویسد!
در «نظریه» این سند آمده است: با عرض مراتب فوق در صورت تصویب موارد زیر به مورد اجرا گذارده شود:
الف) مقدمه اساسنامه مزبور (بند 1)، که در حال حاضر با وضع پیشرفته فرهنگ مطابقت نداشته و بلکه مغایر هم می‌باشد، از اساسنامه حذف و به جای آن به نحو و بیان دیگر و با جملاتی که موجب تحریک و مشوب نمودن اذهان عمومی نباشد آغاز گردد.
ب) به طرق مقتضی ترتیبی اتخاذ گردد که شیخ عباسعلی اسلامی از ریاست عالیه این جامعه طرد و شخص دیگری که واجد شرایط باشد به جای وی انتخاب گردد.
ج) سه ماده به مفاد زیر به اساسنامه اضافه گردد:
1. این جمعیت موظف است در مدارس خود رعایت کلیه قوانین و مقررات جاریه کشور و وزارت آموزش و پرورش را بنماید و در صورتی که خلاف آن مشاهده گردید وزارت آموزش و پرورش و یا سایر مقامات ذی‌صلاح نسبت به جلوگیری از فعالیت این جامعه اقدام نمایند.
2. جامعه موظف است برای استخدام و یا تعیین هیئت‌مدیره و یا مؤسسه آموزگاران و کارکنان جامعه تعلیمات اسلامی قبلا ضمن تنظیم فرم بیوگرافی نظر مقامات ذی‌صلاح را جلب و در صورت تأیید صلاحیت افراد اقدام به استخدام بنمایند.
در «توضیح» آمده است: بدین وسیله از ورود افراد ناباب به این جامعه جلوگیری و نظر بخش مبنی بر طرد شیخ عباسعلی اسلامی موضوع (بند ب) نیز تأمین خواهد شد.
3. هر نوع نقل و انتقالات و یا تغییر و تبدیلی که در کادر آموزشی به عمل آید بلافاصله مراتب را جهت اطلاع به مقامات ذی‌صلاح اعلام دارند.[1]
 
گزارش ساواک از توطئه ناکام علیه موسی صدر در لبنان!
بر اساس یک گزارش ساواک به تاریخ 15 مرداد 1345 «پس از قتل کامل مروه،[2] مدیر روزنامه "الحیات" چاپ بیروت اینک مصری ها به منظور بدنام کردن سیدموسی صدر، یک دختر سنی از اهالی صور را نزد وی فرستاده‌اند. دوشیزه مزبور مدعی شد که یکی از جوانان صور با وی عمل منافی عفت انجام داده و برای احقاق حق به سیدموسی پناه آورده است. سیدموسی جوان مزبور را که او نیز سنی می‌باشد، احضار و از او استفسار نمود. جوان نخست انکار و سپس وانمود به اعتراف کرد و پذیرفت که با این دوشیزه ازدواج نماید و مسئله از نظر سیدموسی پایان یافت».
این گزارش می‌افزاید: «چند روز بعد جوان مذکور نواری را که قبلا با صدای دوشیزه مذکور پر کرده بود به سمع مردم رسانید که دختر مدعی شده سیدموسی به وی تجاوز نموده و تهمت عمل نامشروع را به سیدموسی نسبت داده است. اهالی صور، که برای سید احترام زیادی قائل‌اند، پیرامون مسئله تحقیق و چون دروغ ادعای دختر برای آنان ثابت شد شدیدا به خشم آمده و به منزل جوان مذکور حمله [کرده] که گفته می‌شود که این جوان در این نزاع به قتل رسیده، ولی هنوز محقق نشده است. اهالی به این عمل اکتفا ننموده و پنجشنبه 13 مردادماه جاری شهر صور و مناطق شیعه جنوب لبنان را اعتصاب عمومی و چنانچه دولت برای تعقیب محرکین اقدام فوری ننماید احتمال می‌رود مناطق شیعه‌نشین بعلبک نیز اعلام اعتصاب کنند و بین شیعه و سنی‌های لبنان زدوخوردهایی بشود».[3]
 
شاه: دموکراسی سیاسی وقتی به‌دست می‌آید که با دموکراسی اقتصادی توأم باشد
روزنامه «اطلاعات» نوشت: دیروز 14 مردادماه آغاز شصت‌ویکمین سال مشروطیت ایران بود. به همین مناسبت شاهنشاه آریامهر پیامی به این شرح به ملت ایران فرستادند:
مایه خوش‌وقتی است که با تحول عظیم اجتماعی که از 6 بهمن ۱۳۴۱ آغاز شد، اساس مشروطیت ایران نیز به صورت واقعی خود درآمد؛ زیرا نباید فراموش کرد که دموکراسی سیاسی به تنهایی برای تحقق مفهوم حقیقی آزادی کافی نیست، و این آزادی فقط وقتی واقعا حاصل می‌شود که دموکراسی سیاسی با دموکراسی اقتصادی و اجتماعی توأم شده ‌باشد.
انقلاب سفید ایران، که با پشتیبانی مستقیم و قاطع اکثریت عظیم ملت، یعنی با عالی‌ترین طرز تجلی روح دموکراسی انجام گرفت، مشروطیت ایران را به مجرای صحیح و اصیل آن سوق داد؛ یعنی به جای آنکه استفاده از مواهب آزادی در انحصار اقلیت محدودی باشد، این مواهب را نصیب اکثریت کامل مردم ایران کرد.[4]
 
تقی‌زاده با صندلی چرخ‌دار در جشن مشروطیت شرکت کرد!
روزنامه «اطلاعات» نوشت: دیروز شصت سال از عمر مشروطیت ایران گذشت و در دو شب گذشته مجلسین سنا و شورای ملی شصت و یکمین سال مشروطیت را جشن گرفتند و بیش از سی‌هزار نفر در این در جشن شرکت کردند.
مجلس سنا دوهزار نفر میهمان داشت و مجلس شورای ملی قریب بیست‌هزار نفر را دعوت کرده بود، اما با شرکت چندین هزار نفر بچه تعداد میهمانان مجلس شورای ملی نزدیک به سی‌هزار نفر می‌رسید و به این ترتیب کنترل جشن بسیار مشکل شده بود.
از وقایع جالب توجه دیشب و پریشب شرکت سناتور تقی‌زاده با صندلی متحرک در جشن مشروطیت بود. آقای تقی‌زاده، که خود از بانیان مشروطیت و عامل مؤثر و فداکار و مبارز برانداختن استبداد بوده‌اند و در پی‌گذاری مشروطیت ایران سهم شایان توجهی دارند، با وجود عارضه کسالت پا درد، که مدتی است گرفتار آن می‌باشند و نمی‌توانند بدون کمک مستخدمین راه بروند و با صندلی چرخ‌دار حرکت می‌نمایند، پریشب ایشان در جشن مجلس سنا شرکت کردند و به محض ورود به محوطه جشن، آقای مهندس شریف‌امامی، رئیس مجلس سنا، پیش آمده خوشامد و تبریک جشن مشروطیت را به ایشان گفتند. آقای سناتور تقی‌زاده شب گذشته نیز به اتفاق خانم خود در جشن مشروطیت مجلس شورای ملی شرکت نمود و آقای مهندس ریاضی، رئیس مجلس شورای ملى، به ایشان خوشامد گفتند.
 
مشروطه یعنی همان شیرینی و بستنی که به ما نرسید!
خبرنگار ما دیشب در جشن مشروطیت مجلس شورای ملی به یکی از معاونین پارلمانی وزارتخانه‌ها برخورد کرد و سالگرد جشن مشروطیت را به او تبریک گفت. وی به شوخی اظهار داشت: «... به من چرا تبریک می‌گویی؛ به آنها تبریک بگو که امشب به مشروطه رسیده‌اند. من نه شیرینی گیرم آمده و نه بستنی!».
 
وزیر بازرگانی خارجی رومانی با شاه دیدار می‌کند
مطبوعات امروز کشور نوشتند: آقای گورگه چوآرا، وزیر بازرگانی خارجی رومانی، ساعت ۱۱:30 بعدازظهر امروز وارد تهران می‌شود.
آقای گورگه چوآرا فردا صبح به اتفاق سه تن از همراهان خود به نوشهر عزیمت خواهد کرد و به حضور شاهنشاه شرفیاب خواهد شد.
وزیر بازرگانی خارجی رومانی، تا روز 19 مردادماه جاری در ایران توقف خواهد کرد.
وی روز دوشنبه ساعت ۱۰ صبح در محل نخست‌وزیری قرارداد فروش پانزده‌هزار تراکتور و تأسیس کارخانه تراکتورسازی ایران را از طرف دولت متبوع خود امضا خواهد کرد.
آقای مهندس اصفیاء، مدیرعامل سازمان برنامه، از طرف ایران قرارداد مزبور را امضا می‌کند.
 
شهریه مدارس ملی در شورای عالی آموزش و پرورش رسیدگی می‌شود
روزنامه «اطلاعات» نوشت: به دنبال خبری که در شماره پنجشنبه درباره ارجاع مسئله تقلیل شهریه مدارس ملى به یک کمیسیون عالی درج کردیم، امروز سخنگوی وزارت آموزش و پرورش اعلام داشت: به دستور وزیر آموزش و پرورش موضوع تقلیل شهریه مدارس برای رسیدگی دقیق به شورای عالی اداری وزارت آموزش و پرورش ارجاع شده و شورای عالی اداری با حضور نمایندگان مدارس ملی دقیقا به میزان درآمد و هزینه چند مدرسه ملی، که به عنوان نمونه انتخاب خواهند شد، رسیدگی خواهد نمود.
این شورا با توجه به میزان سرمایه‌گذاری اولیه و هزینه جاری مدرسه و تجهیزات آموزشی و وسایل رفاه و آسایش که برای دانش‌آموزان تهیه شده است از قبیل زمین ورزش، وسایل ورزشی، وسایل تفریحات سالم و غیره مدارس ملی را درجه‌بندی و شهریه آنها را با توجه به پیشنهاد قطعنامه تعیین می‌نماید.
 
اساسنامه بورس تصویب شد
یک مقام مطلع امروز اظهار داشت که اساسنامه بورس ایران در کمیسیون مقدماتی که برای این منظور تشکیل شده بود به تصویب رسید و برای تأیید به شورای عالی بورس ارسال شده است. تأسیس بورس ایران پس از تأیید شورای مذکور به صورت قطعی درخواهد آمد.
مقام مذکور اضافه کرده که پس از تصویب نهایی اساسنامه بورس بلافاصله یک هیئت مأمور رسیدگی به تقاضاهای عضویت در بورس طبق ماده 5 اساسنامه تشکیل خواهد شد و نظر این هیئت در رد یا قبول درخواست‌های عضویت در بورس نافذ خواهد بود.
در شورای عالی بورس دادستان کل کشور، رئیس کل بانک مرکزی ایران، یکی از معاونان وزارت اقتصاد، خزانه‌دار کل، رئیس کانون بانک‌ها، رؤسای اتاق‌های بازرگانی و صنایع و معادن، رئیس هیئت‌مدیره بورس ایران به اضافه سه نفر از شخصیت‌های مالی و اقتصادی که به مدت سه سال به پیشنهاد وزیران دارایی و اقتصاد تعیین می‌گردند، عضویت خواهند داشت.
 
عزیز اولنج به سه سال زندان محکوم شد
صبح امروز محاکمه عزیز اولنج متهم به عضویت در دسته و جمعیتی با مرام و رویه اشتراکی و عبور دادن غیر مجاز اعضای شبکه حزب منحله توده (ستوان دوم هوایی سابق پرویز حکمت‌جو و علی خاوری و همکاران وی) از مرز در دادگاه شماره ۲ تجدید نظر اداره دادرسی نیروهای مسلح شاهنشاهی انجام شد.
ریاست دادگاه را تیمسار سرلشکر موسی عالم مروستی به عهده داشت. اعضای دادگاه عبارت بودند از: سرکاران سرهنگ ستاد صفاکیش، سرهنگ عیاشی، سرهنگ دوم احمد محبت، سرهنگ نوبان و دادستانی دادگاه به عهده سرکار سرهنگ یحیی نادری بود. وکالت عزیز اولنج را سرکار سرهنگ بازنشسته سلطانی عهده‌دار بود.
پس از قرائت رأی دادگاه بدوی و اظهارات دادستان دادگاه و وکیل مدافع و خود متهم در ساعت 9:40 ختم دادرسی اعلام و دادرسان به شور پرداختند.
در ساعت 11:15 دادرسان از شور خارج شدند و به موجب رأی صادره عزیز اولنج به اتهام عضویت در دسته و جمعیتی با مرام و رویه اشتراکی و عبور دادن اعضای شبکه حزب منحله توده از مرز با رعایت ماده 44 از جهت معیل بودن به سه سال حبس با کار محکوم گردید.
 
مشاور وزیر اطلاعات
از طرف آقای هوشنگ انصاری، وزیر اطلاعات، آقای دکتر محمدعلی زرنگار به سمت مشاور وزارتی منصوب شد.
آقای دکتر زرنگار قبلا وابسته مطبوعاتی ایران در پاکستان بود.
 
شهردار تهران در لنینگراد
رادیو مسکو خبر داد: هیئت نمایندگی شهر تهران به ریاست شهردار از پایتخت شوروی به لنینگراد رفتند.
شهردار تهران و همراهان از آرامگاه لنین، تالار اسلحه کرملین و کلیساهای این کاخ دیدن کرده و در میهمانی سفارت ایران شرکت نمودند. در این مراسم شهردار مسکو و نمایندگان سازمان‌های دیگر شوروی شرکت داشتند.
شهردار تهران و همراهان با نحوه کار آتش‌نشانی شهر مسکو نیز آشنا شدند.
 
اوایل شهریور آرام به بغداد می‌رود
روزنامه‌های امروز کشور نوشتند: آقای آرام، وزیر امور خارجه، به‌زودی بنا به دعوت رسمی دولت عراق به بغداد می‌رود.
دولت عراق دو سال قبل از آقای وزیر امور خارجه دعوت کرد که به بغداد مسافرت نماید. این دعوت چند بار تکرار شد. آقای حسن الدجیلی، سفیر عراق در دربار شاهنشاهی، نیز پس از بازگشت از بغداد دعوت از وزیر امور خارجه را تجدید کرد.
تاریخ سفر رسمی آقای آرام به بغداد قبل از مسافرت وزیر امور خارجه در التزام رکاب شاهنشاه به کشورهای اروپای شرقی خواهد بود.
یک منبع مطلع امروز اظهار داشت احتمال می‌رود آقای آرام روز چهارشنبه 2 شهریورماه به بغداد عزیمت نماید.
 
مذاکرات بغداد
با مسافرت آقای آرام، وزیر امور خارجه، به بغداد آغاز مذاکرات اساسی ایران و عراق برای حل مسائل و اختلافات مرزی دو کشور آغاز می‌شود.
به قرار اطلاع آقای دکتر پیراسته، سفیر ایران در بغداد، نیز تا دو روز دیگر وارد تهران می‌شود.
سفیر ایران در عراق امروز بغداد را با اتومبیل به سوی ایران ترک کرد.
رادیو بغداد در بخش فارسی اخبار خود گفت: آقای دکتر پیراسته دیروز با آقای وزیر کار و امور اجتماعی عراق ملاقات کرد.
آقای دکتر پیراسته در این ملاقات پیرامون کار ایرانیان مقیم بغداد مذاکراتی انجام داد.
 
محمدعلی کلی: اگر به آمریکا حمله شود من از آمریکا دفاع نمی‌کنم!
«آسوشیتد پرس» 6 اوت از بیروت گزارش داد: محمدعلی (کاسیوس کلی)، قهرمان بکس جهان، به خبرنگار «لوژور» چاپ بیروت گفت که اگر آمریکا مورد حمله قرار گیرد، وی از آن دفاع نخواهد کرد.
وی گفت: بگذار فرزندان فاسد آمریکا، یعنی سفیدپوستان، از کشور دفاع کنند؛ زیرا آنها هستند که هر گونه حقی را به جز حق مردن از سیاهان سلب کرده‌اند.
محمدعلی به دوشیزه عالیه الصلح، خبرنگار «لوژور» گفت: او هرگز نمی‌تواند عاشق یک دختر سفیدپوست شود و اکنون دنبال یک دختر مسلمان می‌گردد.
 
یادداشت شدیداللحن شوروی به آمریکا درباره بمباران کشتی شوروی در ویتنام
دولت شوروی امروز یادداشت شدیداللحنى علیه بمباران بندر هایفونک تسلیم سفارت آمریکا در مسکو کرد.
ناظرین امور سیاسی خاطرنشان می‌سازند یادداشت شوروی نوعی اخطار جدی به آمریکاست؛ زیرا در آن گفته شده است که هواپیماهای آمریکایی ضمن بمباران بندر هایفونک یک کشتی بازرگانی شوروی را هدف بمب قرار داده‌اند.
دولت شوروی در یادداشت خود اعلام کرده است: به محض آنکه کشتی‌های بازرگانی شوروی به بندر هایفونک نزدیک می‌شوند هواپیماهای نظامی آمریکا بر فراز آنها به پرواز درمی‌آیند تا این کشتی‌ها نتوانند وارد بندر شده و محموله خود را تخلیه کنند. این اقدام آمریکا نقض آشکار و بزرگ اصل آزادی کشتی‌رانی بوده و تحمل آن برای دولت شوروی مقدور نیست.
در یادداشت دولت شوروی گفته شده است روز 1 اوت در ساعت ۱۸ به وقت محلی، یک هواپیمای نظامی و یک هلیکوپتر آمریکایی بر فراز یک کشتی شوروی به نام «اینگور» که با دیزل کار می‌کند، نزدیک شد. در این موقع چهار ناوشکن در اطراف کشتی شوروی به مانور پرداخته و درصدد برآمدند کشتی «اینگور» را مجبور به توقف سازند.
در یادداشت دولت شوروی سپس اضافه شده است روز 2 اوت در ساعت 6 به وقت محلی، مجددا هواپیماهای آمریکایی محلی را نزدیک کشتی‌های شوروی در بندر هایفونک بمباران کردند و گلوله‌های با کالیبر بزرگ به یک کشتی شوروی به نام «مایدن» که با دیزل کار می‌کند اصابت کرد.
بدین ترتیب هواپیماهای آمریکایی مستقیما امنیت سرنشینان کشتی‌های بازرگانی شوروی را به خطر انداخته‌اند.
دولت شوروی در یادداشت خود، که بسیار لحن شدیدی دارد، آمریکا را متهم کرده که امنیت کشتی‌رانی بازرگانی را نقض کرده است و در چنین شرایطی دولت شوروی مجبور است تصمیمات لازم جهت حفظ امنیت کشتی‌های بازرگانی شوروی اتخاذ کند.
سفارت آمریکا در مسکو یادداشت شوروی را به علت شدیداللحن بودن آن و بی‌اساس بودن اتهامات دولت شوروی رد کرد و یادداشت را عینا برای دولت شوروی پس فرستاد.
 
عکس کله مرده!
هواپیماهای آمریکایی امروز سه‌میلیون عکس از کله یک سرباز مرده ویتنام شمالی در شهرهای اطراف هانوی فرو ریختند. این اقدام جزئی از یک برنامه وسیع تبلیغاتی است که از سال گذشته آغاز شده است. در زیر این عکس نوشته شده است اعزام سربازان ویتنام شمالی به ویتنام جنوبی علت بمبارات خاک ویتنام شمالی است.
 
به تصمیم راه آهن و به موجب تصویب‌نامه دولت، پنج‌هزار کارگر راه آهن  بازنشسته می‌شوند
راه آهن دولتی پنج‌هزار نفر از کهنسال‌ترین کارگران خط خود را که در سراسر طول خط از ابتدای تأسیس راه آهن تا به حال کار کرده‌اند، بازنشسته می‌کند و به هر یک از آنان در برابر یک سال خدمت یک ماه حقوق می‌پردازد و صدور حکم بازنشستگی این افراد نیز آغاز شده است.
سن این کارگران در حدود شصت الى 65 سال است و هر یک بیش از بیست سال در خطوط راه آهن به سمت روزمزد و مأمور خط خدمت کرده‌اند.
راه آهن دولتی این افراد را برای آن بازنشسته می‌کند که به علت کهولت، قدرت کارشان کم شده و بر طبق مقررات قانون کار عرف و عادت نیز یک مرد کهنسال 65ساله نباید در زیر آفتاب سوزان و یا صحاری کویر و خطوط کوهستانی و سرد راه آهن خدمت نماید.
برای این منظور وزیر راه به راه آهن دستور داد تصویب‌نامه خاصی تهیه کند و به موجب آن به جای پانزده روز حقوق در برابر سنوات خدمت به کارگران یک ماه حقوق به عنوان حق بازنشستگی پرداخت گردد.
 
کنفرانس سران عرب به تعویق افتاد
معاون دبیر کل اتحادیه عرب امروز تأیید کرد که کنفرانس سران عرب برای مدت نامحدودی به تعویق افتاده است.
رادیو قاهره امروز به نقل از سید نوفال، معاون دبیر کل اتحادیه عرب، گفت: حالا دیگر مسئله تعویق کنفرانس یک مسئله پایان‌یافته است؛ زیرا کشورهای عراق، سوریه، لبنان، یمن، مراکش و لیبی به حمایت از مصر اعلام داشته‌اند که در کنفرانس شرکت نمی‌کنند.
به این ترتیب از سیزده کشور هفت کشور، یعنی نصف به اضافه یک، از تصمیم مصر حمایت می‌کنند.
تصمیم اتحادیه عرب دائر بر تعویق انداختن کنفرانس سران عرب تا مدت نامحدود به تلاش‌هایی که تاکنون در این مورد به عمل می‌آمد پایان داد.
 
آلمان به ساختن بمب اتمی اسرائیل کمک می‌کند
الکسی کاسیگین، نخست‌وزیر شوروی، فاش کرده است که بین آمریکا و آلمان غربی و اسرائیل قراردادهای محرمانه‌ای برای کمک به تهیه بمب اتمی اسرائیل انعقاد شده است.
روزنامه‌های قاهره مطالب زیادی پیرامون این موضوع انتشار داده‌اند، ولی هیچ گونه وسیله‌ای برای تعیین اینکه کاسیگین در چه زمانی و در کجا این موضوع را فاش ساخته در دست نیست.
 
بحران تسلیحاتی عراق با کمک شوروی پایان یافت
روزنامه متنفذ «تایمز مالی» نوشته است که موافقت دولت شوروی در دادن اسلحه به عراق بحران تسلیحاتی عراق را پایان داده است.
خبرنگار این روزنامه از بیروت طی گزارشی نوشته است که تجدید ارسال اسلحه از شوروی به عراق ظاهرا بزرگ‌ترین نتیجه سفر البزاز به مسکو می‌باشد. 
روزنامه تایمز مالی سپس نوشته است که بنا به اظهار منابع مطلع این سلاح‌ها بیشتر شامل میگ‌های ۲۱ و سایر سلاح هایی است که برای تقویت نیروی هوایی لازم است.
ظاهرا شوروی‌ها برای هواپیماهایی که قبلا به عراق داده‌اند نیز لوازم یدکی خواهند فرستاد.[5]
 
روزنامه «اطلاعات»: مملکتی مستقل داریم که به خاطر قرض از خارجی خلاف مصالح ملی عمل نمی‌کنیم!
روزنامه «اطلاعات» در سرمقاله شماره امروز خود نوشت: تا چند سال پیش از این، کشور ما عموما یک کشور فقیر خوانده می‌شد و اینکه ایران یک روز روی پای خود بایستد و از کمک مالی دیگران مستغنی شود جزء آرزوهای هر ایرانی بود.
این یک حقیقتی است که در جهان حاضر، استقلال سیاسی از استقلال مالی جدا نیست. ملتی می‌تواند در چهارچوب حقوق اساسی خود کوس آقایی و استقلال اراده بزند که برای گرداندن چرخ زندگی خود نیاز به کمک غیر نداشته باشد و مجبور نباشد در قبال کمک‌هایی که از خارج دریافت می‌کند خلاف معتقدات و مصالح عمومی یا مغایر حیثیت ملی خود، به تعهداتی تن در دهد حتی تعهدات اخلاقی نیز که یک ملت با طیب خاطر قبول می‌کند وقتی موجد افتخار و سربلندی است که از شائبه نیاز مبرا باشد.
شما تاریخ دویست‌ساله ایران را که ورق بزنید، می‌بینید هر بدبختی و فلاکتی که این مملکت تحمل کرده، ناشی از نیاز مالی بوده است. می‌بینید دولت ایران مجبور شده گمرکات کشور را دربست به گرو بیگانگان بگذارد برای اینکه خزانه خالی خود را با قرضه‌ای از خطر افلاس نجات بخشد.
می‌بینید بر اثر وضع نامطلوب مالیه مملکت و حکومت ایران به آن درجه از ضعف و انحطاط رسیده که در هر گوشه کشور اختیار عزل و نصب حکام نیز به دست یک کنسول خارجی افتاده و چنان‌که مکتوبات تاریخی نشان می‌دهد، سیاست‌های خارجی طوری نظرات خود را به دولت‌ها در این مملکت القا و دیکته می‌کرده‌اند که گویی ایران هر تکه‌اش مستعمره یک کشور خارجی است.
آری، این سرنوشت محتوم هر کشور فقیری است که چون بنیه برای استقرار امنیت و دفاع از معتقدات و حیثیات و حدود و حقوق خود ندارد هر روز بیشتر از روز پیش ضعف بر ارکان آن مستولی می‌شود و به خاطر همین ضعف در مقابل قوی‌تر از خود زانو می‌زند.[6]
 
روزنامه اطلاعات، 15 مهر 1343، صفحه 1 

پی‌نوشت‌ها
---------------------------------------------------
[1] . حجت‌الاسلام حاج شیخ عباسعلی اسلامی به روایت اسناد ساواک، ص 282.
[2]. کامل مروه از شخصیت‌های معروف شیعی از منطقه نبطیه در جنوب لبنان، که با امام موسی صدر همکاری داشت. وی صاحب امتیاز و سردبیر روزنامه معروف «الحیات» و «دیلی استار» (Daily Star) بود که گرایش به راست داشت و معروف بود که از سوی عربستان سعودی حمایت می‌شود.
کامل مروه در اواسط دهه 1960 در دفتر کارش توسط یک سنی بیروتی با گرایش ناصری به نام ابراهیم قلیلات ترور شد.
قلیلات در جنگ داخلی لبنان در رأس یک گروه ناصری موسوم به «مرابطون» که به‌شدت مورد حمایت یاسر عرفات بود، قرار گرفت و پس از خروج عرفات از بیروت و بازگشت نفوذ سوریه به لبنان، قلیلات به لیبی گریخت.
[3]. امام موسی صدر به روایت اسناد ساواک، ج 1، ص 60. این عمل زشت و غیرانسانی علیه امام موسی صدر بازتاب جدی در میان مردم و مطبوعات لبنان داشت که مطالب زیر مشتی است از خروار که از میان جمع‌آوری‌های ساواک که عوامل خود نیز آنها را ترجمه کرده بودند به چشم می‌خورد.
الف) النهار، 13 اوت 66: علمای شیعه از افترایی که به علامه صدر زده شده ابراز تنفر می‌کنند.
ما علمای شیعه به‌شدت از افترایی که به علامه جلیل سیدموسی صدر زده شده ابراز تنفر می‌کنیم و آن را توهینی به خود و بی‌حرمتی به طایفه شیعه می‌دانیم و خواستاریم زودتر علت جنایت و مسببین آن کشف شوند و عاقبت بدی پیش نیاید.
با احترام.
(امضا) نورالدین شرف‌الدین، علی فقیه، حسن العسیلی، علی العسیلی،...
در زمینه دادگستری...
مقامات مربوط یادداشتی مبنی بر احضار ترویج‌دهنده شایعه صادر کردند... و دادستان کل نام‌برده را به عنوان آشوبگر و محرک احساسات و فریادهای مذهبی و ترویج خبرهای دروغ که موجب بر هم زدن امنیت می‌شود تحت تعقیب [قرار داد].
ب) هیئت‌های مردم جنوب همچنان به خانه آیت‌الله صدر در آمد و شد هستند و از افترایی که به ایشان زده شده است ابراز تنفر می‌کنند...
دیروز کاظم الخلیل و برادرانش با سه‌هزار تن از مردم صور به دیدن آیت‌الله رفتند از رفتار و کردار زشت آنان، که شایعات دروغ درباره ایشان داده، ابراز تنفر کردند...
هنری لحود، استاندار جنوب، دیروز جعفر شرف‌الدین، نماینده جنوب را پذیرفت و وضع شهر را مورد بررسی قرار داد. مردم با او مذاکره کردند.
دیروز مردم شهر تلگرافی به رئیس‌جمهوری و نخست‌وزیر و رئیس پارلمان لبنان مخابره کردند و اعتصاب عمومی خود را اعلام داشتند و آن را نمودار تنفر و خشم خود نسبت به کسانی که به حضرت آیت‌الله موسی صدر توهین کرده ابراز داشتند و کشف واقعیت و مسببین حقیقی این فتنه را خواستار شدند.
در باشگاه حسینی صور، که بیش از پنج‌هزار نفر در آن گرد آمده بودند، استاندار سخنی ایراد کرد و از مزایای اخلاقی و فضائل ارجمند آیت‌الله صدر تعریف کرد.
کارگران شهر صور در اعلامیه‌ای که منتشر کردند، از علامه صدر پشتیبانی نمودند... و از اولیای امور خواستار شدند که مسببین اصلی و عناصر اخلالگری که موجب این فتنه و آشوب شدند مشخص و سخت تحت تعقیب و مجازات قرار گیرند...
ج) النهار مورخ 15 /5 /45 [6 /8 /66 ] خاندان خلیل از افترایی که به «صدر» زده شده اظهار تنفر می‌کنند. خانه سیدموسی صدر همچنان از دسته‌های مردم طبقات مختلف منطقه جنوب پر و خالی می‌شود. اینها می‌آیند تا نسبت به حمله مغرضانه‌ای که به جناب ایشان شده و به عنوان توهین به حیثیت و آبروی شیعه لبنان می‌باشد اظهار تنفر کنند. دیروز کاظم الخلیل و برادرانش به دیدن آیت‌الله صدر رفتند. عده‌ای از مردم صور و جنوب، که از سه‌هزار نفر تجاوز می‌کردند، با آنها بودند.
همگی از افترایی که به مقام ایشان وارد آمده بود ابراز تنفر کردند و کاظم الخلیل طی سخنرانی مختصر از حضرت آیت‌الله تعریف و تمجید کرد و فضائل او را ستود و گفت: ما باید از ایشان سخت پشتیبانی بکنیم؛ زیرا ایشان گوهر گران‌بهایی است که ایران به ما هدیه کرده است و ما باید این گوهر گران‌بها را حفظ کنیم و در راه آن جان ببازیم. آیت‌الله صدر از ایشان سپاس‌گزاری کرد.
[لازم به توضیح است این عبارت کاظم الخلیل «ایشان گوهر گران‌بهایی است که ایران به ما هدیه کرده است...» کاملا جنبه سیاسی داشته و قصد وی نه تعریف که تعریض به شخصیت والای امام موسی صدر بود و با هدفی کاملا سیاسی ایراد شد؛ زیرا در آن زمان امام موسی صدر درصدد تشکیل مجلس اعلای شیعیان بود و وی با ذکر این جمله می‌خواست امام موسی صدر را یک فرد ایرانی و خارجی معرفی کند.]
[4]. اطلاعات، 15 مرداد 1345، صص 1 و 15. ادعای دموکرات بودن شاه و مبتنی بودن حکومت در دوره پهلوی بر دموکراسی از خنده‌دار و در عین حال توهین‌آمیزترین ادعاهایی می‌تواند باشد که از سوی پهلوی در سخنرانی‌ها و پیام‌های گوناگون و با توجیهات مختلف بیان می‌شد.
درباره نظر شاه پیرامون دموکراسی بایستی به این نکته اشاره کرد که بررسی دموکراسی در قرن بیستم و نگاه شاه به این مقوله نشان داد که وی به‌رغم دلبستگی به این نوع حکومت، هیچ‌گاه با امواج آن همراه نشد و کاملا عکس آن حکومت‌داری کرد. وی با وجود شیفتگی به حکومت غرب و آمریکا، بر ضرورت حکومت دیکتاتوری و سلطنتی تأکید داشت تا از این طریق مانع هرج و مرج در کشور گردد! ازاین‌رو در زمانه‌ای که بسیاری از کشورها با موج سوم دموکراسی و مبارزه با استعمار همراه گشتند، وی گریزان از آن به تقویت پایه‌های حکومت استبدادی خود پرداخت و موجب تشکیل نظام سیاسی ناکارآمد گشت. نتیجه این سیاست در نهایت شکست مفتضحانه وی و همراه شدن مردم با موج انقلاب جهت مبارزه با استعمار و استبداد داخلی بود که خود را در قالب انقلاب اسلامی نمایان ساخت.
برای مطالعه بیشتر رک: شاهی که از دموکراسی منزجر بود
[5] . اطلاعات، 15 مرداد 1345، صص 1، 4، 13، 15 و 16.  
[6] . همان، ص 2. این یادداشت در شرایطی در روزنامه «اطلاعات» منتشر شد که دو سال پیش از آن در آبان 1343 پهلوی برای دریافت وام دویست‌میلیون دلاری جهت خرید تسلیحات نظامی و ... لایحه ننگین کاپیتولاسیون را در مجلسین به تصویب رسانده و امام خمینی(ره) به واسطه اعتراض به آن از کشور تبعید شدند. در واقع آنچه در سرمقاله اطلاعات به آن افتخار شده است وجود خارجی نداشته و بر عکس پهلوی برای دریافت وام‌های خرد و کلان بخشی از حیثیت ملی را به فنا می‌داد و هیچ اعتراضی را برنمی‌تابید.  


کد مطلب: 24035

آدرس مطلب :
https://www.iichs.ir/fa/news/24035/15-مرداد-1345

تاریخ معاصر
  https://www.iichs.ir