روزنامه «اطلاعات» در شماره امروز خود نوشت: ساعت ۱۱ صبح امروز نمایندگان کنسرسیوم نفت با شاه دیدار کردند.
گزارش خبرنگار ما حاکی است ملاقات‌های نمایندگان کنسرسیوم با مقامات دولتی و نفتی از عصر دیروز آغاز شده است. ساعت 3 بعد از ظهر دیروز چهار تن نمایندگان اعزامی به اتفاق آقای واردر، مدیرعامل شرکت‌های عامل، با آقای دکتر اقبال، رئیس هیئت‌مدیره و مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران، ملاقات کردند. این ملاقات تشریفاتی بود و جنبه معارفه داشت و قریب چهل دقیقه طول کشید.
دومین ملاقات اعضای کنسرسیوم با وزیر دارایی صورت گرفت. نمایندگان کنسرسیوم مقارن ساعت ۵ بعد از ظهر با آقای دکتر جمشید آموزگار، وزیر دارایی، ملاقات کردند و با ایشان آشنا شدند. مدت این ملاقات هم محدود و قریب نیم ساعت طول کشید.
 
ملاقات با نخست‌وزیر
سومین ملاقات در ساعت 7:15 با آقای نخست‌وزیر انجام گرفت و ازآنجایی‌که همه نمایندگان کنسرسیوم با آقای هویدا آشنایی داشتند، جلسه معارفه مزبور قریب یک ساعت و نیم طول کشید.
نمایندگان کنسرسیوم وقتی ساعت 9:15 از اتاق کار آقای نخست‌وزیر خارج شدند، در مقابل خبرنگاران قرار گرفتند، ولی از اظهار نظر درباره مذاکرات خودداری کردند و مدعی بودند که این ملاقات‌ها به منظور آشنایی انجام گرفته است.
آقای هواردپیج در مقابل سؤال خبرنگار ما گفت: ما با آقای نخست‌وزیر از چند سال قبل آشنایی داشتیم و برای من فرصتی بود که در ملاقات امشب به خاطر ازدواج ایشان تبریک بگویم.
در تمام ملاقات‌های عصر دیروز، وقتی نمایندگان از اتاق خارج می‌شدند، شاد و خندان بودند و از مذاکرات داخل اتاق در بسته اظهار رضایت داشتند و همین امر خوش‌بینی محافل نفتی را افزایش داده و امید زیادی دارند که مذاکرات بعد از شرفیابی با تفاهم متقابل به نتیجه برسد.
 
انعکاس در خارج
«رویتر» 23 نوامبر از تهران گزارش داد: شاهنشاه ایران کمپانی‌های نفتی غربی را در مرحله خطیر مذاکرات طولانی نفت قرار داده‌اند. چهار تن از مقامات برجسته کنسرسیوم بین‌المللی روز دوشنبه وارد تهران شدند تا با شرکت ملی نشت ایران درباره تقاضای ایران دایر بر افزایش تولید نفت از اراضی نفت‌خیز جنوب ایران مذاکره کنند.
کنسرسیوم در سال ١٩٥٤ به دنبال سه سال مشاجره پس از ملی شدن نفت ایران تولید، تصفیه و فروش نفت جنوب ایران را به عهده گرفت. عملیات دیگر صنعت نفت توسط شرکت ملی نفت ایران اجرا می‌شود.
شاهنشاه ایران تأکید نموده‌اند که ایران در تقاضای خود بسیار جدی است و بلوف نمی‌زند و کشور وی به درآمد بیشتر نفت برای بهبود اقتصاد ایران احتیاج مبرم دارد. ایران از کنسرسیوم خواسته است که تولید نفت را ۱۷ درصد افزایش دهد و اخطار کرده است که در غیر این صورت قسمت‌هایی از اراضی را که تحت اداره کنسرسیوم است و در آنها اقدامی نشده از آن پس خواهد گرفت.
 

«خبرگزاری فرانسه» 23 نوامبر از گاردن‌سیتی گزارش داد: جان اشتینبک، نویسنده معروف و دارنده جایزه نوبل ادبیات، از ماه آینده سمت خبرنگاری روزنامه «نیوز دی» را در ویتنام و جنوب شرقی آسیا به عهده خواهد داشت.
 

 احکام این تغییرات در وزارت دادگستری به عمل آمد: آقایان نصیری به معاونت اول دادسرای دیوان کیفر، رفیع اشرف‌امامی به سمت بازپرس دادسرای دیوان کیفر، سیروس کرمی مجددا به سمت دادیار دادسرای استان.

آقای تیخون تیموفیه ویچ سریکوف، نماینده بازرگانی شوروی در ایران، به مسکو منتقل شد و جای خود را به آقای الکساندر ازدوف داد.
نماینده جدید بازرگانی شوروی قبلا ریاست یکی از ادارات وزارت بازرگانی خارجی اتحاد شوروی را عهده‌دار بوده است.
آقای سریکوف نیز از سال 1961 در ایران اقامت داشت.

ساعت ٩ بامداد امروز قراردادی بین سازمان بنادر و کشتی‌رانی به نمایندگی وزارت دارایی و وابستگی اقتصادی سفارت کبرای اتحاد جماهیر شوروی امضا و مبادله گردید.
این قرارداد به منظور توسعه ظرفیت تخلیه و بارگیری بنادر و گمرکات شمال ایران می‌باشد.

هفته پیش آقای دکتر خلعتبری، دبیر کل سازمان پیمان مرکزی، اظهار داشت که در کشورهای ایران و پاکستان و ترکیه، که سه عضو آسیایی «سنتو» هستند، شک و تردیدهایی به‌وجود آمده که حمایت و تفاهمی که استحقاق آن را احساس می‌کنند از جانب متفقین غربی نسبت به آنها مبذول نمی‌شود.
این شک و تردیدها به‌خصوص از موقع بروز اختلاف کشمیر از طرف پاکستان و نارضایتی ترکیه بر سر مسئله قبرس و از جانب فعالیت‌های عبدالناصر در خلیج فارس احساس می‌شد و در هر سه کشور عقاید عمومی بر این سیاق بود که برای برآوردن احتیاجات امروزه باید پاره‌ای تغییرات در سنتو داده شود.
آنچه که انتقادات آقای دکتر خلعتبری را از اکثر انتقاداتی که تا به حال می‌شده متمایز می‌نماید این است که وی به هیچ وجه معتقد نیست که فایده سنتو از میان رفته باشد، بلکه خواهان آن است که این سازمان تقویت شده و کارآمدتر شود.
 
پیمان‌های بلوک کمونیست
حوادث چندساله گذشته به‌وضوح نشان داده که عضویت سنتو یا ناتو نباید مانع بسط روابط نزدیک‌تر اقتصادی و یا سیاسی با ممالکی باشد که در بلوک کمونیست هستند. در چنین احوالی به نظر می‌رسد مواد اعتدالی ولی مؤثر پیمان به منزله بیمه‌ای باارزش برای آینده باشد.
از طرف دیگر انتقاد دکتر خلعتبری، که متکی بر احساسات عمیق ملی سه کشور می‌باشد، شایسته تفاهم و نیز بررسی دقیق است. در حقیقت پاره‌ای تغییرات لازم به نظر می‌رسد، ولی سبب نارضایی که دبیر سازمان به آن اشاره کرد، قصور بریتانیا یا آمریکا در ایفای تعهدات مربوط به پیمان سنتو نیست.
 
پیشنهاد دکتر خلعتبری
 رادیو لندن سپس به پیشنهاد دکتر خلعتبری در این زمینه که پیمان سنتو به صورتی درآید که در مقابل تهدیدهای نظامی از جانب هر کس باشد، بایستد اشاره کرد و گفت: این پیشنهاد جالب است، اما باید توجه داشت که در جهت مخالف گرایش‌هایی است که اکنون برای انعطاف‌پذیری بین‌المللی به‌وجود آمده.
رادیو لندن سپس تشکیل سازمان عمران منطقه‌ای را به عنوان سرمشقی تلقی کرده می‌افزاید: اگر بااین‌همه این سه کشور بخواهند بین خود تضمینات نظامی نزدیک‌‎تر به‌وجود آورند چیزی در پیمان سنتو نیست که مانع آنها شود، اما مفهومش این می‌شود که ایران از روابط حسنه پیشین خود با هند صرف نظر کند و پاکستان و ترکیه هم از روابط خود با ناصر به خاطر منافع اضافی که تضمینات متقابله ایجاد خواهد کرد چشم‌پوشی نمایند، اما اگر سه کشور در حصول چنین ترتیباتی مواجه با مشکلاتی بشوند، می‌توانند دریابند که به چه میزان بیشتری همان ملاحظات در مورد متفقین غربی‌شان صدق می‌کند.[1]
 

پی‌نوشت