پایگاه اطلاعرسانی پژوهشکده تاریخ معاصر؛
امام خمینی در 4 آبان 1343 و در اعتراض به کاپیتولاسیون سخنانی ایراد کردند که نگاهی به سخنان وابستگان به پهلوی صحت این بیانات را تأیید میکند. بنیانگذار جمهوری اسلامی در این سخنرانی تاریخی تأکید کردند: «اگر چنانچه کسی سگ آمریکایی را زیر بگیرد، بازخواست از او میکنند؛ اگر شاه ایران یک سگ آمریکایی را زیر بگیرد، بازخواست میکنند و اگر چنانچه یک آشپز آمریکایی شاه ایران را زیر بگیرد، مرجع ایران را زیر بگیرد، بزرگتر مقام را زیر بگیرد، هیچ کس حق تعرض ندارد». در یک سند ساواک به تاریخ 13 شهریور 1341، یعنی دو سال پیش از تصویب کاپیتولاسیون و سخنان امام خمینی، میخوانیم: یک نفر مسافر ایرانی که تازه از لندن به تهران آمده اظهار داشته: سرتیپ بازنشسته سیفاله ضرابی که مدتی است در لندن اقامت نموده، بین ایرانیان مقیم انگلستان و حتی خارجیهایی که با او آشنا هستند، چنین شایع نموده است: شاه ایران در خارج، خصوصا انگلستان اعتباری ندارد. یک رفتگر انگلیسی ارزشش از شاه بیشتر است. شاه به هیچوجه به فکر ملت نیست. پولها و مکنت خود را به عناوین مختلف از ایران خارج مینماید. هر وقت به اروپا یا خارج مسافرت مینماید، جز خوشگذرانی و عیاشی منظور دیگری ندارد. من (سرتیپ ضرابی) عار دارم که در خارجه خود را ایرانی معرفی نمایم؛ حتی حاضرم در انگلستان، شاغل پستترین کارها باشم و نگویند که یک نفر ژنرال ایرانی هستم.
[1]
محمدرضا در حال دستبوسی ملکه انگلستان
پینوشت:
[1] .
بدون شرح به روایت اسناد ساواک، ج 2، ص 13.