پایگاه اطلاعرسانی پژوهشکده تاریخ معاصر؛ درباره وابستگی سیاست خارجی پهلوی به آمریکا زیاد گفته شده است، ولی هیچ گفته و شنیدهای رساتر از اسناد ساواک نیست که این وابستگی را به تصویر میکشد. آمریکاییها چنان در سیاست خارجی محمدرضا پهلوی ورود و نفوذ داشتند که حتی در سفرهای او به کشورهای متحد از جمله فرانسه نیز مداخله میکردند و این مداخله را نه از طریق مستقیم که با واسطه متحدان خود به شاه ابلاغ میکردند. در این زمینه یک سند ساواک به تاریخ 30 بهمن 1342 گویاست. در این سند میخوانیم:
«به طوری که مطلعین به امور سیاسی اظهار میدارند...
آرام، وزیر امور خارجه ایران که در مسافرت پاکستان بوده، به طور خیلی محرمانه به اروپا احضار و از ایشان خواسته میشود وسیله ملاقات معاون وزارت امور خارجه آمریکا را که در ایتالیا به سر میبرد، با اعلیحضرت همایون شاهنشاه فراهم و گویا این ملاقات نیز صورت میگیرد... . در ملاقاتی که آرام، وزیر امور خارجه ایران، در پاکستان با پرزیدنت ایوبخان نموده، رئیسجمهوری پاکستان نامه خصوصی برای اعلیحضرت همایون شاهنشاه نوشته و از معظمله خواسته که از رفتن به فرانسه و ملاقات با ژنرال دوگل خودداری فرمایند. چون آمریکاییها نسبت به این موضوع حساسیت داشته و ممکن است به ضرر دولت ایران تمام شود و روی همین اصل، ذات ملوکانه از مسافرت به فرانسه خودداری میفرمایند».
[1]
محمدرضا پهلوی پس از وقوع کودتای 28 مرداد در سال 1332،
هنگام سفر به آمریکا و دیدار با مقامات ارشد این کشور
شماره آرشیو: 6838-۷ع
پینوشت:
[1] .
کابینه حسنعلی منصور به روایت اسناد ساواک، ج 1، ص 106.