گزارش ساواک درباره وساطت آیتالله حکیم برای آزادی تعدادی از علمای زندانی!/ «به دلیل اینکه پسر خمینی بودم دستگیر شدم»!/ سفر شاه به آمریکا آغاز شد/ سفر به کانادا/ سه افسر ارشد محکوم به زندان شدند!/ اطلاعیه دادرسی ارتش/ محاکمه جاعلین چکهای تضمینشده/ همکاریهای ایران و رومانی افزایش مییابد/ بازگشت سفیر ایران از بغداد/ آمار ازدواج
گزارش ساواک درباره وساطت آیتالله حکیم برای آزادی تعدادی از علمای زندانی!
بر اساس یک گزارش ساواک به تاریخ 30 مرداد 1346 «اخیرا آیتالله سیدمحسن حکیم از نجف اشرف طی ارسال نامهای جهت سیدمحمدباقر آشتیانی و عبداله مسیح تهرانی (چهلستونی) نوشته است قرار بوده از آزادی محکومین (غلامحسین جعفری، حسینعلی منتظری، محیالدین انواری، محمدکاظم موسوی بجنوردی، آیتالله سیدحسن قمی، سیدصادق روحانی، محمدتقی اخباری درچهای و علیاکبر ناطق نوری) او را مطلع نمایند، لکن تاکنون خبری نشده و اضافه نموده شایع است فرزند آیتالله خمینی (سیداحمد مصطفوی) نیز بازداشت میباشد؛ نسبت به استخلاص وی نیز اقدام گردد که نامهها وسیله گیرندگان آنها به نخستوزیری ارسال گردیده است».
این گزارش میافزاید: ضمنا شش نفر از روحانیون کربلا با مخابره تلگرافی جهت نخستوزیر ایران تقاضا نمودهاند که از آیتالله سیدحسن قمی و سیدصادقی روحانی رفع تبعید شود.
مراتب از طریق نخستوزیری به عرض تیمسار ریاست ساواک رسید؛ مقرر فرمودند اداره کل سوم رسیدگی نمایید در اجرای اوامر صادره به استحضار عالی میرساند که غلامحسین جعفری و حسینعلی منتظری و فرزند آیتالله خمینی با اخذ تعهد و تبدیل قرار بازداشت از زندان آزاد شدهاند و همچنین اسامی محیالدین انواری (از محکومین قتل مرحوم منصور) و محمدکاظم موسوی بجنوردی (رهبر حزب ملل اسلامی) بنا به شفاعت و استدعای آیتالله حکیم از پیشگاه مبارک اعلیحضرت همایون شاهنشاه آریامهر در لیست عفو و بخشودگی به مناسبت تاجگذاری منظور شده است و آیتالله سیدحسن قمی از مشهد و سیدصادق روحانی از قم در فروردین ماه سال جاری به علت ایراد مطالب تحریکآمیز در زمینه قانون حمایت خانواده و اجرای آییننامه تحصیلاتی طلاب علوم دینی، از محلهای سکونت خود طرد و فعلا در خاش و زابل به سر میبرند.
علیاکبر ناطق نوری در مورخ 4 /4 /46 به اتفاق جمعی از هممسلکان خود هنگام توزیع اعلامیههای مضره از طرف ساواک تهران دستگیر و پرونده امر پس از تکمیل به اداره دادرسی نیروهای مسلح شاهنشاهی احاله و مسببین آن به زندان شهربانی انتقال یافتهاند.[1]
«به دلیل اینکه پسر خمینی بودم دستگیر شدم»!
بر اساس یک گزارش ساواک به تاریخ 30 مرداد 1346 درباره سیداحمد مصطفوی خمینی «نامبرده بالا ساعت 4 صبح روز 27 /5 /46 به قم وارد و در منزل پدرش واقع در یخچال قاضی سکونت نمود. ساعت 10 صبح روز 28 /5 /46 عده زیادی از طلاب و روحانیون به دیدن وی رفتند. در آنجا حاج میرزا ابوالقاسم روحانی علت دستگیری سیداحمد خمینی را سؤال نمود؛ وی پاسخ داد: به خاطر اینکه من پسر خمینی هستم دستگیرم کردند؛ سپس واعظی به نام خلیلالله دیانی سؤال نمود: آقای خمینی از آزادی شما خبر دارد یا خیر؟ سیداحمد گفت: او باخبر است و برایم تلگراف مخابره کرده است».
این گزارش میافزاید: دیانی اضافه نمود شنیدم آقای شیخ حسینعلی منتظری هم آزاد شده؛ سیداحمد گفت: صحیح است؛ او هم آزاد شده است؛ سپس دیانی درباره عزیمت پسر [امام] خمینی به نجف از وی سؤال نمود؛ سیداحمد پاسخ داد: اگر بگذارند البته خواهم رفت و قول دادهاند که برایم گذرنامه تهیه نمایند. در منزل [امام] خمینی، سیدمرتضی مبرقع معروف به فقیه، که از نزدیکان و مشاورین نجفی میباشد، نیز حضور داشت و نزدیک سیداحمد خمینی نشسته بود و به طور خصوصی با وی صحبتهایی مینمود که از متن آن اطلاعی در دست نیست.
در «نظریه منبع» این سند آمده است: مسافرت سیداحمد مصطفوی خمینی به ایران و مراجعت آینده او به نجف بیمأخذ نیست و به نظر میرسد وی حامل پیامهای سری بین علمای نجف و قم میباشد.
در «نظریه رهبر عملیات» نیز تصریح شده است: سیدمرتضی مبرقع معروف به فقیه از مشاورین و نزدیکان نجفی میباشد و اغلب در منزل نجفی بهسر میبرد و با توجه به صحبتهای خصوصی وی با سیداحمد خمینی به نظر میرسد مشارالیه از طرف نجفی برای ملاقات پسر خمینی رفته و احتمالا پیامهایی برای [امام] خمینی داشته که وسیله سیداحمد به اطلاع [امام] خمینی رسانیده شود.
در «نظریه رئیس داخلی» نیز آمده است: با توجه به نظریه رهبر عملیات، ملاقات آقای فقیه، که از نزدیکان نجفی است، با پسر [امام] خمینی محل تأمل است و قطعی است که پسر [امام] خمینی اطلاعاتی در اختیار وی قرار داده. با عرض اینکه فقیه بعضا اطلاعاتی شفاها در اختیار ساواک میگذارد و بهظاهر با ساواک همکاری میکند بایستی جریان ملاقات او با پسر [امام] خمینی از وی استفسار شود و مراقبت از اعمال و رفتار پسر [امام] خمینی نیز کماکان ادامه داشته باشد.[2]
سفر شاه به آمریکا آغاز شد
جراید امروز کشور نوشتند: شاهنشاه آریامهر ساعت 10 امروز برای یک دیدار دو روزه از پرزیدنت جانسون، عازم واشنگتن شدند.
در این سفر، همراهان شاهنشاه عبارتاند از: آقایان اسدالله علم: وزیر دربار، تیمسار سپهبد دکتر ایادی: پزشک مخصوص شاهنشاه، دکتر لقمان ادهم: رئیس کل تشریفات سلطنتی، جهانگیر آموزگار: نماینده اقتصادی ایران در آمریکا، سیروس فرزانه: آجودان کشوری شاهنشاه، هوشنگ رام: مدیر عامل بانک عمران، بهبهانیان: معاون وزارت دربار و مدیرعامل بنیاد پهلوی.
منابع مطلع همچنین امروز گفتند که در این سفر شاهنشاه آریامهر از پرزیدنت جانسون خواهند خواست در تحویل جتهای جنگنده از نوع «فانتوم» به ایران تسریع به عمل آید.
بمبافکنهای شکاری سنگین «فانتوم» از داغترین هواپیماهای جنگنده جهان بهشمار میآیند و سال گذشته ایران یک اسکادران از این هواپیماها را به ایالات متحده سفارش داده بود، ولی به علت توسعه جنگهای ویتنام، این هواپیماها، که قرار بود در فروردینماه گذشته تحویل شوند، هنوز تحویل نیروهای هوایی ایران نشدهاند.
محمدرضا پهلوی در سفر به آمریکا به اتفاق لیندن جانسون (رئیسجمهور) در حاشیه یک میهمانی (سال 1346)
شماره آرشیو: 4251-11ع
سفر به کانادا
مذاکرات شاهنشاه آریامهر با رهبران آمریکا تا روز پنجشنبه به طول میانجامد و در این روز شاهنشاه از واشنگتن به دعوت فرماندار کل کانادا، عازم اوتاوا خواهند شد.
شاهنشاه آریامهر در مدت دو یا سه روز اقامت خود در کانادا، از نمایشگاه بزرگ بینالمللی مونترال دیدن میفرمایند.[3]
سه افسر ارشد محکوم به زندان شدند!
روزنامه «اطلاعات» نوشت: زمینخواران اراضی متعلق به افسران ارتش در دادگاههای دادرسی ارتش محاکمه شدند و محکوم به حبس گردیدند.
محکومین عبارتاند از: یک سرتیپ بازنشسته، دو سرهنگ بازنشسته و دو استوار و سه غیر نظامی.
اطلاعیه دادرسی ارتش
امروز از طرف دادرسی نیروهای مسلح شاهنشاهی در مورد محکومیت این افراد اطلاعیه زیر انتشار یافت:
هموطنان عزیز مستحضر هستند که اعلیحضرت همایون شاهنشاه آریامهر، بزرگ ارتشتاران، همواره به منظور رفاه حال افسران و افراد ارتش اوامر موکدی صادر فرموده و در اجرای این نیات خیرخواهانه شاهنشاه و به جهت آنکه افسران ارتش شاهنشاهی برای سکونت خود و خانوادهشان خانهای در اختیار داشته باشند، اوامر شاهانه چنین شرف صدور یافته بود که به هریک از افسران بسته به وضع عائله آنان قطعه زمینی واگذار شود و به همین نحو عمل گردید، ولی متأسفانه عدهای استفادهجو، که از هر موقعیتی برای چپاول اموال ملت استفاده مینمایند، از این امر سوءاستفاده نموده و با جعل امضا و عناوین و ساختن اسناد جعلی با همکاری عدهای از کارمندان اداره ثبت و دفاتر اسناد رسمی، زمینهای متعلق به افسران را به نفع خود به فروش رسانیده و علاوه بر اینکه به منال ارتش تجاوز نمودهاند به اموال افسران و اشخاص نیز تخطی کردهاند که پس از کشف موضوع پرونده امر از طریق وزارت جنگ به اداره دادرسی نیروهای مسلح شاهنشاهی ارجاع شد و مراحل قانونی خود را بهسرعت طی کرد تا اینکه در مردادماه جاری رأی دادگاه تجدید نظر شماره یک اداره دادرسی دائر به محکومیت هر یک از آنان صادر شد و قطعیت آن به منظور اجرا به مبادى ذینفع ابلاغ گردید.[4]
محاکمه جاعلین چکهای تضمینشده
ساعت ۸ صبح امروز دومین جلسه دادگاه شماره ۲ دادرسی ارتش به ریاست تیمسار سرتیپ محمد مومنی فراهانی و با حضور اعضای دادگاه، وکلای مدافع و متهمان جهت ادامه رسیدگی به پرونده جعل در چکهای تضمینشده تشکیل گردید.
پس از اعلام رسمیت جلسه توسط رئیس دادگاه، منشی دادگاه متن کیفرخواست دادستان ارتش را که در آن به موجب ماده ۲ قانون مقدمین علیه امنیت کشور، برای متهمان تقاضای مجازات شده بود قرائت کرد و سپس رئیس دادگاه از یکایک متهمان پیرامون کیفرخواست دادستان و موارد اتهام آنان توضیح خواست.
متهمین اتهام اقدام علیه امنیت کشور را رد کردند، ولی چند نفر از آنان شرکت در جعل چک و چند نفر شرکت در مصرف چکهای جعلی را قبول کردند. وکلای مدافع از متهمین دفاع نمودند و جلسه به ساعت ۸ فردا صبح موکول شد.[5]
همکاریهای ایران و رومانی افزایش مییابد
به موجب اعلامیه مشترکی که شب گذشته در پایان سفر رسمی آقای اردشیر زاهدی به رومانی در تهران و بخارست انتشار یافت، ایران و رومانی یک بار دیگر آمادگی خود را برای توسعه مناسبات اقتصادی و فرهنگی و علمی اعلام داشتند.
در اعلامیه خاطر نشان شده وزیران خارجه دو کشور از توسعه سریع همکاریهای ایران و رومانی اظهار خرسندی کرده و اعلام داشتهاند که ایران و رومانی میتوانند مناسبات خود را در زمینههای دیگری نیز توسعه دهند.
اعلامیه در پایان میگوید که آقای کورنلیو مانسکو، وزیر خارجه رومانی، از طرف وزیر خارجه ایران برای انجام یک مسافرت رسمی به تهران دعوت شده است.[6]
بازگشت سفیر ایران از بغداد
آقای دکتر سیدمهدی پیراسته، سفیر ایران در بغداد، روز گذشته به تهران مراجعه کرد و مورد استقبال مقامات وزارت خارجه و جمعی از دوستان خویش قرار گرفت.
مدت مأموریت آقای دکتر پیراسته در عراق پایان یافته است.[7]
سیدمهدی پیراسته
شماره آرشیو: 3280-5ع
به موجب آمار وزارت دادگستری در آذرماه گذشته؛ ۵۴۵۸ نفر در تهران ازدواج کردند
امروز آمار ازدواج و طلاق در تهران از طرف وزارت دادگستری انتشار یافت. در این آمار تعداد ازدواج کنندگان، احوال شخصی آنها، مسئله مهریه، قرابت زوجین، مذاهب، نکاح دائم و منقطع و تعدد زوجین مورد بررسی قرار گرفته است.
آمار ازدواج
به موجب آمار منتشره در آذرماه سال 1345 جمعا 2729 فقره ازدواج در دفاتر اسناد رسمی تهران ثبت شده که از این تعداد 2681 فقره ازدواج دائم، 38 فقره رجوع و ده فقره متعه بوده است. از این عده 2308 نفر از آقایان و 2280 نفر از خانمها برای بار اول و 336 نفر از آقایان و 349 نفر از خانمها برای بار دوم و 40 نفر از آقایان و 69 نفر از خانمها برای بار سوم و 15 نفر از آقایان و 31 نفر از خانمها بیش از سه بار ازدواج کردهاند.
138 نفر از آقایان با داشتن زن دائم، به ازدواج با یک تا سه زن دیگر مبادرت کرده و تشکیل خانواده دادهاند. در این ماه ۲۶۳۸ نفر مسلمان و ۳ نفر زرتشتی ازدواج کرده و ٢٨٤ نفر از زوجین خویشاوند نسبی بودهاند.
آمار وزارت دادگستری حاکی است که باسوادها کمتر از ازدواج استقبال کردهاند، ولی ٥٥ زن لیسانسیه به خانه شوهر رفتهاند.
از نظر سن و سال مردان ٤٨ نفر کمتر از ۱۸ سال و ٤١ نفر بالاتر از شصت سال و زنان ٥٨١ نفر کمتر از ۱۸ سال و ٦ نفر بیشتر از ٦٠ سال تشکیل خانواده دادهاند. ۸۱ نفر از بانوان بدون مهریه شوهر کردهاند و در مقابل ۳۵ نفر با مهریههای بسیار سنگین به خانه شوهر رفتهاند.[8]
پینوشتها:
[1].
حجتالاسلام حاج سیداحمد خمینی به روایت اسناد ساواک، ص 80.
[3].
اطلاعات، 30 مرداد 1346، صص 1 و 13 .