تاریخ معاصر - ۲۰ شهریور ۱۳۴۶

گزارش ساواک درباره چرایی عقب‌نشینی رژیم در ماجرای فیضیه!/ بهترین راه همان کاری است که ما در ساواک خراسان انجام می‌دهیم/ تشکیل کنفرانس اسلامی در امّان/ دوهزار دختر داوطلب خدمت آموزگاری شدند/ خرید گوسفند از کشورهای آمریکای لاتین/ صدور دستورالعمل برای تنظیم بودجه سال آینده به تعویق افتاد/ قرارداد ۲۷ میلیون دلاری ایجاد شبکه تلفنی سراسری ایران امضا شد/ شاه لایحه نیابت سلطنت فرح را توشیح کرد!/ سومین جلسه محاکمه متهمین شهرداری/ دو هواپیمای سمپاش سقوط کردند/ به توصیه سازمان «اکافه»؛ علائم راهنمایی و رانندگی در ایران عوض می‌شود

گزارش ساواک درباره چرایی عقب‌نشینی رژیم در ماجرای فیضیه!

بر اساس یک گزارش ساواک به تاریخ 20 شهریور 1346 درباره «مشهدی سیف‌الله خادم و پیشخدمت حاج حسن سعید تهرانی (فرزند آیت‌الله چهل‌ستونی)» «نام‌برده بالا در یک مصاحبه خصوصی اظهار داشت: وضع قم داشت آشفته می‌شد و جلساتی تشکیل شده بود که تظاهراتی در قم برپا شود. این خبر به آقای آشتیانی می‌رسد و حاج حسن آقا (منظور حاج حسن سعید تهرانی) هم راجع به این موضوع با آشتیانی تماس می‌گیرد و در نتیجه آشتیانی به نخست‌وزیر تلفن کرده؛ موضوع را با ایشان در میان می‌گذارد و اظهار می‌دارد: اگر تا فردا مدرسه فیضیه باز نشود، هر اتفاقی بیفتد، از چشم شما خواهند دید. اکنون که طلاب و مردم به شما کاری ندارند چرا با این اقدامات می‌خواهید صدای آنها را دربیاورید؟! روی همین اصل از ظهر 15 /6 /۱۳46 مدرسه را باز کرده و تمام طلاب در محل‌های خود اسکان یافته‌اند. البته عکس‌های آیت‌الله خمینی را پایین کشیده‌اند و شعارهایی را که به دیوار نوشته شده بود پاک کرده‌اند».
در «ملاحظات» این سند آمده است: در مورد تهیه مشخصات بیشتر مشهدی سیف‌الله آموزش لازم به منبع داده شده است.
در «نظریه رهبر عملیات» این سند نیز می‌خوانیم: گذشته از اینکه نام‌برده پیشخدمت و خادم مسجد چهل‌ستونی می‌باشد به نظر می‌رسد که تا حدودی در فعالیت‌هایی که حاج حسن سعید تهرانی به نفع روحانیون مخالف انجام می‌دهد سهیم است.^{^[1]}

بهترین راه همان کاری است که ما در ساواک خراسان انجام می‌دهیم: ایجاد تفرقه میان علما!

سرتیپ بهرامی، رئیس ساواک خراسان، طی تلگرافی به تیمسار ریاست سازمان اطلاعات و امنیت کشور تاکید کرده است: با بررسی‌هایی که به عمل آمد ساواک خراسان معتقد است که هرگونه اقدام بر علیه مراجع به صورت شعر و غزل و ترانه علاوه بر اینکه نتیجه‌ای ندارد، باعث تحریک متعصبین مذهبی، که واحد قابل توجهی هستند، شده و آنها را جری‌تر می‌نماید و علما را مظلوم و بی‌گناه نشان می‌دهد.
بهرامی افزوده است: به نظر این سازمان به طوری که تاکنون عمل شده و نتیجه هم به‌دست آمده تفرقه‌اندازی بین آیات بوده و به دست خود آنها صدور اعلامیه بر علیه یکدیگر می‌باشد و هرچه این اعلامیه‌ها مستندتر و بامدرک باشد، نتیجه آن بهتر و مردم را از اطراف آنها پراکنده می‌نماید. ساواک خراسان این عمل را انجام داده و در حال حاضر [آیت‌الله] میلانی و فرزندش و فرزندان [آیت‌الله] قمی و اطرافیانش در دو صف مقابل هم قرار گرفته.
رئیس ساواک خراسان تصریح کرده است: به نظر اینجانب تا موقعی که نام‌برده [منظور آیت‌الله میلانی است] تسلیم دستگاه است و عمل حادی ننموده بایستی فقط از نیروی قمی بر علیه وی استفاده کرد و آنها را وادار نمود که به وی اهانت کنند و ساواک هم غیرمحسوس طبق روش همیشگی هر چند ماه یک بار اعلامیه‌ای به نام یکی از آنها با مدرک لازم بر علیه دیگری در تمام کشور منتشر نماید کافی است. بدیهی است چنانچه میلانی جزئی‌ترین فضولی نمود با شدیدترین وجهی کوبیده خواهد شد؛ مع‌ذلک سراینده شعر و ترانه در اختیار این ساواک هست. چنانچه تیمسار ریاست معظم معتقد به سرودن اشعار باشند، مجددا مراتب را ابلاغ تا اقدام شود.^{^[2]}

تشکیل کنفرانس اسلامی در امّان

«رویتر» از ریاض گزارش داد: روزنامه «الندوه» چاپ مکه در شماره امروز خود نوشته است که به نظر می‌آید یک کنفرانس اسلامی با شرکت نمایندگان تمام کشورهای مسلمان جهان تا ده روز دیگر در امّان تشکیل شود.
این روزنامه اضافه کرده است که هدف از این کنفرانس بررسی تجاوز اسرائیل به اماکن مقدسه و تهیه مقدمات یک کنفرانس از سران کشورهای اسلامی می‌باشد.
در تهران وزارت خارجه و سفارت اردن از این کنفرانس اظهار بی‌اطلاعی کردند. ^{^[3]}

دوهزار دختر داوطلب خدمت آموزگاری شدند

روزنامه «اطلاعات» نوشت: تاکنون دوهزار دختر در تهران داوطلب خدمت آموزگاری شده‌اند. این عده برای شرکت در کنکور تربیت معلم که روز ۲۵ شهریورماه انجام می‌شود ثبت نام کرده‌اند و ثبت نام از داوطلبان تا فردا نیز ادامه خواهد داشت.
به احتمال قوی تعداد داوطلبان تا پایان روز ثبت نام به سه‌هزار نفر خواهد رسید.
داوطلبان در مواد ادبیات فارسی حدود دوره دوم متوسطه، علوم اجتماعی، تعلیمات دینی دوره اول امتحان می‌شوند و با قبول‌شدگان مصاحبه نیز به عمل خواهد آمد.^{^[4]}

خرید گوسفند از کشورهای آمریکای لاتین

امروز هیئت اعزامی ایران برای بستن قرارداد خرید گوشت تازه به بلغارستان رفت. این هیئت از کشور بلغار ۱۵۰۰ تُن گوشت خریداری خواهد کرد.
قرار است هیئت دیگری از طرف دولت برای خرید گوسفند زنده از کشورهای آمریکای لاتین به این کشورها برود. ^{^[5]}

طبق برنامه مرکز توسعه صادرات؛ تا پایان برنامه چهارم صادرات ایران دو برابر می‌شود!

صبح امروز آقای دکتر عباس اردوبادی، مدیر عامل مرکز توسعه صادرات ایران، ضمن مصاحبه‌ای اعلام داشت: هدف مرکز این است که تا پایان برنامه چهارم صادرات غیر نفتی ایران به چهارصدمیلیون دلار در سال افزایش یابد. در حال حاضر ارزش صادرات ایران در حدود دویست‌میلیون دلار می‌باشد.
آقای دکتر اردوبادی افزود: طبق برنامه‌ای که برای این منظور تنظیم شده است، مرکز توسعه صادرات آخرین اطلاعات و نوسانات بازارهای جهانی را در زمینه کالاهای مختلف روزانه تهیه و در اختیار بازرگانان و صاحبان صنایع قرار خواهد داد. علاوه بر این اطلاعات، مرکز مستقیما جهت کالاهای صادراتی بازاریابی خواهد کرد و تمام امکانات خود را جهت صدور هرچه بیشتر کالاهای ایرانی به کار خواهد برد. ^{^[6]}

صدور دستورالعمل برای تنظیم بودجه سال آینده به تعویق افتاد

روزنامه «اطلاعات» نوشت: دستورالعمل تنظیم بودجه سال آیند، که قرار بود ۱۵ شهریور به سازمان‌های دولتی ابلاغ شود، به خاطر روشن نبودن ارقام نهایی اعتبار برنامه چهارم برای مدتی به تعویق افتاد.
گزارش خبرنگار ما حاکی است که ممکن است تا اواخر هفته آینده ارقام نهایی برنامه چهارم تعیین گردد.
قرار است از روز چهارشنبه همین هفته و یا هفته آینده جلسات متعدد و متوالى هیئت عالی برنامه در شمال تشکیل گردد. در این جلسات سه یا چهار روزه، تکلیف نهایی اعتبار برنامه چهارم روشن خواهد شد. هر وقت که این ارقام تعیین گردد، دفتر مرکزی بودجه بلافاصله کار خود را آغاز خواهد کرد و الا تا روشن شدن ارقام و اقلام برنامه چهارم صدور دستورالعمل بودجه سال ۱۳٤٧ به تعویق خواهد افتاد.^{^[7]}

قرارداد ۲۷ میلیون دلاری ایجاد شبکه تلفنی سراسری ایران امضا شد

آقای مهندس فتح‌الله ستوده، وزیر پست و تلگراف و تلفن، امروز گفت که هفته گذشته قرارداد ایجاد سیستم «مکروویو» سراسری کشور از طرف وزارت پست و تلگراف و تلفن با یک شرکت معتبر ژاپنی به مبلغ ۲۷ میلیون دلار مبادله گردید.
به موجب این قرارداد، شرکت ژاپنی متعهد است که سیستم «مکروویو» را در سراسر کشور برقرار نماید و با انجام این قرارداد تمام مردم مملکت می‌توانند در آن واحد با نقاط مختلف مملکت تماس حاصل نمایند و با مراکز اروپایی و آمریکایی نیز ارتباط برقرار کنند.^{^[8]}

شاه لایحه نیابت سلطنت فرح را توشیح کرد!

روزنامه «اطلاعات» نوشت: ساعت ۱۱ بامداد امروز شاهنشاه آریامهر و علیاحضرت شهبانوی ایران با هواپیما از نوشهر وارد تهران شدند و از فرودگاه مهرآباد با یک فروند هلیکوپتر رهسپار کاخ سعدآباد گردیدند.
در ساعت ۱۱:۱۵ صبح امروز اعضای هیئت‌رئیسه و کمیسیون مطالعه مجلس موسسان سوم به حضور شاهنشاه آریامهر و علیاحضرت شهبانوی ایران شرفیاب شدند و رئیس مجلس سنا لایحه مربوط به اصلاح اصول: ٣٨، ٤١ و ٤٢ متمم قانون اساسی را به حضور شاهنشاه آریامهر تقدیم داشت و شاهنشاه آریامهر آن را توشیح فرمودند. ^{^[9]}

سومین جلسه محاکمه متهمین شهرداری

امروز سومین جلسه محاکمه متهمین شهرداری در سالن شعبه اول دادگاه دیوان کیفر انجام شد.
در این جلسه کلیه متهمین و وکلای مدافع حضور داشتند.
منشی دادگاه تا آخر وقت امروز به قرائت کیفرخواست پرداخت و چون وقت اداری به پایان رسید، ادامه آن به فردا موکول شد.^{^[10]}

دو هواپیمای سمپاش سقوط کردند

بعد از ظهر دیروز دو هواپیمای سمپاش، هنگامی که از پارس‌آباد مغان به طرف تبریز پرواز می‌کردند، به علت بدی هوا سقوط نمودند. خلبانی این هواپیماها را دو نفر به اسامی «نجیب» و «روبن» به عهده داشتند که «نجیب» در این حادثه به‌شدت آسیب دید و هواپیمای وی نیز متلاشی شد. فعلا جریان تحت رسیدگی می‌باشد.^{^[11]}

رئیس هیئت عالی بازرسی شرکت ملی نفت

مجمع عمومی شرکت ملی نفت ایران آقای مسعود فروغی را به ریاست هیئت عالی بازرسی شرکت ملی نفت ایران انتخاب نمود.^{^[12]}

مدیران کل وزارت کشور

از طرف آقای عبدالرضا انصاری، وزیر کشور، آقای قدرت‌الله خدایاری به سمت مدیر کل انتظامی و دکتر حشمت‌الله عامی به سمت مدیر کل انتخابات و امور پارلمانی وزارت کشور منصوب و مشغول کار شدند.^{^[13]}

به توصیه سازمان «اکافه»؛ علائم راهنمایی و رانندگی در ایران عوض می‌شود

به توصیه سازمان «اکافه» تابلوها و علائم راهنمایی و رانندگی ایران تغییر می‌کند.
طرح جدید علائم راهنمایی ابتدا در شاهراه‌های بزرگ کشور و جاده تاکستان - بازرگان به مورد اجرا گذاشته می‌شود و سپس در سراسر کشور مورد عمل قرار می‌گیرد.
در تابلوها و علائم جدید راهنمایی و رانندگی از نشانه‌های بین‌المللی، که برای کلیه ملل قابل تشخیص باشد، استفاده می‌شود. در حال حاضر تابلوها و علائم راهنمایی ایران از نوع نشانه‌های آمریکایی است که برای اتباع بعضی از کشورها ناآشناست.
در طرح جدید، به طور کلی مثلث‌ها علائم اعلام خطر و مربع‌ها علائم صدور دستورات می‌باشد.
از طرف راهنمایی و رانندگی برای آشنا ساختن مردم به علائم و تابلوهای جدید، یک طرح آموزشی اجرا می‌گردد و در آزمایش آیین‌نامه رانندگی نیز سوالاتی در تابلوهای جدید گنجانیده می‌شود.
هم‌زمان با تعمیم علائم جدید و آشنا ساختن مردم به این تابلوها در آیین‌نامه راهنمایی و رانندگی نیز تجدید نظر می‌شود و تغییرات کلی در مواد آیین‌نامه صورت می‌گیرد.^{^[14]}

اعلامیه مطبوعاتی شرکت‌های عامل نفت

شرکت‌های عامل نفت اعلام داشت: راجع به شایعات گوناگونی که اخیرا در مطبوعات پیرامون امکان ادغام شرکت سهامی اکتشاف و تولید نفت ایران و شرکت تصفیه نفت ایران منتشر شده است بدین وسیله اعلام می‌دارد که هیچ گونه تصمیمی دراین‌باره اتخاذ نشده و گزارش‌ها و اخبار فوق‌الذکر به کلى بی‌اساس و عاری از حقیقت است.^{^[15]}

صفحه اول روزنامه اطلاعات، ۲۰ شهریور ۱۳۴۶

پی‌نوشت‌ها:

[1]. پایگاه‌های انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک: مسجد جامع بازار تهران، ج 2، ص 58.

[2]. آیت‌الله العظمی سیدمحمدهادی میلانی به روایت اسناد ساواک، ج 3، ص 97؛ انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک: استان خراسان رضوی، ج 5، ص 366؛ ساواک مرکز طی سند شماره 24983 /316 ـ 4 /5 /46 از ساواک خراسان می‌خواهد علیه آیت‌الله میلانی اشعار موهنی تهیه و چاپ کند؛ ساواک خراسان طی این سند، نظریه خود را در خصوص تهیه اشعار موهن اعلام داشته است. همان‌طور که ملاحظه می‌شود، ساواک علاوه بر اقدامات کنترلی و ایجاد محدودیت‌های متنوع علیه علما و مراجع تقلید و روحانیت، می‌کوشید از طریق ترور شخصیت علما و خصوصا مراجع تقلید، بین مردم مسلمان و رهبران دینی بدبینی و تفرقه ایجاد کند.
این بار ساواک می‌خواهد از طریق شایعه‌سازی و تهیه شعرهای موهن و ترانه‌های مبتذل به جنگ نفوذ معنوی آیت‌الله میلانی برود. ساواک خراسان با توجه به وضعیت مذهبی استان و به‌ویژه شهر مشهد، چنین اقدامی را علیه آیت‌الله میلانی تجویز نمی‌کند، بلکه همچنان تداوم سیاست ایجاد تفرقه بین علما و حوزه‌های علمیه از یک‌سو و بین علما و مردم از سوی دیگر را توصیه می‌کند؛ ضمن آنکه تهیه اشعار موهن علیه آیت‌الله میلانی را در صورت نیاز، پیش‌بینی و اجرا خواهد نمود.

[3]. اطلاعات، 20 شهریور 1346، ص 16.

[4]. همان‌جا.

[5]. همان‌جا.

[6]. همان‌جا.

[7]. همان‌جا.

[8]. همان‌جا.

[9]. همان، ص 13.

[10]. همان‌جا.

[11] . همان‌جا.

[12] همان، ص 4.

[13]. همان‌جا.

[14]. همان‌جا.

[15] . همان‌جا.