تاریخ معاصر - ۳۰ آبان ۱۳۴۶

«در ایام تاج‌گذاری مجسمه‌ای از شاه ساختند و آتش زدند»!/ استقبال از رئیس‌جمهور بلغارستان در تهران!/ اهدای کلید طلایى/ دکان هشت گران‌فروش و کم‌فروش بسته شد!/ یک هیئت حزبی در کنگره حزب استقلال مراکش شرکت می‌کند/ لایحه تأسیس وزارت منابع طبیعی تهیه شد/ کارخانه مونتاژ ساعت در ایران تأسیس می‌شود/ دیدار رئیس مرکز مطالعات اسلامی با شاه!/ بازدید اقبال از تأسیسات صنعتی کویت/ ملاقات وزیر ارشاد کویت با نخست‌وزیر/ مذاکرات محرمانه نفتی در آمریکا/ ارتقا به درجه سرلشکری/ هریمن به تهران می‌آید

«در ایام تاج‌گذاری مجسمه‌ای از شاه ساختند و آتش زدند»!

بر اساس یک گزارش ساواک به تاریخ 30 آبان 1346 درباره اظهارات امیرتوکل کامبوزیا «نام‌برده فوق اظهار داشت که در ایام جشن‌های فرخنده تاج‌گذاری آریامهر، دانشجویان ایرانی مقیم آلمان[1] مجسمه‌ای از شاهنشاه آریامهر تهیه و آن را سوزانیده‌اند و پلیس بعدا دخالت کرده و آنها را متفرق ساخته است».
در «نظریه رئیس بخش امنیت داخلی» این سند آمده است: اظهارات منبع مورد تأیید است.[2]

استقبال از رئیس‌جمهور بلغارستان در تهران!

جراید امروز کشور نوشتند: کلید طلایی شهر تهران و هدایای اهالی پایتخت عصر دیروز و دیشب به گئورکی ترایکف، رئیس‌جمهوری بلغارستان، تقدیم شد. دیشب رئیس‌جمهوری بلغارستان شام را میهمان شاهنشاه و شهبانو بودند و امروز صبح میهمان عالی‌قدر شاهنشاه تاج گلی به آرامگاه رضاشاه کبیر نثار کردند.
عصر امروز بین رهبران دو کشور مذاکرات دوستانه‌ای به عمل آمد.
هنگامی که در ساعت 3:30 بعد از ظهر هواپیمای حامل رئیس‌جمهوری بلغارستان به زمین نشست، شاهنشاه آریامهر با وجود باران شدیدی که می‌بارید در پای پلکان هواپیما از رهبر بلغارستان استقبال کردند و به ایشان خوشامد گفتند.

در فرودگاه مهرآباد

در مراسم استقبال آقای هویدا، نخست‌وزیر، هیئت وزیران، رؤسای دو مجلس، وزیر دربار شاهنشاهی، رئیس ستاد بزرگ‌ارتشتاران، ژنرال آجودان شاهنشاه، رئیس کل تشریفات سلطنتی و جمعی از شخصیت‌های مملکتی در فرودگاه مهرآباد حضور داشتند و از طرف شاهنشاه آریامهر به رئیس‌جمهوری بلغارستان معرفی شدند.
رئیس‌جمهوری بلغارستان نیز متقابلا همراهان خویش را که عبارت بودند از: قائم‌مقام نخست‌وزیر آن کشور، وزیر امور خارجه، هیئت‌رئیسه مجلس ملی بلغارستان، رئیس تشریفات و دو هیئت بازرگانی و مطبوعاتی، به حضور شاهنشاه آریامهر معرفی کردند.

اهدای کلید طلایى

در میدان فردوسی اتومبیل حامل سران ایران و بلغارستان توقف کرد.
اینجا شاهنشاه و میهمان عالی‌قدر از اتومبیل پیاده شدند و در جایگاه مخصوص قرار گرفتند. تیمسار سرتیپ صفاری، شهردار تهران، به نمایندگی از طرف اهالی پایتخت به رئیس‌جمهوری بلغارستان خوشامد گفت و اظهار داشت: اینک تمنا دارم کلید طلایی شهر را که در حقیقت کلید قلب‌های ساکنان پایتخت و مبین صمیمانه‌ترین احساسات دوستانه و احترام‌آمیز آنان نسبت به میهمانان عالی‌قدر و گرامی شاهنشاه آریامهر است از اینجانب قبول فرمایند.

کالسکه سلطنتی

پس از اجرای این مراسم، رئیس‌جمهوری بلغارستان و شاهنشاه آریامهر در کالسکه سلطنتی قرار گرفتند و رهسپار کاخ گلستان اقامتگاه میهمان عالی‌قدر شدند.
ساعت 8 بعد از ظهر دیروز تیمسار سرتیپ صفاری، شهردار پایتخت، در تالار برلیان کاخ گلستان هدیه مردم تهران را که یک آلبوم نفیس و یک جعبه خاتم‌کاری بود به حضور رئیس‌جمهوری بلغارستان تقدیم داشت.
رئیس‌جمهوری بلغارستان نیز متقابلا هدایایی را که عبارت از یک تابلو نقاشی نفیس و یک رادیوگرام بود، به اهالی تهران اهدا کردند.[3]

دکان هشت گران‌فروش و کم‌فروش بسته شد!

تیمسار صفاری، شهردار تهران، به اداره نان تهران دستور داد که اقدامات شدیدی بر علیه نانوایان متخلف به عمل آید. شهردار در این دستور خطاب به مأموران اداره نان گفته است که شهرداری باید ضمن نظارت دقیق به امر نان، این کالای مورد احتیاج مردم شهر را به صورت مطلوبی درآورد.
به دنبال صدور این دستور مأموران شهرداری و اداره نان هشت دکان نانوایی را که در محلات تهران گران‌فروشی و کم‌فروشی کرده بودند برای مدت یک ماه بستند و 28 نانوای متخلف دیگر هر یک، هزار تومان جریمه شدند.
شهرداری اعلام داشت که با فراوانی گندم در سراسر کشور در تهران موردی برای گرانی و کم‌فروشی نان نیست و هر یک از نانوایانی که تخلف کنند دکانشان تعطیل خواهد شد.
در تهران 3500 باب دکان نانوایی موجود است که همه‌روزه پنج‌هزار خروار نان‌های مختلف در تهران پخت کرده و به نرخ مختلف می‌فروشند.
نرخ نان در موقعی داده شده که شرکت‌های تعاونی نانوایان تشکیل شده بود و از کشورهای خارج گندم به ایران وارد می‌شد و اکنون که این شرکت‌ها از میان رفته‌اند و گندم به حد وفور در سراسر کشور به قیمت ارزان فراوان است، نانوایان نباید از نرخ مقرر تخطی کنند.[4]

یک هیئت حزبی در کنگره حزب استقلال مراکش شرکت می‌کند

ساعت 1 بامداد امروز آقای محسن خواجه‌نوری، رئیس فراکسیون پارلمانی حزب ایران نوین، در رأس هیئتی برای شرکت در جلسات هفت‌روزه کنگره حزب استقلال مراکش به آن کشور رفت.
آقایان مهندس امیرقاسم معینی، نماینده مجلس شورای ملی، و دو نفر از اعضای شورای مرکزی حزب ایران نوین عضویت این هیئت را دارند.[5]

لایحه تأسیس وزارت منابع طبیعی تهیه شد

روزنامه «اطلاعات» نوشت: لایحه قانونی تأسیس وزارت اصلاحات ارضی، که دیروز به تصویب سنا رسید، به دولت ابلاغ گردید و امروز برای توشیح به دفتر مخصوص شاهنشاه آریامهر فرستاده شد.
خبرنگار ما اضافه می‌کند: لایحه تأسیس وزارت منابع طبیعی نیز از طرف دولت تهیه گردیده است و عصر امروز در فراکسیون پارلمانی حزب ایران نوین مورد بررسی قرار خواهد گرفت و احتمالا در جلسه آینده مجلس شورای ملی از طرف دولت تقدیم مجلس خواهد شد.[6]

کارخانه مونتاژ ساعت در ایران تأسیس می‌شود

کارخانجات ساعت‌سازی سوئیس در ایران یک کارخانه مونتاژ ساعت‌های سوئیس احداث خواهند کرد.
مذاکرات مربوط به احداث این کارخانه مونتاژ بین مقامات دولتی و فدراسیون کارخانجات ساعت‌سازی سوئیس هم‌اکنون در جریان است و در صورتی که این مذاکرات به نتیجه برسد، ایران بعد از مکزیک و هند سومین کشوری خواهد بود که کارخانه مونتاژ صنعت دویست‌ساله سوئیس را دارا خواهد بود.
میزان سرمایه مورد نیاز تأسیس این کارخانه بین ۲۸ تا ۳۲ میلیون ریال خواهد بود که نصف آن به وسیله کارخانجات ساعت‌سازی سوئیس و بقیه به وسیله سرمایه‌گذاران ایرانی تأمین خواهد شد.
در یک کنفرانس مطبوعاتی بعد از ظهر دیروز، رئیس و مدیر کل فدراسیون ساعت‌سازان سوئیس اظهار داشتند که تصمیم نهایی در مورد تأسیس این کارخانه بستگی به مطالعات اساسی متخصصان امور دارد. در صورتی که نتیجه این مطالعات مثبت باشد، ساعت‌های ساخت ایران ـ سوئیس به کشورهای همجوار و دیگر بازارهای آسیا صادر خواهد شد. ایران در حال حاضر سالانه نزدیک به 120 میلیون ریال ساعت‌های دستی جیبی و دیواری از کشورهای مختلف وارد می‌کند که بیش از 105 میلیون ریال آن از سوئیس می‌باشد.
در سال آینده فدراسیون ساعت‌سازان سوئیس به احداث یک مرکز تعمیرات ساعت در ایران مبادرت خواهند ورزید که تحت نظر متخصصان ایرانی و سوئیسی اداره خواهد شد. برای احداث این مرکز مبلغی معادل ده‌میلیون ریال سرمایه‌گذاری شده که نصف آن از طرف فدراسیون ساعت‌سازان سوئیسی و بقیه به وسیله سرمایه‌گذاران ایرانی تأمین گردیده است. این مرکز غیر انتفاعی خواهد بود.[7]

دیدار رئیس مرکز مطالعات اسلامی با شاه!

روزنامه «اطلاعات» نوشت: شاهنشاه آریامهر ساعت 11:30 صبح امروز پرفسور چارلز آدام، رئیس مرکز مطالعات اسلامی در دانشگاه مون رال کانادا، را به حضور پذیرفتند.[8]

بازدید اقبال از تأسیسات صنعتی کویت

روزنامه‌های امروز کشور نوشتند: آقای دکتر اقبال، رئیس هیئت‌مدیره و مدیر عامل شرکت ملی نفت ایران که سرگرم بازدید از کشور کویت می‌باشد، امروز صبح با رئیس شرکت ملی نفت کویت ملاقات و سپس از شهر صنعتی «شعیبه» دیدن کرد.
امشب از طرف سفیر شاهنشاه آریامهر در کویت ضیافتی به افتخار آقای دکتر اقبال ترتیب یافته است.[9]

ملاقات وزیر ارشاد کویت با نخست‌وزیر

شیخ جابر العلی الصباح، وزیر ارشاد کویت، بامداد امروز در کاخ نخست‌وزیری با آقای امیرعباس هویدا، نخست‌وزیر، ملاقات و مذاکره کرد.[10]

مذاکرات محرمانه نفتی در آمریکا

روزنامه «اطلاعات» نوشت: برای افزایش تولید نفت ایران فعالیت شدیدی در آمریکا جریان دارد. آقای ادیسون، رئیس کنسرسیوم نفت، آقای اوبراین، رئیس هیئت‌مدیره و مدیرعامل شرکت‌های عامل نفت ایران، و آقای دکتر رضا فلاح، عضو هیئت‌مدیره شرکت ملی نفت، هم‌اکنون در آمریکا اقامت دارند و در مذاکرات مزبور شرکت می‌کنند.
قرار است در 7 یا 8 ماه آذر این عده به اتفاق عده دیگری از شرکای کنسرسیوم به تهران بیایند و مذاکرات آمریکا را در تهران دنبال کنند و به نتایج لازم برسانند.
در مرحله فعلى مذاکرات کاملا محرمانه است، اما در محافل نفتی آشنا به مذاکره درباره این مذاکرات اظهار خوش‌بینی می‌شود.
این محافل معتقدند که درآمد مورد تقاضای ایران برای پنج سال آینده به نحوی تأمین خواهد شد.[11]

ارتقا به درجه سرلشکری

جراید امروز کشور نوشتند: به فرمان شاهنشاه آریامهر، تیمسار سرتیپ علی‌اصغر رفعت، معاون مدیر عامل هواپیمایی ملی ایران، به درجه سرلشکری مفتخر گردید.[12]

هریمن به تهران می‌آید

ساعت 11:20 صبح فردا اورل هریمن، سفیر فوق‌العاده جانسون، رئیس‌جمهوری ایالات متحده، در راه سفر خود به پاکستان وارد تهران خواهد شد و مدت چند ساعت در تهران توقف خواهد کرد.
در فرودگاه مهرآباد آقای اردشیر زاهدی، وزیر خارجه، سفیر و اعضای سفارت آمریکا در تهران از سفیر فوق‌العاده رئیس‌جمهوری آمریکا استقبال خواهند کرد.
یک اعلامیه مطبوعاتی سفارت آمریکا امروز خاطرنشان کرد که اورل هریمن برای شرکت در مراسم افتتاح سد مانگالا در پاکستان، که پس‌فردا به وسیله پرزیدنت ایوب‌خان گشایش می‌یابد، به آن کشور سفر می‌کند.
به قرار اطلاع هریمن طی اقامت چندساعته خود در تهران با شاه دیدار می‌کند.[13]

پی‌نوشت‌ها:

[1]. درباره این موضوع در اسناد ساواک آمده است:
از: آلمان
به: 315
به مناسبت نشان دادن مخالفت با برگزاری مراسم تاج‌گذاری، از طرف سازمان شهری دانشجویان ایرانی مقیم گیل (آلمان) نمایشگاهی از عکس و روزنامه‌های دیواری تشکیل گردید.
رک: حزب توده در خارج از کشور به روایت اسناد ساواک، ص 232.

[2]. امیر توکل کامبوزیا به روایت اسناد ساواک، ص 112.

[3]. اطلاعات، 30 آبان 1346، صص 1 و 17.

[4]. همان، ص 4.

[5]. همان‌جا.

[6]. همان‌جا.

[7]. همان‌جا.

[8]. همان، ص 20.

[9]. همان‌جا.

[10]. همان‌جا.

[11]. همان‌جا.

[12]. همان‌جا.

[13]. همان، صص 1 و 17.