تاریخ معاصر - ۱ دی ۱۳۴۶ - نسخه قابل چاپ

ساواک به دنبال دروغ‌سازی علیه آیت‌الله مرعشی نجفی!/ سفیر شوروی درباره بحرین سؤال می‌کند!/ اردشیر زاهدی مقرری ۹ سفارتخانه را قطع کرد!/ معادن ایران و رقابت تراست‌های مس عضو کمربند مس آفریقا/ کوشش برای تعادل بودجه

ساواک به دنبال دروغ‌سازی علیه آیت‌الله مرعشی نجفی!

بر اساس یک سند ساواک به تاریخ 1 دی ۱۳۴۶ «دستور فرمایید طبق مندرجات تلگراف شماره 62559 /316 ـ 30 /9 /46 عمل نموده و نتیجه را اعلام دارند».[1]
در تلگراف مورد اشاره در سند فوق آمده است: «دستور فرمایید اعلامیه‌ها را به محمود نجفی تحویل و سپس با مراقبت دقیق از وی و سایر افرادی که امکان دارد آنها را پخش و یا از طریق پست توزیع کنند نسبت به جمع‌آوری اعلامیه‌ها اقدام و همچنین شایع نمایند که چون از وجوه جمع‌‎آوری‌شده حیف و میل گردیده آنان برای برائت خود این گونه تلاش‌ها را می‌نمایند؛ ضمنا در مورد میزان اموال منقول و غیرمنقول آیت‌الله نجفی و فرزندش تحقیق و نتیجه را فورا با ارسال نمونه‌ای از اعلامیه مزبور اعلام دارند».[2]
در یک سند دیگر به تاریخ گزارش ۲۹ آذر ۱۳۴۶ در همین زمینه آمده است:‌ 20 /9 /46 سه بعد از ظهر روز جاری سیدمحمود فرزند آیت‌الله نجفی تلفنی چراغچی را به منزل احضار و یک نسخه اعلامیه نوشته‌شده به وسیله ماشین تحریر را به وی تسلیم که تعداد 200 نسخه فتوکپی و تحویل نماید در قسمت اول اعلامیه میزان وجه جمع‌آوری‌شده بالغ بر 90.458 تومان قید شده و اعلام گردیده که از این مبلغ 2600 تخته پتو خریداری و به اردن حمل و بین آسیب‌دیدگان توزیع شده و ذیل آن در تأیید اقدامات خود متن نامه سفیر اردن را خطاب به آیت‌الله نجفی در خصوص قدردانی چاپ و در خاتمه متن با آنکه روزنامه الجمهوریه شماره 1385 و المنار شماره 3915 را درج و ضمن اعلام وصول پتوهای اهدایی از طرف آیت‌الله نجفی وی را مرجع عالیقدر دینی ایران نامیده و از زحمات شیخ نصرالله خلخالی نیز سپاس‌گزاری گردیده است.
مقرر فرمایید نسبت به تحویل اعلامیه از طرف چراغچی به نجفی نظریه اعلام ضمنا عدم تحویل اعلامیه‌ها موجب شناسایی منبع خواهد شد.
در ذیل این سند مواردی مورد تأکید قرار گرفته است:
ـ تهیه اعلامیه و تحویل به سیدمحمود بلامانع است؛
ـ از سیدمحمود افرادی که امکان دارد پخش نمایند و توسط پست پخش گردد مراقبت نمایند و سپس جمع‌آوری شود؛
ـ شایع نمایند که در این وجوه حیف و میل شده و برای برائت این تلاش را می‌نمایند.[3]

سفیر شوروی درباره بحرین سؤال می‌کند!

«تهران‌مصور» نوشت: استقبالی که یک‌هزار نفر از دختران و جوانان خاکستری‌پوش حزب پان‌ایرانیست در خوزستان از موکب شاهنشاه آریامهر به عمل آوردند جلب نظر سفرایی را که در التزام رکاب شاهانه بودند نمود.
سفیر انگلیس به وسیله دو نفر از ملتزمین رکاب ملوکانه ابراز علاقه کرده که با آقای محسن پزشکپور، رهبر پان‌ایرانیست‌ها، ملاقات کند.
سر دنیس رایت، با اینکه می‌تواند به فارسی صحبت کند، به وسیله یکی از مخبرین انگلیسی از پزشکپور درباره حزب پان‌ایرانیست سؤالاتی کرد و بیشتر هدفش در این مذاکره اطلاع از تعداد افراد حزب در سراسر ایران بود.
زایتسف سفیر شوروی در خرمشهر از رهبران پان‌ایرانیست درباره بحرین سؤال کرد. به او گفته شد اگر دولت شوروی چنین سرزمینی با چنین وضعی داشت چه می‌کرد؟ سفیر شوروی گفت: یقینا خواستار الحاق آن به شوروی می‌شد. پزشکپور به او گفت: بنابراین ما هم جز این هدفی نداشته و نخواهیم داشت و تا سرحد پیروزی تلاش می‌کنیم.
اخیرا رادیو پیک ایران حملات شدیدی را علیه پان‌ایرانیست‌ها شروع کرده است و آنها را فاشیست‌های خاکستری‌پوش معرفی می‌نماید.
رادیوهای بلوک شرق، که به زبان فارسی سخن‌پراکنی می‌کنند، شدیدترین حملات را علیه پان‌ایرانیست‌ها می‌کنند و آنها را در گفتارهای خود «ضد کمونیست فاشیست» می‌خوانند.[4]

اردشیر زاهدی مقرری ۹ سفارتخانه را قطع کرد!

«تهران‌مصور» نوشت: با پیاده شدن برنامه‌های آقای مهندس اردشیر زاهدی در وزارت امور خارجه، هر روز اقدام چشمگیر تازه‌ای در زمینه تحول امور و پیشرفت کارهای این وزارتخانه صورت می‌گیرد. از جمله اطلاع یافتیم که در این هفته به دستور وزیر خارجه از ارسال مقرری ۹ سفارتخانه ایران در خارج تا رسیدن صورت‌حساب‌های قبلی خودداری شده است.
توضیح اینکه کلیه سفارتخانه‌ها موظف‌اند صورت‌حساب‌های خود را هر سه ماه یک بار به تهران بفرستند، ولی گاه اتفاق می‌افتاد که بعضی سفارتخانه‌ها ارسال این صورت‌ها را مدت‌ها (در بعضی مواقع تا شش ماه) به تعویق می‌افکندند.
در ماه گذشته چون اغلب سفارتخانه‌ها سرگرم انجام مراسم فرخنده تاج‌گذاری و جشن‌های مربوط به آن بودند، وزارت خارجه نیز در این مورد شدت عمل نشان نداد، ولی اکنون به دستور وزیر خارجه از ارسال مقرری ۹ سفارتخانه که هنوز صورت‌حساب‌های ماه‌های قبل خود را به تهران نفرستاده‌اند خودداری می‌شود. طبعا این تصمیم باعث تسریع در کارهای وزارت امور خارجه و رسیدن صورت‌حساب‌های مربوطه در رأس موعد مقرر خواهد شد.[5]

معادن ایران و رقابت تراست‌های مس عضو کمربند مس آفریقا

«تهران‌مصور» نوشت: مطالعه‌ای که شرکت انگلیسی (سل ملکس تراست) برای استخراج منابع عظیم مس در ایران می‌کند و حاضر به سرمایه‌گذاری ۲۰ میلیون پوندی شده است بار دیگر خاطره مبارزه تراست‌های بزرگ را در خاورمیانه به خاطر می‌آورد. منابع مس ایران در کرمان از هر صد تُن یک تُن مس تصفیه‌‎شده تحویل می‌دهد.
تراست‌های جهانی مس در آفریقا فعالیت شدیدی دارند و به علت استخراج معادن مس کاتانگا، رودزیا و سایر کشورهای آفریقایی به وسیله تراست‌های انگلیسی و آمریکایی سازمانی به نام «کمربند مس» به‌وجود آمده است.
در جنگ‌های آفریقایی کنگو که هواپیماهای سازمان ملل متحد به ظاهر چومیه و قوای او را بمباران می‌کردند بیشتر هدفشان نابودی معادن مس کاتانگا بود. چون در آن هنگام برادر داک هامر شولد نیز مدیر سندیکای بزرگ استخراج مس بود. شاید قتل او نیز با مبارزات پنهانی تراست‌های مس بی‌ارتباط نبود.
سوئدی‌ها و آمریکایی‌ها در بسیاری از معادن مس با هم شریک هستند و در عین حال رقیب سرسخت تراست‌های انگلیسی و آمریکایی که سازمان‌های متحدی دارند نیز می‌باشند.[6]

کوشش برای تعادل بودجه

«تهران‌مصور» نوشت: به قرار اطلاع هم‌اکنون که تدوین بودجه کل کشور در جریان است کوشش فوق‌العاده‌ای برای متعادل ساختن بودجه عمل می‌آید؛ زیرا بدیهی است که با توسعه فعالیت در زمینه‌های مختلف، که متضمن هزینه‌های گوناگون است، بودجه کشور دچار کسری خواهد شد.
اکنون دولت در نظر دارد این مخارج اضافی را از طریق پیاده کردن قانون جدید مالیات و با وصول صحیح مالیات‌ها تأمین کند.[7]

پی‌نوشت‌‎ها:

[1]. آیت‌الله العظمی سیدشهاب‌الدین مرعشی نجفی به روایت اسناد ساواک، ج 2، ص ۱۴۰.

[2]. همان، ص 139.

[3]. همان، ص ۱۳۷.

[4]. تهران‌مصور، ۱ دی ۱۳۴۶، ص ۳.

[5]. همان‌جا.

[6]. همان‌جا.

[7]. همان‌جا.