این روزها که مجلس سخت درگیر و دار بررسی و تصویب بودجه سال 93 است شاید زیاد نام بودجه به گوشمان برسد اما خیلی از ما تصور دقیقی از بودجه نداریم. این بودجه بندی برای اجرای برنامه های کشور از گذشته های دور مرسوم بوده است. بودجه عبارت است از لایحه پیش بینی...

 
این روزها که مجلس سخت درگیر و دار بررسی و تصویب بودجه سال 93 است شاید زیاد نام بودجه به گوشمان برسد اما خیلی از ما تصور دقیقی از بودجه نداریم. این بودجه بندی برای اجرای برنامه‌های کشور از گذشته های دور مرسوم بوده است.
 
بودجه عبارت است از لایحه پیش بینی شده کلیه عواید و مخارج برای مدت یک سال شمسی که باید به تصویب مجلس شورا رسیده باشد. بودجه قبل از اینکه برای تصویب به مجلس شورا برسد، باید به وسیله دولت، به سرپرستی وزارت دارایی، تنظیم و آماده شود. دولت برای این کار باید عایدات کشور را در مدت یک سال پیش بینی کند. این کار از سه طریق ممکن است:تخمین مستقیم، تسری بودجه سال ماقبل آخر به سال بعد از آن، افزودن به بودجه سال گذشته.
 
زمان تهیه بودجه هم در کشورهای مختلف، متفاوت است. قانون محاسبات عمومی ایران برای تهیه و تنظیم آن سه ماه را در نظر گرفته است. مراحل تدوین بودجه عبارتنداز: تهیه و تنظیم و پیشنهاد بودجه، تصویب بودجه، اجرای بودجه و نظارت.
 
بودجه وظایف دولت را شناسایی،سپس آنها را در قالبهای کوچکتر با عنوان برنامه برای دولت طبقه بندی می کند که این شامل درآمدهای دولت، هزینه‌های جاری و سرمایه‌ای و اعتبارات دولت است. این اعتبارات دربرگیرنده اعتبارات وزارتخانه‌ها و موسسات دولتی وابسته به دولت و ...است.
 
در زیر سعی شده فهرست اعتبارات دولت در فاصله سالهای 1316- 1315 بررسی شود. اعتبارات اعطایی عبارتنداز: 1. اعتبارات اعطایی به ادارات انحصار دولتی تریاک و دخانیات، اعتبار ادراه کل صناعت، 2. اعتبارات اعطایی به شرکتهای دولتی از جمله شرکتهای قند و کبریت و چای، شرکت تثبت نرخ غله، شرکتهای پشم و پوست و پنبه، شرکت خراسان و ...، 3. اعتبارات اعطایی به مقاطعه کاران شامل کمپانیهای خارجی طرف قرارداد راه‌آهن مانند بلژیک و ترکیه، موسسات صنعتی ایرانی مانند اشکودا و لانا و موسسات هلندی، بررسی بروات تنزیل شده به ضمانت وزارت طرق، بررسی موجودی صندوق و داراییهای دولت در داخل و خارج از کشور شامل طلا و نقره، مطالبات دولت از بانکهای داخلی و خارجی، مطالبات دولت از مقاطعه‌کاران، تجار و شرکتهای دولتی، فهرست بدهیهای داخلی و خارجی دولت، بررسی اعتبار اسکناسهای منتشره شده در لندن و نیویورک، وضعیت ضرب سکه برنز، موجودی اسکناس در بانک ملی، مقایسه خرید و فروش ارز قانونی و ...
 
در نگرش به اعتبارات دولت در سالهای مذکور از منظر مقایسه، مشاهده می شود که بودجه دولت و اعتبارات اعطایی آن در سال 1316 نسبت به سال 1315 افزایش یافته است.