امیرعباس هویدا در کابینه حسنعلی منصور که از 17 اسفند 1342 تا اول بهمن 1343 مصدر امور بود وزارت دارایی را برعهده داشت. همزمان با واپسین ماههای عمر کابینه منصور و در 6 شهریور 1343 طی گزارشی دستنویس که نگارنده آن آشکار نیست درباره زندگی و فعالیتهای امیرعباس هویدا اطلاعات قابل اعتنا و جالب توجهی ارائه شده است. سند فوق که با شماره رده 1-03-8975 هـ در مرکز اسناد...

 
امیرعباس هویدا در کابینه حسنعلی منصور که از 17 اسفند 1342 تا اول بهمن 1343 مصدر امور بود وزارت دارایی را برعهده داشت. همزمان با واپسین ماههای عمر کابینه منصور و در 6 شهریور 1343 طی گزارشی دستنویس که نگارنده آن آشکار نیست درباره زندگی و فعالیتهای امیرعباس هویدا اطلاعات قابل اعتنا و جالب توجهی ارائه شده است. سند فوق که با شماره رده 1-03-8975 هـ در مرکز اسناد مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران مضبوط است در سه صفحه (بدون هیچ گونه سربرگه و علایم شناسایی) تنظیم شده است. هر چند تاکنون درباره زندگی و حیات سیاسی هویدا چندین کتاب به طور مستقل و البته مبسوط و روشنگر به رشته تحریر درآمده و منتشر شده است. با این احوال گزارش پیش رو که به نظر می‌رسد از مستنداتی کافی و در خور بهره برده باشد، در شناخت باز هم بیشتر زوایای دیگری از زندگی و شخصیت سیاسی ـ اجتماعی امیرعباس هویدا سخت مفید خواهد افتاد:

6 شهریور 1343
امیرعباس هویدا وزیر دارایی
امیرعباس هویدا فرزند عین‌الملک بهایی است. پدر او در 1917 [م] در بیروت دکان واکسی داشته که پس از ذخیره مبلغی پول به تهران آمده با خواهر ادیب‌السلطنه سرداری ازدواج می‌کند. با کمک ادیب‌السلطنه سرکنسول ایران در بیروت و دمشق می‌شود و در زمان جنگ دوم [جهانی] با صدور گذرنامه ایران به یهودیان فراری طلا می‌گرفت و از این راه ثروتمند شد. عین‌الملک لقب مذکور را با کمک سردار اسعدبختیاری و با پرداخت 200 تومان از مظفرالدین شاه گرفته است.

تحصیلات: تحصیلات مقدماتی امیرعباس در تهران ـ بیروت انجام شده سپس به بروکسل و پاریس رفته تحصیلاتش را ادامه می‌دهد. در پاریس با عبدالله اتنظام مربوط شده با او رابطه صمیمانه برقرار می‌کند.

مشاغل : در 1321 وارد خدمت وزارت خارجه شده و مشاغل زیر را داشته است:

منشی هیئت نمایندگی ایران در آلمان ـ معاون اداره سوم سیاسی وزارت خارجه ـ رئیس اداره روابط کمیساریای عالی سازمان ملل متحد برای پناهندگان می‌شود. در همین سفر بوده که با انگلیسیها رابطه نزدیک برقرار می‌کند به طوری که آمریکاییان درباره این مأموریت او عقیده داشته‌اند که عضویت اینتلیجنس سرویس را قبول کرده و با کسب اطلاع از پناهندگان و تحقیقات از آنها عیناً در اختیار اینتلیجنس سرویس می‌گذاشته است. سپس مستشار سفارت کبرای ایران در آنکارا ـ در 1337 به وسیله انتظام وارد خدمت شرکت نفت شده به سمت معاون رئیس هیئت مدیره شرکت نفت انتخاب در مدت خدمت در شرکت نفت چند فقره کار خلاف مرتکب شده که دکتر اقبال آنها را جمع‌آوری کرده است ولی چون عضو لژ فراماسونری مهر (میترا) می‌باشد و دکتر اقبال هم فراماسون است علیه او عملیاتی انجام نداده و اعمال خلاف او را مخفی نگهداشته است.

تأهل : چند سال قبل با خواهر حسنعلی منصور ازدواج می‌‌کند ولی چون تمایلات جنسی شدید نداشته مجبور می‌شود همسرش را طلاق دهد و همسر او بلافاصله به عقد منوچهر تیمورتاش درمی‌آید. از سه سال قبل با لیلا دختر نظام‌الدین امامی که خواهر زن حسنعلی منصور نخست‌وزیر است شروع به مراوده کرده و به تدریج به صورت معاشقه درمی‌آید و اخیراً شهرت پیدا کرد که می‌خواهند با یکدیگر ازدواج کنند. با یک زن انگلیسی که شوهرش عضو سفارت انگلیس است مراوده دارد و در خانه‌ای که در خیابان ویلا به نام یکی از دوستانش اجاره کرده همدیگر را ملاقات می‌کنند.

دوستان : بیش از 20 سال است با حسنعلی منصور دوستی دارد و در تشکیل « کانون مترقی» با منصور همکاری می‌کرد و در تأسیس حزب ایران نوین او مقام اول را داشت و اداره حزب را عهده‌دار بود ولی پس از رسیدن به مقام وزارت فعالیتش کم شده است. با فیلیپس کاردار سفارت انگلیس رابطه بسیار نزدیک و صمیمانه دارد و اغلب با یکدیگر ملاقات می‌کنند همچنین با دکتر حسن علوی چشم پزشک و دکتر سید فخرالدین شادمان دوست صمیمی است.

صفات او : محافظه‌کار ـ مؤدب ـ با رفقایش صمیمی است ـ فقط پیپ می‌کشد ـ همیشه گل میخک به سینه دارد. (اخیراً گل ارکیده)

دارایی : خانه‌اش در حدود نیم میلیون تومان قیمت دارد که خودش می‌گوید حسنعلی منصور برای او ساخته است ـ خانه‌اش دیوار به دیوار منصور است.

مذهب : با وجودی که شهرت دارد که بهایی است و حقیقتاً هم بهایی بوده ولی از چند سال قبل تاکنون به محفل بهائیان نرفته است. به دوستانش گفته است « لامذهب بودن بهتر از مذهب داشتن است». این جمله را در جلسات ناهار روزهای چهارشنبه که با عده‌ای از روزنامه‌نگاران دارد بیان کرده است. این جلسات پس از عضویت در هیئت مدیره نفت و سرپرستی قسمت روابط عمومی شرکت نفت متداول شده و هنوز ادامه دارد. منتهی پس از قبول وزارت مخارج جلسات هر دفعه بین یکی تقسیم می‌شود.
 
[پایان گزارش]