هنگامی که من از قدرتهای بزرگ غربی مصرّاً میخواستم که به اندیشه بهرهبرداری از منابع نیروی جایگزین نفت باشند، کسی به اهمیت این موضوع توجه کافی نکرد و هنگامی که کشور ما کوشید خود به این سیاست جامه عمل بپوشاند در راه پیشرفت ما کارشکنی و ایجاد موانع بسیار کردند.
من بارها به دو رئیس جمهور و یک معاون رئیس جمهور آمریکا گفتم که کشور آنها که تواناترین ممالک جهان غیر کمونیست است، نباید و نمیتواند به خود اجازه دهد که تأمین نفتش در گرو ممالک دیگر باشد.
آیا آنها این گفته مرا بیاد دارند؟ البته اکنون کوشش ایالات متحده بر این است که سیاست کاهش وابستگی خود را به منابع نیروی خارجی به مرحله اجرا درآورد و "بحران ایران" را موجب اجرای این سیاست قلمداد میکنند. ولی امروز دیگر این سخن بهانهای بیش نیست.
ظاهراً کاهش صدور نفت ایران به خارج، موجب بروز یک "هراس واقعی در کشورهای صنعتی جهان" شده و این بیم و نگرانی به ممالک در حال توسعه نیز تسری یافته است.
واقعیت این است که از وقتی که من از صحنه سیاسی و اقتصادی جهان کنار رفتهام، یک تهاجم همه جانبهای علیه تعادل و ثبات اقتصادی و سیاسی دنیا آغاز شده است که بیش از همه متوجه قدرتهای بزرگ غربی است. این بحران در حقیقت وسیلهای است برای ایجاد و گسترش عدم ثبات در خاورمیانه و در اقتصاد جهانی.
بهمین سبب امروزه عقیده عمومی بر این است که حوادث اخیر ایران تعادل قوا را در جهان بهم زده و "وضع جدیدی" بوجود آورده است که انسانها باید خود را با آن تطبیق دهند. متأسفانه این وضع جدید، چیزی جز هرج و مرج و نابسامانی نیست و این بیان دعوتی است از انسانها که خود را با نابسامانیها منطبق سازند، یعنی آنها را بپذیرند.
چرا باید چنین باشد، چرا انسانها نباید بتوانند با سیاستی مدبرانه اوضاع را تحت تسلط آورند؟
آنچه من میخواستم، پیشبینی و پیشگیری از این نابسامانی و هرج و مرج بود، که سالها پیش از دیگران فرارسیدن آنرا احساس و مشاهده میکردیم، من بارها گفتم و تکرار کردم که آینده ایران دیگر نباید در گرو نفت باشد. من بارها گفتم که مردم زمان ما با سرعتی وصف ناپذیر، ذخائری را که طی میلیونها سال فراهم آمده مصرف میکنند. طبق پیشبینیهای کنفرانس جهانی نیرو که در استانبول منعقد شد، در صورت ادامه آهنگ فعلی مصرف نفت در جهان، ذخائر شناخته شده تا سی و هفت سال دیگر به پایان خواهد رسید. بعداً چه خواهد شد؟1
مراسم پرده برداری از مجسمه محمدرضا پهلوی در یکی از شهرها
شماره آرشیو: 4672-3ع
پی نوشت:
1. محمدرضا پهلوی ، پاسخ به تاریخ/ [بی جا: مردامروز، ۱۳؟]، صص 92ـ93.