امروز غذای محبوب بیشتر کودکان و جوانان ایرانی را ، می توان در لیست غذاهای معروف به "فست فود" یافت. برای نسل جوان امروز، باور زندگی بدون پیتزا و لازانیا و چیزبرگر سخت به نظر می رسد. اما برای کودکان نسل پیش ، ساندویچ با نوشابه ، پدیده ای مدرن و غربی بود که تمنایش برای کودکان ، معمولاً با استقبال بزرگ ترها مواجه نمی شد. ساندویچ سوسیس، کالباس و همبرگر و در نازلترین شرایط سوسیس بندری و الویه و مغز، در لفافه نانهای کوچک و ترش، با شیشه ای نوشابه زرد و مشکی ، اغذیه‌ای ممنوع برای سلامتی کودکان بود و اعتراف به محبوبیت آن، در فرهنگ تغذیه سنتی ایران افت داشت و متقاعد کردن والدین، برای راه یافتن به معدود ساندویچی محل، موفقیت و پیروزی بزرگی محسوب می شد.
 
گل سرسبد غذای ایرانی تا سه چهار دهه پیش ، "چلوکباب " بود. لوکس ترین و شیک ترین رستورانها، در طبخ و ارائه انواع کبابها، به شیوه‌های سنتی و اصیل، بر هم سبقت می گرفتند. مسافران در شهرهای آذربایجان ، مهد چلوکباب ، سراغ معروف ترین و قدیمی ترین چلوکبابیها را می گرفتند.
 
"چلوکباب" به عنوان یک غذا (نه شیوه طبخ گوشت)، همچون آش "مراسم آشپزان"، غذایی قجری است. ایده پخت "چلوکباب کوبیده" در دوران ولایتعهدی "ناصرالدین شاه" ، به دربار تبریز راه یافت و این غذا ، ولیعهد را چنان مسحور خود ساخت که طباخ این ایده ، " حاج علی الله تبریزی" و دوستانش ، از زمره یاران نزدیک وی شدند و با به حکومت رسیدن "ناصرالدین شاه" ، همراه شاه جوان به پایتخت آمدند. اینچنین شد که این غذای اصالتاً قفقازی ، به دربار دارالخلافه راه یافت. به استناد روایات متعددی که از آن دوران به جا مانده، به مرور زمان "چلوکباب"، در مبطخ دربار ناصری و میان درباریان ، محبوبیت خاصی یافت .
 
سند زیر، صورت اقلام مصرفی یک وعده طبخ کباب، "ناصرالدین شاه" را، در سفر به ییلاق "شهرستانک" نشان می دهد. از صورت اقلام مصرفی و مقایسه غذاهای وعده‌های دیگر دربار ناصری ، با این وعده ، چنین برمی آید که "چلوکباب" جایگاه مهمی در سفره دربار ناصری داشته است و برخلاف رسم معمول ، که در هر وعده ، غذاهای متنوعی تهیه می شده است ، در این وعده ،همراه با "چلوکباب" ، احتمالا فقط یک خورش تهیه شده است.
 
صورت مخارج کوبیده طبخ حضور مبارک به تاریخ هشتم شهر رجب المرجب، در توقف شهرستانک، از قرار تقضیل است:
گوشت 25من تبریز؛ برنج 5من؛ لپه 7من؛ سماق شکی 3خروار؛ قنداروسی 7من؛ زعفران 10مثقال؛ دارچین و فلفل10سیر؛ آلو 1من؛ زرشک 10سیر؛ خلال نارنج 5سیر؛ خلال بادام 10سیر؛ روغن 7من.

شماره آرشیو: 151049ق