چند روز بعد که من به اتفاق یکی دو نفر از اعضای هیئت به منزل قوام رفتیم، در حالی که او در سالن نشسته بود و دکتر رضازاده شفق نیز پهلوی دست او ایستاده قلم در دست در انتظار مطلبی بود که بگوید و بنویسد همین که چشم او به من افتاد گفت: «تو که قلمت تند و تیز است بگو من اینجا چه بنویسم» من برای اینکه تغییری در وضع به کار برده باشم با خنده گفتم: مقصود، منِ کدام قلم است زیرا من سه جور میتوانم چیز بنویسم...
"چند روز بعد که من به اتفاق یکی دو نفر از اعضای هیئت به منزل قوام رفتیم، در حالی که او در سالن نشسته بود و دکتر رضازاده شفق نیز پهلوی دست او ایستاده قلم در دست در انتظار مطلبی بود که بگوید و بنویسد همین که چشم او به من افتاد گفت: «تو که قلمت تند و تیز است بگو من اینجا چه بنویسم» من برای اینکه تغییری در وضع به کار برده باشم با خنده گفتم: مقصود، منِ کدام قلم است زیرا من سه جور میتوانم چیز بنویسم: یک وقت است که پشت میز اداره روزنامهام نشسته سر مقاله مینویسم برای حمله به یک نخستوزیر. یک وقت است در پشت میز دفتر وکالت دادگستری نشسته در یک پرونده حقوقی لایحهای بر مبنای اسناد پرونده و قانون برای دادگاه مینویسم و یک مرتبه هم نامهای دیپلماسی میخواهم بنویسم حالا عقیده حضرت اشرف درباره این سه قسم قلم نوسندگی کدام است و چه قلمی را میخواهید؟ قوامالسلطنه در حالی که لبخندی بر لب داشت گفت: همین... [قلم] دیپلماسی را میخواهم. من گفتم: پس خوب است بفرمایید چه مطلبی دارید که من بنویسم. قوامالسلطنه گفت:موضوع این است که وزارت خارجه شوروی در مهموراندمی «یادداشت بدون امضا» فرستاده که ضمن آن درباره امر آذربایجان نام از پیشهوری برده و او را آزادیخواه معرفی نموده است اما در جوابی که دکتر شفق تهیه نمود او را مرتجع متجاسر ذکر نموده است و میبینم کلمه تندی است که به روسها بر خواهد خورد این است که ماندهایم چه بنویسیم؟ من گفتم:اگر موافق باشید بنویسید «موجدین اوضاع حاضر آذربایجان» که جملهای است دیپلماسی که به رغم شورویها آزادیخواه و به عقیده جنابعالی میشود آنها را مرتجع و قیام کننده علیه قانون اساسی و استقلال کشور دانست. قوامالسلطنه از این حرف من خوشش آمده رو به دکتر شفق نموده گفت: بد جملهای به نظرم نیست. دکتر شفق هم جواب داد: «هر چه حضرت اشرف بفرمایند»"1
سید جعفر پیشهوری رئیس فرقه دموکرات آذربایجان
شماره آرشیو: 1373-1ع
پی نوشت:
1. ابوالحسن عمیدی نوری، یادداشتهای یک روزنامهنگار (تحولات نیم قرن اخیر تاریخ معاصر ایران از نگاه ابوالحسن عمیدی نوری)، به کوشش: مختار حدیدی ـ جلال فرهمند، ج2، تهران: مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران، 1384، ص75.