یکی از ویژگی‌های حکومت پهلوی چه در دوران رضاشاه و چه در دوران سلطنت محمدرضا پهلوی اشتیاق به تجدد‌گرایی و مبارزه با آنچه آنها واپس‌گرایی قلمداد می‌کردند بود. آنها در واقع دین اسلام و مظاهر اسلامی را مانع اصلی تجدد جامعه ایرانی می‌دانستند و بدین‌سان در جهت حذف مناسک و شعائر اسلامی گام بر می‌داشتند. این رویکرد پهلوی‌ها در دوران حکومتشان اعتراضات گسترده‌ای را از جانب علما، روحانیان و مردم به دنبال داشت. این اعتراضات به گونه‌ای بود که در دوره رضاشاه قیام مسجد گوهر‌شاد و در دوره محمدرضا پهلوی قیام 15 خرداد تکانه‌های جدی بر پیکره حکومت پهلوی فرود آورد و سرانجام این تکانه‌ها فروپاشی نظام سلطنت در ایران را رقم زد.
رضاشاه و محمدرضا پهلوی هر دو در آغاز دوران سلطنتشان به قرآن سوگند یاد کرده بودند که در دوران زمامداری حراست از دین اسلام را سرلوحه کار خود قرار دهند. محمدرضا پهلوی در سوگندنامه خود به کلام‌الله مجید قسم یاد کرده بود و خداوند متعال را گواه گرفته و متعهد شده بود که در ترویج مذهب جعفری اثنی عشری سعی و کوشش نماید. این موضوعی بود که در سال‌های بعد علما و روحانیان بر آن تأکید ورزیدند و شیوه حکومت پهلوی‌ها را خلاف سوگند آنها به قرآن و قانون اساسی قلمداد کردند.
سوگندنامه رضاشاه
سوگندنامه محمدرضا پهلوی1
پی نوشت:
1. شاداب عسگری، بهائیان نظامی در حکومت پهلوی دوم، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، 1396، بخش ضمائم، صص 427 و 428.
دریافت صفحه با کد QR