تهیه و تنظیم: فرهاد قلی‌زاده
«... انتخابات مجلس چهاردهم که طی قانون می‌بایستی از پنج ماه قبل از پایان مجلس سیزدهم شروع گردد در همان اوایل سال 1322،‌ یعنی پنج ماه بعد از تشکیل کابینه سهیلی آغاز شد و اختیار آن هم به دست مرحوم سیدمحمد تدین افتاد که وزیر کشور کابینه سهیلی گردید و از افراد ورزیده در سیاست بود که مدتی رئیس مجلس شورا قبل از سلطنت رضاشاه بود. این انتخابات از پرجنجال‌ترین انتخابات مجلس شورا بود که کلیه عوامل مؤثر در اجتماع و سیاست ایران علاقه‌مند به مداخله در آن گردیدند از قبیل: روس و انگلیس علاقه کافی یافتند که در انتخابات مجلس مداخله نمایند و هوادارانی برای خود بدانجا بفرستند. روس‌ها که کارشان ساده‌تر بود (زیرا از طرفی حزب توده را در تهران و سراسر شمال از آذربایجان و گیلان و مازندران و گرگان و خراسان و شهرهای آن بسط داده با ایادی سیاسی خود، یعنی قونسول‌ها و ایادی نظامی خود که آن ایالات را در اشغال خود داشتند) امیدوار بودند نامزدهای حزب توده و یا افراد متمایل به حزب توده را به نمایندگی مجلس به تهران بفرستند. انگلیس‌ها هم که غرب و جنوب ایران در اشغال خود داشتند علاوه بر اینکه از فعالیت آقاسیدضیاءالدین و حزب اراده ملی استفاده می‌نمودند، از عوامل سیاسی و نظامی خود در غرب نیز استفاده کرده ملاکین بزرگ و خانواده‌های ریشه‌دار متمایل به سیاست انگلیس را تقویت می‌نمودند،‌ چنان‌که از عهده آن نیز برآمدند.»1
 

سیدمحمد تدین نماینده مجلس شورای ملی در ادوار مختلف
شماره آرشیو: 650-4ع

 

سیدمحمد طباطبائی و سیدضیاء‌الدین طباطبائی به اتفاق دو تن دیگر از دوستان خود
شماره آرشیو: 2057-1ع
 

پی نوشت: