پایگاه اطلاع‌رسانی پژوهشکده تاریخ معاصر؛ 
در شخصیت شهید دکتر مصطفی چمران، چه خصال و ویژگی‌هایی را برجسته دیدید؟
بسم الله الرحمن الرحیم. رابطه من و شهید دکتر مصطفی چمران، غالبا گرم و صمیمی بود. او از جنبه علمی، در فیزیک پلاسما و برخی از رشته‌های دیگر، متخصص و صاحب‌ کرسیِ تدریس بود. از قدرت مدیریت، تدبیر تشکیلاتی و نظم عجیبی نیز برخوردار بود. دکتر تمام سعی و تلاش خود را صرف موفقیت جنبش امام موسی صدر در لبنان کرد و همه پیامدها و عواقب این امر را با دل و جان خرید. او اولین گروه‌ها، کادرها و هسته‌های مقاومت را در جنوب این کشور پایه‌گذاری کرد و مسئولیت هسته‌های نظامی را بر عهده گرفت. علاوه بر این، دکتر چمران بسیار شب‌زنده‌دار بود و اغلب وقتی کارش را در بیروت تمام می‌کرد، با اینکه مسیرش پر از خطرات گوناگون بود و همواره بسیاری از دشمنان داخلی و خارجی می‌خواستند او را از سر راه خود بردارند، در ساعت 2، 3 نیمه‌شب، به صور باز می‌گشت و حتی از آن فرصت نیز، برای انجام کار استفاده می‌نمود. او به کوچک و بزرگِ اطرافیان نزدیک بود و به مشکلات همه می‌رسید و به شکل مستقیم و بلاواسطه، با تمامی افراد ارتباط داشت. اهل کاغذبازی و پیام و پسغام هم نبود. بسیار در کارش جدی بود و دراین‌باره اصلا مسامحه نمی‌کرد. می‌‎توان گفت که یک لحظه از عمر خود را تلف نکرد و ابدا وقت ضایع‌شده نداشت. این‌گونه انسان‌ها، معمولا به‌ندرت یافت می‌شوند.
 
دکتر چمران معمولا در انجام وظایف محوله، از چه شیوه‌هایی استفاده می‌کرد؟
دکتر معمولا جوانان را به تحصیل، ورزش و فراگیری فنون نظامی تشویق می‌کرد. او به آینده آنها نظر داشت و سعی داشت تا آن را از دوران کودکی و نوجوانیِ ایشان تضمین نماید. علاوه بر این و از جنبه سیاسی، او یکی از مبشرین و مبلغین راه امام خمینی(ره) در لبنان بود و با فرزند و یاران آن بزرگوار، ارتباط داشت. به همین دلیل هم پس از پیروزی انقلاب اسلامی، به ایران رفت و در خدمت نظام اسلامی قرار گرفت.
 

شهید دکتر مصطفی چمران در کنار امام موسی صدر، در سفر به مسکو

نقش دکتر چمران در تأسیس «حرکه امل» را تا چه میزان مؤثر و تعیین‌کننده ارزیابی می‌کنید؟
او در سامان‌دهی و تشکیل «حرکه المحرومین» و «حرکه امل»، مشارکت جدی و بسیار مؤثری داشت و امام موسی صدر در چهارچوب تشکیلاتی سازمان، به وی متکی بود. دکتر چمران علاوه بر اداره مؤسسه آموزشی جبل عامل، به پادگان‌های آموزشی می‌رفت و مسئول سازمان‌دهی و آموزش جوانان داوطلب و مبارز بود. خود شخصا به جنگ با اسرائیل، یا کسانی که مثل فالانژها جزء نیروهای وابسته به این حکومت بودند، یا دشمنان داخلی و دیگر معاندان می‌رفت. وقتی شیعیان در منطقه بیروت شرقی تحت محاصره قرار گرفته بودند و حزب کتائب (فالانژ‌ها)، اقدام به محاصره مناطق شیعی در «نبعه»، «سن الفیل»، «دکوین» و «برج حمود» کرد، شهید دکتر چمران نخستین کسی بود، که به فکر ارسال سلاح به این منطقه و مردمش افتاد. من خود شاهد بودم که او با تاکسی، به مناطق محاصره‌شده سلاح می‌فرستاد و آنان را تجهیز می‌نمود. بسیار پشتکار داشت و به گونه‌ای خستگی‌ناپذیر، به همه خدمت می‌کرد. شخصیت اخلاقی بسیار والا و تأثیرگذاری داشت و با ایمان و جدیت فراوان، به فقرا و تهیدستان کمک می‌کرد. کاملا روشن بود که او یکی از اصلی‌ترین تکیه‌گاه‌های امام موسی صدر، در تشکیل جنبش محرومان است. تربیت‌یافتگان او که در زمره کودکان و یتیمان آن دوره بودند، هم‌اینک بخشی از نخبگان علمی، سیاسی و اقتصادی لبنان را تشکیل می‌دهند و خود را به وی مدیون می‌دانند.