«آیت‌الله العظمی سیدعبدالله شیرازی و رویدادهای سیاسی جهان اسلام» در گفت‌وشنود با آیت‌الله دکتر سیدفاضل میلانی؛
آیت‌الله دکتر سیدفاضل حسینی میلانی، نواده زنده‌یاد آیت‌الله العظمی سیدمحمدهادی حسینی میلانی، در عداد آنان است که به دلیل نزدیکی سببی و صلاحیت‌های فردی، با زنده‌یاد آیت‌الله العظمی سیدعبدالله شیرازی مراوده نزدیک داشت. وی در گفت‌وشنود پی‌آمده، نسبت آن بزرگ با رویدادهای جهان اسلام را مورد بازخوانی قرار داده است
پایگاه اطلاع‌رسانی پژوهشکده تاریخ معاصر؛
شما در مقطعی از حیات زنده‌یاد آیت‌الله العظمی سیدعبدالله شیرازی، در زمره مراودان ایشان بودید و در حال حاضر، رئیس کالج بین‌المللی مطالعات اسلامی انگلیس هستید. هم از این روی یکی از شاخص‌ترین شخصیت‌هایی هستید که می‌تواند رویکردهای بین‌المللی آن بزرگ را تحلیل کند. جمع‌بندی شما دراین‌باره چیست؟
بسم الله الرحمن الرحیم. ابتدا به این نکته اشاره می‌کنم که مرحوم آیت‌الله العظمی سیدعبدالله شیرازی (اعلی‌الله مقامه)، علاوه بر مقام افتاء، اجتهاد و تربیت طلاب، مجتهدان و مبلغان حوزه علمیه، صاحب رشادت و شهامت کم‌نظیری بودند. دراین‌باره، اسناد و خاطره‌ها گویا هستند. زمانی که حزب بعث، عکس مؤسسان این حزب را ــ که مسلمان نیز نبودند ــ در حرم مطهر حضرت امیرالمومنین(ع) نصب کرد، همه متدینان از این موضوع ناراحت بودند، اما کسی جرئت مقابله با رژیم خشن و دژخیم صدام را نداشت و نمی‌توانست نارضایتی خود را علنا نشان بدهد. آیت‌الله شیرازی ابتدا تذکر دادند: «عکس را پایین بیاورید» و وقتی کسی اعتنا نکرد، با عصا زدند و قاب عکس را شکستند! سپس فرمودند: «درست نیست عکس کسی که اصلا مسلمان نیست و مؤسس اندیشه‌های باطل حزب بعث است، در حرم مطهر علوی(ع) نصب شود». برای همه مسلم بود که رژیم صدام و مقامات امنیتی آن، در قبال این رفتار عکس‌العمل شدیدی نشان خواهند داد، اما ایشان با تکیه بر روایت: «أفضلُ الجِهادِ کلمه حقّ عِندَ سُلطان جائِر»، بدون ذره‌ای واهمه به وظیفه شرعی خود عمل کردند و رژیم بعث هم، از مقابله با این مرجع بزرگ عاجز ماند! بدیهی است که چنین برخوردی جز با احساس وظیفه شرعی، آن هم با کمال اطمینان و رسوخ عقیده، امکان‌پذیر نبود.
ایشان پس از شهادت ناگوار آیت‌الله سیدمحمدباقر صدر، اندیشمند بزرگ اسلامی، و خانم آمنه بنت‌الهدی صدر، همشیره مکرمه‌شان، به دست دژخیمان حزب بعث، بیانیه‌ای صادر کردند و برای صدام تلگرامی به این مضمون فرستادند: «من به تو اطمینان می‌دهم که یقینا وارد جهنم می‌شوی و به عذاب الهی دچار خواهی گشت! تو روی همه جنایتکاران قبل از خودت را هم سفید کرده‌ای؛ زیرا حتی یزید هم که سیدالشهدا(ع) را به شهادت رساند، جرئت نکرد به حضرت زینب(س) صدمه‌ای بزند!...». این تلگرام تأثیر بسیار شدیدی داشت و در دستگاه امنیتی عراق، اضطرابی ایجاد کرد! حتی کسانی که تلگرام را دریافت کردند، جرئت نکردند آن را به صدام نشان بدهند! البته در آن مقطع، صدها تلگرام و اعلامیه اعتراضی به عراق مخابره شد. در تهران هم طرفداران جنبش‌های اسلامی، مخصوصا جنبش اسلامی عراق، در مقابل سفارت تونس تحصن کردند. آیت‌الله شیرازی بیانیه دیگری هم صادر کردند و از همه مردم خواستند که از کنار این فاجعه بی‌اعتنا عبور نکنند.
یا به عنوان نمونه دیگر در سال 1402ق، وقتی صدام 28 تن از بهترین علمای شیعه را اعدام کرد، ایشان بار دیگر بیانیه شدیداللحنی را صادر و در آن خاطرنشان کردند که تنها گناه این افراد هواداری از انقلاب اسلامی ایران بوده است. ایشان بار دیگر از همه مردم خواستند که نسبت به این رفتار رژیم بعث واکنش شدید نشان دهند. ایشان در هر مناسبتی برای محکوم کردن جنایات رژیم بعث و پیش از آن رژیم پهلوی، به هیچ وجه کوتاهی و مسامحه نمی‌کردند.
سخن از موضع‌گیری آیت‌الله العظمی شیرازی، در قبال شهادت آیت‌الله سیدمحمدباقر صدر پیش آمد. ایشان در رویداد ربایش امام موسی صدر، چه واکنشی داشتند؟
آیت‌الله شیرازی در آن واقعه هم، بلافاصله بیانیه‌ای صادر و از علت ناپدید شدن ایشان، از رژیم لیبی سؤال کردند. حتی قرار شد که ایشان، هیئتی را برای تفحص درباره این موضوع به لبنان بفرستند تا برای دنبال کردن ماجرا به مراکز مختلف مراجعه کند. نامه‌هایی را هم به حافظ اسد، رئیس‌جمهور وقت سوریه، و معمر قذافی، رئیس‌جمهور وقت لیبی، فرستادند و نگرانی خود را درباره ناپدید شدن این رهبر پرآوازه اسلامی ابراز داشتند. آن بزرگوار هنگام برگزاری اجلاس سران کشورهای اسلامی در مراکش نیز، نامه‌ای به همه سران دولت‌های اسلامی نوشتند و از آنها خواستند که نگذارند این موضوع به فراموشی سپرده شود. ایشان در نامه خود بر این نکته تأکید کردند که حذف آقای صدر به عنوان شخصیت مورد اعتماد جمع زیادی از مسلمانان، خیانتی بزرگ به امت اسلامی است. بااین‌همه و متأسفانه، کمتر کسی مانند آن مرجع والامقام، در قبال این حادثه تلخ واکنش مناسبی نشان داد.
مواجهه آیت‌الله العظمی شیرازی با مظالم رژیم صهیونیستی در فلسطین، از سرفصل‌های مهم در کارنامه سیاسی ایشان است. مناسب است که در این بخش از گفت‌وگو، به ابعاد این موضوع نیز اشاره‌ای داشته باشید.
ایشان در قبال جنایات رژیم صهیونیستی نسبت به فلسطینی‌ها و کشتار دسته‌جمعی مردم بی‌گناه آن کشور، همواره در صف نخست کسانی بودند که اعتراض و با صدای بلند اقدامات رژیم اسرائیل را محکوم می‌کردند. در این زمینه، تلگرام‌ها و بیانیه‌های زیادی از آن بزرگوار بر جای مانده‌اند. از جمله یک سال قبل از روی کار آمدن بعثی‌ها در عراق، آیت‌الله شیرازی تلگرامی برای عبدالرحمن محمد عارف فرستادند و طی آن، ضرورت همبستگی و یک‌صدایی تمام رؤسای کشورهای اسلامی و نخبگان این کشورها در قبال جنایات صهیونیست‌ها را گوشزد کردند. زمانی که ارتش رژیم صهیونیستی وارد مسجدالاقصی شد و جنایاتی را مرتکب گشت، باز ایشان اعلامیه‌های اعتراضی متعددی را صادر کردند. خاطرم هست که نامه‌ای هم به دکتر عبدالحلیم محمود شیخ الازهر نوشتند و در آن تأکید کردند که علمای مسلمان بدون توجه به تفاوت‌های مذهبی یا جنبه‌های نژادی و جغرافیایی، وظایف سنگینی را به عهده دارند و همگی باید یک‌صدا در مقابل این جنایات بایستند. یاسر عرفات رئیس سازمان آزادی‌بخش فلسطین، به نقش ایشان دراین‌باره کاملا واقف بود و طی نامه‌ای رسمی، از مجاهداتشان قدردانی کرد. این موارد، گستره نظر و وسعت دید آن مرجع بزرگ را نشان می‌دهد.
دریافت صفحه با کد QR