کد QR مطلبدریافت صفحه با کد QR

24 خرداد 1346

24 خرداد 1403 ساعت 0:00

ساواک: اگر به جای اسرائیل ناصر را نفرین کنید مجازید برای شهدای جنگ مراسم بگیرید!/
سفیر انگلیس با وزیر خارجه ملاقات کرد/ «تظاهرات کویت برای همگامی با ملل عرب بوده است»/ لبنان از واقعه دفتر هواپیمایی ملی ایران اظهار تأسف کرد/ هویدا: مراجع با لایحه خانواده موافقت کرده‌اند!/ میان تهران ـ امّان ارتباط مستقیم تلفنی برقرار شد/ از «پیکره رضا پهلوی در حال بازی» پرده‌برداری شد!/ اعراب نفت خود را ملی می‌کنند


ساواک: اگر به جای اسرائیل ناصر را نفرین کنید مجازید برای شهدای جنگ مراسم بگیرید!

بر اساس یک سند ساواک به تاریخ 24 خرداد 1346 «نام‌برده فوق اخیرا توسط یکی از همکاران تقاضا و کسب تکلیف نموده که آیا مجاز است مجلس یادبودی برای مسلمانانی که در جنگ اعراب و اسرائیل به شهادت رسیده‌اند برگزار نماید یا خیر؟ با عرض اینکه در اجرای اوامر تیمسار ریاست ساواک مقرر است چنانچه روحانیونی بخواهند در این زمینه سخنرانی نمایند می‌توانند ضمن دعا نمودن برای خاتمه یافتن جنگ به مسبب اصلی این جنگ که با اغفال و فریب دادن مسلمانان آنان را به جنگ کشیده و موجبات کشته شدن مسلمین را فراهم نموده، نفرین نمایند؛ بنابراین در صورت تصویب به شرطی که آیت‌الله نجفی به همین نحو اقدام نمایند با تقاضای او موافقت شود اخذ هر نوع تصمیم موکول به رأی عالی است.[1]
 
سفیر انگلیس با وزیر خارجه ملاقات کرد
روزنامه «اطلاعات» نوشت:‌ سر دنیس رایت، سفیر دولت علیاحضرت ملکه انگلستان در دربار شاهنشاهی، ساعت ۶ بعد از ظهر دیروز در کاخ وزارت خارجه با آقای اردشیر زاهدی، وزیر خارجه، ملاقات کرد.
 
«تظاهرات کویت برای همگامی با ملل عرب بوده است»
سفارت کویت در تهران طی بیانیه‌ای که در مورد خبر بعضی از جراید تهران مبنی بر تظاهرات چند روز پیش کویت انتشار داده است اعلام داشت: اعتصاب عمومی که در کویت صورت گرفت به منظور پشتیبانی از اقدامات حضرت امیر و دولت کویت بوده و ملت کویت در این اعتصاب عمومی، همگامی کامل خود را با تلاش‌هایی که از طرف سایر ملل عرب مبذول می گردد اعلام نمود.
 
لبنان از واقعه دفتر هواپیمایی ملی ایران اظهار تأسف کرد
روزنامه «اطلاعات» نوشت: از بیروت اطلاع می‌دهند که به دنبال حادثه ویران کردن دفتر شرکت هواپیمایی ملی ایران و اعتراض نمایندگان شرکت به مقامات لبنان مراتب تأسف دولت لبنان از این حادثه اعلام گردیده و ضمنا اشعار داشته‌اند که مقامات انتظامی بیروت در مقام تحقیق و رسیدگی به این واقعه می‌باشند. [2]
 
هویدا: مراجع با لایحه خانواده موافقت کرده‌اند!
نخست‌وزیر دیشب اعلام داشت که لایحه تأمین اعتبار اجرای قانون حمایت خانواده به‌زودی تقدیم پارلمان خواهد شد و با تصویب آن اجرای این قانون آغاز خواهد گردید.
نخست‌وزیر، که در جشن شورای زنان حزب ایران نوین، به مناسبت تصویب لایحه حمایت خانواده در پارلمان سخن می‌گفت، افزود: قانون حمایت خانواده در چهارچوب تعالیم عالیه اسلام تنظیم و تصویب گردیده و مراجع تقلید آن را مورد موافقت قرار دادند.[3]
 
میان تهران ـ امّان ارتباط مستقیم تلفنی برقرار شد
شیر و خورشید سرخ امروز اعلام کرد که با محل اردوگاه ایران در امّان، که برای اسکان بیش از پنج‌هزار تن از آوارگان جنگ اخیر ایجاد مى‌شود، تماس تلفنی مستقیم برقرار شده و ارسال کمک‌های ایران برای اعراب ادامه دارد.
 
از «پیکره رضا پهلوی در حال بازی» پرده‌برداری شد!
روزنامه «اطلاعات» نوشت: عصر دیروز در حضور سرکار علیه بانو فریده دیبا از اولین پیکره والاحضرت همایون ولیعهد، که به وسیله شهرداری تهران در پارک پهلوی نصب گردیده، پرده‌برداری شد.
در این مراسم آقایان نخست‌وزیر، وزیران، سناتورها و نمایندگان مجلس، شهردار و معتمدان محلات تهران با بانوانشان حضور داشتند.
در آغاز تیمسار صفاری، شهردار تهران، طی نطقی گفت: علاقه فطری مردم ایران به به خاندان سلطنت موجب می‌شود که آنها هرچند وقت یک بار این علاقه را به صور مختلف ابراز دارند. پیکره والاحضرت همایون ولایتعهد، که به وسیله یکی از پیکرتراشان جوان ایرانی ساخته شده و در زیباترین پارک تهران نصب گردید، از مظاهر این علاقه می‌باشد.
سپس به درخواست شهردار، سرکار علیه بانو فریده دیبا با قطع نوار سه‌رنگ از پیکره پرده‌برداری کردند.
این پیکره از برنز ساخته شده و والاحضرت را در حال بازی با همسالان نشان می‌دهد.
 
اعراب نفت خود را ملی می‌کنند
رهبران عرب روز سه‌شنبه خواستار ادامه مبارزه با اسرائیل و انگلیس و آمریکا شدند و پیشنهاد کردند که مبارزه در جبهه اقتصادی تشدید شود.
عربستان سعودی پیشنهاد کرد که همه نفت اعراب، به‌خصوص در آنجا که سرمایه‌گذاری‌های عظیم انگلیس و آمریکا موجود است، ملی شود.
خبرگزاری خاورمیانه خبر داد که ملل عرب تولیدکننده نفت حاضرند پیشنهادهای فرانسه و اسپانیا را برای گرفتن جای کمپانی‌های انگلیسی و آمریکایی بپذیرند.
شیخ عبدالله طریقی، وزیر سابق نفت عربستان سعودی، در روزنامه «الانوار» بیروت نوشت: نفت تیزترین سلاح ماست و باید نفت همه اعراب ملی شود و تحت اداره همگانی کارشناسان نفتی عرب همه کشورهای عربی قرار گیرد؛ زیرا ما می‌توانیم صنایع نفت خود را بدون دخالت بیگانگان اداره کنیم.
طریقی گفت: درآمد نفت اعراب در سال ١٩٦٦ معادل 8/ 2 میلیارد دلار بوده و اگر این نفت‌ها ملی شود، درآمد اعراب به دو برابر افزایش خواهد یافت و همچنین پیشنهاد کرد که پول‌های اعراب، که در اروپاست، باید به سرزمین‌های عربی برگردانده شود و در راه اجرای پروژه‌های عربی سرمایه‌گذاری گردد.
در بیروت رئیس پارلمان لبنان نیز گفت: اعراب باید همه سلاح‌های خود را به کار ببرند و نفت یکی از مهم‌ترین و مؤثرترین سلاح‌های آنان است.[4]
 
روزنامه اطلاعات، 24 خرداد 1346، صفحه 1
 
پی‌نوشت‌ها:
 
[1] . آیت‌الله العظمی سیدشهاب‌الدین مرعشی نجفی به روایت اسناد ساواک، ج 2، ص 21.
[2] . اطلاعات، 24 خرداد 1346، ص 16. 
[3] . ادعای هویدا مبنی بر اینکه لایحه خانواده مصوب در مجلسین به تأیید مراجع رسیده است در حالی بود که اسناد ساواک نشان می‌دهد مراجع تقلید بزرگی چون آیت‌الله العظمی میلانی با این لایحه به دفعات مخالفت و این مخالفت را به گوش مقامات نیز رسانده بودند.
بر اساس یک گزارش ساواک به تاریخ ۱۲ فروردین ۱۳۴۶ به امضای سرتیپ بهرامی، رئیس ساواک خراسان، «آیت‌الله میلانی وسیله پسرش سه بار تقاضا نمود که این جانب با وی ملاقات نماید. ساعت 8 روز 1 فروردین‌ماه با نام‌برده ملاقات شد. چنین اظهار داشت: من از شما خواهش کردم که اینجا بیایید تا درباره [مسائلی] که مورد نظر است مذاکره نمایم... درباره لایحه حمایت خانواده گرچه من به چند نفر از شخصیت‌های کشور من‌جمله آقای علم نامه نوشته و یا پیغام داده‌ام که بعضی از مواد این لایحه برخلاف شرع اسلام است، مع‌ذالک به شما هم می‌گویم اقدامی کنید که کاری برخلاف دین مبین اسلام نشود. در جواب میلانی گفتم: ممکن است بفرمایید کدام ماده برخلاف قانون شرع است و آیه قرآن مورد استناد شما کدام است؟ کجای این قانون مغایرت با دین اسلام دارد؟ مسلما در کشور به غیر از شما و آقای قمی علمای درجه یک دیگری وجود دارد که هیچ کدام آنها مواد مزبور را خلاف دین اسلام ندانسته‌اند و این شماها هستید که هر کار مفیدی را به نفع کشور از دریچه بدبینی می‌نگرید...».
این سند به نقل از رئیس ساواک خراسان می‌افزاید: من صریحا به شما می‌گویم هر کس و هر مقام که در راه پیشرفت کشور اشکال‌تراشی و مانع پیشرفت شود جایی در این مملکت نیست و بایستی ایران را ترک کند و به بهشت موعودی که برای خود مجسم می‌کند برود. تمام قوانین این کشور مبتنی بر دین مبین اسلام است و این چند نفر از روحانیون کج‌سلیقه هستند که بهانه‌گیری می‌کنند.
در ادامه این سند آمده است: میلانی (درحالی‌که چند لحظه سکوت کرد) اظهار داشت: من پیشنهاد می‌کنم لایحه مزبور را به آقای خوانساری، که روحانی بی‌طرفی است و در تهران است، ارائه دهند که اگر اشکالی از نظر شرعی دارد به صورت شرعی درآورند. من شخصا با هر گونه بی‌نظمی و هو و جنجال مخالفم و به همین دلیل هم از شما تقاضا کردم اینجا بیایید، ولی شما می‌خواهید ما را از کشور بیرون کنید درحالی‌که من پیرو مکتب نظم و انضباط هستم و هرکس درباره این لایحه به من مراجعه کرده چه کتبا و چه شفاها به آنها گفته‌ام من به وظیفه دینی خود عمل می‌کنم و کسی حق ندارد به من دستور دهد...».
رک: آیت‌الله العظمی سیدمحمدهادی میلانی به روایت اسناد ساواک، ج 3، ص 1.
بر اساس یک سند دیگر ساواک به تاریخ 27 اردیبهشت 1346 درباره شیخ حسن سعید تهرانی «نام‌برده بالا طی نامه‌ای اخیرا جهت آیت‌الله میلانی (از روحانیون افراطی مشهد) ارسال نموده و ضمن اعلام وصول نامه میلانی یادآور شده قبلا‌ از اقدامات میلانی وسیله دوستان مطلع و دستورات او را تا حدود امکان اجرا نموده است».
این سند می‌افزاید: نویسنده در این نامه اضافه نموده: پس از انتشار لایحه حمایت خانواده از مراجع تهران و قم درخواست نموده که نظریه خود را ابراز دارند. کتبا‌ نیز به مجلس شورا و سنا نوشته شده و بعدا با نجف صحبت گردیده. آیات‌الله گلپایگانی و شریعتمداری هم مراتب را شفاها و کتبا به دولت اطلاع دادند و همچنین در موقع وصول نامه میلانی باز با آقایان صحبت شد و نامه را ارائه دادم. بنا شده میلانی هم کتبا‌ یا تلگرافا مواردی را که مخالف با قوانین اسلام است به مجلس و دولت اعلام نماید.
از قم از طرف شریعتمداری اطلاع دادند که سه نفر مأمور از طرف مجلسین و دولت‌ با ایشان ملاقات و قول دادند مواردی که مخالف است حذف نمایند و ضمنا‌ مأمور دولت اعلام داشته که طبق یادداشتی که سفیر ما از عراق فرستاده آقای حکیم هم مخالفت نموده و شاید تا حدودی عصبانی هم بوده‌اند و من قول می‌دهم رضایت آقایان فراهم شود.
درهر صورت آقایان نوعا به‌وسیله تلگراف و یا نامه مخالفت خود را به مجلس، که محل قانون‌گذاری است، اعلام داشته‌اند. هرچه این‌گونه تلگرافات که البته باید صورت فتوا بدون تعرض و تندی باشد به وضعی که رسیدی هم دریافت دارند مخابره شود، بهتر است.
رک: پایگاه‌های انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک؛ مسجد جامع بازار تهران، ج 2، ص 38.
بر اساس یکی دیگر از اسناد ساواک به تاریخ ۶ خرداد ۱۳۴۶ «شیخ اسدالله ایمانی اظهار می‌داشت اخیرا از روحانیونی که از قم به بوشهر آمده‌اند شنیده‌ام که آقای محمدصادق روحانی به علت پخش اعلامیه و سخنرانی بر علیه لایحه حمایت خانواده به مدت شش ماه به زاهدان تبعید شد و سپس گفت: کلیه روحانیون قم دراین‌باره فعالیت نموده‌اند، ولی دستگاه دولتی مانع می‌شود که مردم شهرستان‌ها مانند قبل از این قبیل جریانات مطلع شوند. مثل اینکه هنوز هیچ کس در شهرستان‌ها از تبعید شدن آیت‌الله قمی در مشهد اطلاعی ندارد».
در ادامه این سند به نقل از شیخ اسدالله ایمانی آمده است: بعدا اضافه کرد و گفت که اخیرا از مهندس طاهری، که از سفر قم به کازرون برگشته بود، شنیدم که آیت‌الله گلپایگانی در سخنرانی خود چنین اظهار داشته که از خمین تا گلپایگان راهی نیست و علت اینکه در زمان آیت‌الله خمینی فعالیتی نکردم برای این بود که ایشان تنها برای این کار کافی بود و ایشان مرجع بودند و لزومی نمی‌دیدم که در آن موقع فعالیت نمایم، ولی حالیه که آیت‌الله خمینی نیستند هم از ایشان کمتر نیستم و به‌اصطلاح از خمین تا گلپایگان راهی نیست و اگر لازم شود بر آن بیشتر و بهتر و سریع‌تر از ایشان اقدام نموده وظیفه خود را نسبت به روحانیت ادا می‌نمایم.
ایمانی سپس اضافه نمود و گفت که خودم شخصا در سخنرانی آیت‌الله گلپایگانی شنیده‌‎ام که راجع به لایحه حمایت خانواده چنین اظهار داشت که فعلا از طرف دولت به بنده قول داده شد که راجع به این لایحه بدون موافقت من کاری انجام ندهد و به‌اصطلاح این لایحه را به مورد اجرا نگذارد و من هم تا موقعی که دولت به قول خود عمل نماید کاری ندارم، ولی اگر هر آینه زیر قول خود بزند معلوم است که وظیفه من راجع به این لایحه از طرف روحانیت تغییر نموده و روش دیگری پیش گرفته و اقدامات خود را نسبت به دولت اعلام خواهم داشت و روحانیون را نیز از این امر با اطلاع خواهم نمود.
رک: آیت‌الله العظمی حاج سیدمحمدرضا گلپایگانی به روایت اسناد ساواک، ج 1، ص 398.
[4] . اطلاعات، 24 خرداد 1346، صص 1، 2 و 13.


کد مطلب: 24815

آدرس مطلب :
https://www.iichs.ir/fa/news/24815/24-خرداد-1346

تاریخ معاصر
  https://www.iichs.ir