حاج میرزا علی آقا ثقةالاسلام تبریزی فرزند حاج میرزا موسی، پیشوای یکی از فرقه‌های شیخیه آذربایجان در هفتم مهر ماه 1277 قمری در تبریز دیده به جهان گشود. این روحانی آزادی‌خواه، در جریان نهضت مشروطه از شخصیت‌های فعال و با نفوذ مشروطه‌طلب در آذربایجان بود و رشادت بسیار داشت. به اعتبار یکی از اسناد ارائه شده، روسها به منزل ایشان جهت دستگیری سرباز قزاقی که به قصد گرایش به اسلام در آنجا حضور یافته بود هجوم بردند و این مسئله احتمالاً منجر به اعتراض تجار تبریز شده که در سندی دیگر انعکاس یافته و نامه آنان را به سفارتخانه‌های خارجی مستقر در تهران در پی داشته است.
دخالت روسها در امور داخلی ایران و نارضایتی آنان از ثقةالاسلام شهید به حدی بود که پس از تهاجم به محل سکونت وی و اسارت و اعدام آن مرجع متقی در عاشورای 1330 قمری به دستور یک فرمانده ارتش روس، کنسولگری آن کشور در تبریز از کارگزاری آذربایجان می‌خواهد تا ساعت و مهر نامبرده را از بازماندگانش بازستانده و به کنسولگری تحویل دهند تا رأساً در مورد آنها تصمیم گیرند. از جمله مسائل منعکس شده در سایر اسناد پیوست، وضعیت نامساعد مالی ورثه اوست که در مکاتباتی که به منظور دریافت شهریه‌شان انجام شده مشهود است، اما چنانچه ملاحظه می‌گردد پس از گذشت یازده سال هنوز این امر سامان نیافته و همسر نامبرده خواهان پرداخت شهریه‌ی معوقه‌ی خانواده‌اش شده است.
iichs.ir/vdcg.q9wrak9w7pr4a.html
