شناخت احوال گذشتگان موجب کسب تجربه و موجد روشنی راه آینده هر جامعه است. بررسی واقعیتهای تاریخی هر قوم و ملتی بدون مراجعه به اسناد تاریخی معتبر و منابع فرهنگی میسر نیست، عکسها و تصاویر به جا مانده از گذشته یکی از ابزارهای نوین پژوهش در تاریخ به شمار میآیند و بدون تردید از اهمیت و جایگاه خاصی برخوردار هستند.
صنعت عکاسی در دوره سلطنت ناصرالدینشاه قاجار در اروپا پا گرفت و خیلی زود به ایران راه یافت. ابتدا این صنعت در اختیار شاه و درباریان بود و پس از مدتی دامنه توجه و علاقهمندی به عکاسی از دربار فراتر رفت و موجب شد سایر اقشار اجتماعی نیز از این فن جدید بهرهمند شوند.
اسناد تصویری یکی از ابزارهای مهم پژوهشگران در تحلیل و تبیین رخدادها و حتی شخصیتهای تاریخی معاصر را فراهم میآورد و پژوهشگر تاریخ با دسترسی به این تصاویر خود را به گونهای در دوره مورد بررسی احساس کرده و امکان بازنگری در موضوع مورد مطالعه خود را پیدا میکند. بدین معنی که آشنایی با نوع پوشش و ظاهر مردم و درباریان، وقایع تاریخی، بافت شهری و اماکن تاریخی آن دوره که غالبا از بین رفته، در این رهگذر حاصل میشود.
بنابر این ضرورت، عکسهای متنوعی از میان مجموعه ارزشمند موجود در موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران انتخاب شده است که به مناسبت «روز عکسهای تاریخی» به نمایش گذاشته میشود :
تصاویر پرسنلی و دستهجمعی شاهان و برخی از رجال (از دوره ناصری تا پهلوی اول)، برگزاری مراسم به مناسبتهای مختلف که برخی منحصر به فرد میباشند و مسئله مورد توجه در این عکسها دستخط صاحبان عکس به صورت توضیحاتی روی آن درج شده، تزئینات و حالت قرار گرفتن افراد در مقابل دوربین عکاسی ... از جاذبههای آن میباشد.