پس از اینکه تشکیل احزاب دولتی مردم به رهبری اسدالله علم و ملّیون به رهبری منوچهر اقبال نتوانست مردم را به سوی آن احزاب و رژیم شاه جذب کند و حتی پیدا شدن حزب ایران نوین به رهبری حسنعلی منصور نخستوزیر وقت فاقد هرگونه جاذبه برای مردم بود، شاه به فکر ایجاد یک حزب فراگیر و رسمی افتاد، تا اینکه در روز یازدهم اسفند ماه 1353 با سخنان شاه فعالیت حزب رستاخیز شروع شد و احزاب موجود همگی منحل شدند. شاه در سخنانش اعلام کرد همه مردم باید به عضویت حزب رستاخیز درآیند در غیر این صورت از کشور خارج شوند. طبق دستور شاه تمامی دولتمردان، کارکنان و کارمندان دولت باید به حزب میپیوستند. نمایندگان مجلس که قبل از اعلام ایجاد حزب رستاخیز، عضو احزاب دیگر بودند به حزب رستاخیز پیوستند. در سال 1354 بنابر نظر شاه جناحبندی در حزب آشکارتر شد، به طوری که منجر به تشکیل دو جناح سازنده به رهبری هوشنگ انصاری و ترقیخواه به رهبری جمشید آموزگار گردید.
طرح حزب رستاخیز که شاه آن را ” فراگیر“ خطاب میکرد، از طرف گروه آموزگار و با شناخت دقیق از خلقیات شاه ارائه شد. گروه آموزگار به قلم و فکر داریوش همایون، طرح این حزب را چنان نوشت که شاه در دورانی که در صدد ایجاد پایههای ایدئولوژیک برای رژیم خود بود، قانع گردد که این تنها راه حرکت دادن به جریان از تحرک افتاده و بی تفاوت سیاسی مملکت است. به این ترتیب شاه ناگزیر شد از ادعاهای همیشگی خود در تبلیغ ” حکومت چند حزبی “ و نکوهشِ ”حکومتهای دیکتاتوری تک حزبی“ دست بردارد.
در طول حیات سیاسی حزب رستاخیز، امیرعباس هویدا اولین دبیرکل حزب به مدت 20 ماه (از تاریخ 11/12/1353 تا 6/8/1354) در این سمت قرار داشت و فریدون مهدوی قائممقام وی در حزب محسوب میشد. پس از هویدا همزمان با تشکیل دومین کنگره حزب رستاخیز در آبان ماه 1355، جمشید آموزگار وزیر کشور کابینه هویدا به سمت دبیرکل حزب و محمدرضا عاملی تهرانی به عنوان قائممقام وی انتخاب گردیدند. آموزگار پس از انتصاب به سمت نخستوزیری، در مرداد ماه 1356 از دبیرکلی استعفا داد و به جای وی محمد باهری معاون وقت وزارت دربار در همین تاریخ به این سمت انتخاب شد و داریوش همایون قائممقام وی گردید. وقتی شاه طی دیدار با اعضای دفتر سیاسی و هیئت اجرایی حزب رستاخیز در یک سخنرانی در روز پنجم دی ماه 1356 ” جدایی پست دبیرکلی حزب را از سمت نخستوزیری به مصلحت ندانست“، جمشید آموزگار نخستوزیر وقت برای بار دوم دبیرکل حزب رستاخیز شد و جواد سعید به عنوان قائممقام وی و محمود جعفریان، محمدرضا عاملی تهرانی و محمدحسین موسوی به سمت معاونین وی در حزب تعیین گردیدند. دیری نپایید که جمشید آموزگار در مهر ماه 1357 در یک نشست حزبی از دبیرکلی حزب استعفا داد و جواد سعید قائممقام وی، به دبیرکلی انتخاب شد، ولی پس از پنج روز در نهم مهر ماه 1357 وی هم مجبور به استعفا گردید و حزب رستاخیز متلاشی شد.
طبق اساسنامه، حزب رستاخیز دارای پنج رکن بوده است که ” کنگره بالاترین رکن حزب“ و ”شورای مرکزی“، ” هیئت اجرایی“، ” دفتر سیاسی“ و ” دبیرکل“ ، ارکان دیگر حزب را تشکیل میدادند.
” شورای روستا“ ، ”شورای بخش“ ، ” شورای شهر“ ، ” شورای شهرستان“ و ” شورای استان” ، شوراهای حزب محسوب میشدند.
داشتن 18 سال تمام از شرایط عضویت در حزب بوده است و افراد کمتر از 18 سال عضو وابسته حزب به حساب میآمدند و مرکز اصلی حزب رستاخیز در تهران بوده است.
حزب رستاخیز
هوشنگ انصاری رهبر جناح ” لیبرال سازنده “ حزب رستاخیز در دوران دبیرکلی امیرعباس هویدا
15-8858الف
15-8858الف
حزب رستاخیز
جمشید آموزگار پس از انتخاب به دبیرکلی حزب رستاخیز در دومین کنگره حزب در ورزشگاه محمدرضا پهلوی (1355) 1. جمشید آموزگار 2. قاسم معتمدی 3. امیرعباس هویدا
443-115ز
443-115ز
حزب رستاخیز
جمشید آموزگار دبیرکل حزب رستاخیز پس از انتخاب به این سمت، به اتفاق قاسم معتمدی رئیس دومین کنگره حزب و مهناز افخمی
280-112ز
280-112ز
حزب رستاخیز
سخنرانی جمشید آموزگار پس از انتخاب به سمت دبیرکلی حزب رستاخیز در دومین کنگره حزب در ورزشگاه محمدرضا پهلوی (1355)
240-115آ
240-115آ
حزب رستاخیز
اسدالله علم وزیر دربار، محمد باهری معاون وی و نصرتالله معینیان رئیس کمیسیون شاهنشاهی هنگام شرکت در دومین کنگره حزب رستاخیز (1355) 1. محمد باهری 2. اسدالله علم 3. نصرتالله معینیان 4. اسدالله نصر اصفهانی 5. یوسف صمدزاده 6. عبدالعلی دهستانی
436-115ز
436-115ز
حزب رستاخیز
اسدالله علم وزیر دربار هنگام سخنرانی در دومین کنگره حزب رستاخیز در ورزشگاه محمدرضا پهلوی
439-115ز
439-115ز
حزب رستاخیز
نشست حزب رستاخیز با سخنرانی جعفر شریف امامی رئیس و عدهای از نمایندگان مجلس سنا 1. جعفر شریف امامی 2. محمد سعیدی 3. جلالالدین شادمان 4. علی اشرف احمدی 5. حسن سراج حجازی 6. ابراهیم خواجهنوری
635-4513ش
635-4513ش
حزب رستاخیز
محمدرضا عاملی تهرانی قائممقام حزب رستاخیز در نشست اعضای کانونهای حزبی 1. محمدرضا عاملی تهرانی
79-134ع
79-134ع
حزب رستاخیز
سخنرانی محمد باهری، معاون وزارت دربار در کنگره فوقالعاده حزب رستاخیز، پس از انتخاب شدن به سمت دبیرکلی حزب (1356) 1. محمد باهری 2. اسدالله نصر اصفهانی 3. امیرقاسم معینی 4. مهناز افخمی
252-295ب
252-295ب
حزب رستاخیز
سخنرانی امیرعباس هویدا در کنگره فوقالعاده حزب رستاخیز به ریاست قاسم معتمدی (1356) 1. امیرعباس هویدا 2. شمسالدین مفیدی 3. محمدحسین موسوی 4. حبیب دادفر 5. رحیم زهتاب فرد 6. اسدالله نصر اصفهانی 7. امیرقاسم معینی 8. مهناز افخمی 9. مهرداد پهلبد 10. شجاعالدین شیخالاسلامزاده 11. مرتضی صالحی 12. جواد سعید 13. محمد باهری 14. قاسم معتمدی 15. جمشید آموزگار
4005-11ع
4005-11ع
حزب رستاخیز
داریوش همایون قائممقام حزب رستاخیز در حال سخنرانی در جمع اعضای کانونهای حزبی شهرستان ساری (1356)
200-643ه
200-643ه
حزب رستاخیز
داریوش همایون قائممقام حزب رستاخیز در جلسه گفت و شنود اعضای کانونهای حزبی شهرستان بابل (1356) 1. داریوش همایون
154-643هـ
154-643هـ
حزب رستاخیز
محمدحسین موسوی نماینده مجلس شورای ملی و معاون حزب رستاخیز در دوران دبیرکلی مجدد جمشید آموزگار از چپ : عبدالله ریاضی، محمدحسین موسوی
3438-924ر
3438-924ر
iichs.ir/vdca.0nek49nym5k14.html