عیدی است کلان و کهن که همه ساله در روز اول فروردین ماه شمسی هنگامی که آفتاب به نقطۀ اعتدال ربیعی رسیده و از برج حوت به حمل منتقل میشود و سال، نو میگردد و با تشریفات بسیار برگزار میگردد.
عید نوروز که از سنن دیرین ایرانیان است هنوز نزد ایرانیان و پارسیان هند از جایگاه ویژهای برخوردار است و مراسم دید و بازدید تا روز سیزدهم فروردین ادامه دارد.
در این روزها مردم جامههای نو پوشیده و به شادباش و تهنیت نزد بزرگان و دوستان و خویشاوندان میروند و شربت و شیرینی صرف میکنند و در ساعت تحویل آفتاب سفرۀ خاصی که در آن حتماً هفت چیز را که با حرف «سین» شروع میشوند میچینند و عمارات و ابنیه خود را به گلها و ریاحین و شموع و مشاعل تزیین مینمایند و مهتران به کهتران هدایا و عیدانه میدهند.
این جشن را سلاطین مسلمانان ایران نیز همانند خسروان قدیم محترم و مرعی میداشتهاند و در آن روز مراسم سلام عام در پیشگاه شاهانه به چنان جلال و شکوه برگزار میگردید که گویی طبیعت نیز به اقتضای اعتدال فصل با مردم ایران در شادی و سرور شریک است زیرا از آن روز بهار با کمال طراوت و لطافت آغاز میگردد. شاعران در این روز جامهها و قصاید غرا میسرایند و مجموعه آن در ادبیات ایران، فصلی بزرگ را تشکیل داده است. روز سیزدهم مردم از کوی و برزن بیرون آمده به صحرا میروند و مراسم نوروزی به پایان میرسد.
منبع: ایرانشهر، کمیسیون ملی یونسکو در ایران، 1342- 1343.
https://iichs.ir/vdcg.x9wrak9wupr4a.html
iichs.ir/vdcg.x9wrak9wupr4a.html