شاپور بختیار در آیینه تصاویر

شاهد توحیدی

شاپور بختیار، آخرین نخست‏‌وزیر رژیم محمدرضا پهلوی، در سال 1293 به دنیا آمد. تحصیلات متوسطه بختیار در مدرسه فرانسوی بیروت سپری شد و در سال 1316 برای ادامه تحصیل راهی پاریس گردید. دوران هشت‌ساله اقامت بختیار در پاریس، تأثیری عمیق بر خلق وخوی او گذاشت. تأثیری که توانست هویت فرانسوی را بر هویت ایرانی او غلبه دهد، تا این‏که در سال 1318 ش با یک دختر فرانسوی ازدواج کرد. بختیار پس از دریافت دکترای حقوق از دانشگاه سوربن، در 1324 بدون همسر و سه فرزندش به تهران بازگشت و به حضور شاه جوان راه یافت. از آن پس مدارج ترقی را در ادارات دولتی پیمود و با جبهه‏‌های سیاسی متمایل به غرب، همکاری کرد.

پس از کودتای 28 مرداد، به جرم همکاری با حزب توده دستگیر و دو سال و نیم محبوس شد. بختیار در سالهای دهه 1340، از مراحم خاص دربار برخوردار گردید و مدیریت تعدادی از شرکتهای بنیاد پهلوی را بر عهده گرفت. در حالی که روند رو به رشد مخالفت مردم مسلمان با حکومت رژیم پهلوی هر روز شدت می‏‌یافت، بختیار به عنوان آخرین تیر ترکش شاه، مقام نخست‌‏وزیری را عهده‏‌دار گردید اما او توانست این سمت را تنها 37 روز حفظ کند. او در طول این مدت کوشید تا با حمایت آمریکا، رژیم در حال مرگ پهلوی را نجات دهد. وی در این دوران کوتاه به طراحی توطئه‏‌هایی نیز مبادرت ورزید که طرح انفجار هواپیمای حامل حضرت امام خمینی(ره) در مسیر بازگشت به تهران از آن جمله بود.

با سقوط رژیم پهلوی، شاپور بختیار، پس از یک دوره اختفا در تهران، با حمایت دست‌هایی مرموز به خارج گریخت و عازم فرانسه شد. بختیار در فرانسه مورد حمایت کامل سرویسهای اطلاعاتی غرب قرار گرفت و با تغذیه کلانِ مالی محافل صهیونیستی، نخستین فعالیتهای مخالف را علیه نظام نوپای جمهوری اسلامی آغاز کرد. از مهم‏ترین این توطئه‏‌ها، کودتای نافرجام نوژه در تیر ماه 1359 و طرح تجزیه خوزستان بود که هر دو با شکست مواجه گردید. شاپور بختیار نزدیک به دوازده سال به فعالیتهای خود علیه استقلال و تمامیت ارضی جمهوری اسلامی ایران ادامه داد تا اینکه سرانجام در نیمه مرداد 1370 در 77 سالگی، در ویلای مسکونیش در حومه پاریس توسط افراد ناشناس به قتل رسید.

تصاویری که پیش روی دارید، وی را در ادوار گوناگون حیات نشان می دهد.