جشنهای 2500 ساله شاهنشاهی

ابراهیم حدیدی

ظهور باستانگرایی آریایی در قرن نوزدهم و گسترش آن در دوره پهلوی ارتباط تنگاتنگی با هدفهای استعماری بریتانیا در ایران داشته است. سیاستگزاران انگلستان به منظور توجیه سلطه و حضور همه‌جانبه خود در ایران موج باستانگرایی آریایی و تمرکز مطالعات تاریخی بر روی 2500 سال تاریخ شاهنشاهی را گسترش داده به طوری که تمدن 4000 ساله پیش از هخامنشیان و تاریخ 14 قرن حضور اسلام در ایران به بوته فراموشی سپرده شد.

دست اندرکاران جشنها در راستای اهداف خاص خود که به نحوی ظریف با آرمانها و اهداف صهیونیسم پیوند داشت حاضر شدند بنیاد شاهنشاهی را که از دوره مادها در ایران سابقه داشت به کورش که در نزد یهودیان، مسیح موعود یا مشیاه نام گرفته بود پیوند نمایند. چنانچه در مرداد ماه سال 1340 جشن 2500 ساله آزادی یهود در اسرائیل برپا شد و سومین کنگره یهود به سپاسگزاری از کورش اختصاص یافت و آهنگسازان اسرائیل آهنگی برای کورش تهیه کردند که بعدها در جشنهای شاهنشاهی نیز مورد استفاده قرار گرفت.

اندیشه آریایی و اعتقاد به یک پادشاه مقتدر و یک دیکتاتور مصلح از اصول ایدئولوژی حکومت پهلوی بود و اشخاصی نظیر محمدعلی فروغی که خود از دست‌پروردگان مکتب جلال‌الدین میرزا و میرزا ملکم خان و... بود به تبیین آن پرداختند و بدین سان جلوس کورش هخامنشی بر اریکه قدرت مبدأ تاریخ ایران قرار گرفت و این جریان در دو دهه پایانی حکومت پهلوی شدت گرفت. چنانچه بر اثر خودبزرگ‌بینی، برتری‌جویی و کسب وجهه بین‌المللی محمدرضا پهلوی بنا بود جشنهای 2500 ساله درسال 1340 برگزار شود و بارها به علت وضعیت بغرنج اقتصادی و مضیقه مالی دولتی به تعویق افتاد.

بالاخره محمدرضا پهلوی در مهر ماه سال 1350 به رویاهای خود جامه عمل پوشاند و یکی از عظیم‌ترین و پرهزینه‌ترین جشنهای تاریخ معاصر ایران و جهان را در تخت جمشید شیراز در کنار آثار به جا مانده از کاخهای پادشاهان هخامنشی برگزار نمود و شهرک مدرنی بنا کرد که همه چیز آن ازساختمان گرفته تا مبلمان، غذاها و... غیرایرانی بود. در این جشن 24 پادشاه و امیر عرب، 5 ملکه، 21 شاهزاده، 16 رئیس‌جمهور، 3 نخست‌وزیر، 4 معاون رئیس‌جمهوری و 2 وزیر خارجه از 69 کشور جهان و دهها تن از شخصیتهای علمی، هنری، فرهنگی و نمایندگان رسانه‌های خبری ایران و جهان حضور داشتند.

--------------------------------------
منابع و مآخذ:

1. فصلنامه تاریخ معاصر ایران، سال دوم، شماره پنجم، بهار 1377.
2. جشنهای 2500 ساله شاهنشاهی به روایت اسناد ساواک و دربار: بزم اهریمن. شهریور 1377.
3. از دوران شکوهمند کورش تا عصر پرافتخار پهلوی، کمیته انتشارات و تبلیغات حزب مردم شهرستان کرج، آبان 1350.