جشنهای 2500 ساله شاهنشاهی - تصاوير بزرگ

ابراهیم حدیدی

ظهور باستانگرایی آریایی در قرن نوزدهم و گسترش آن در دوره پهلوی ارتباط تنگاتنگی با هدفهای استعماری بریتانیا در ایران داشته است. سیاستگزاران انگلستان به منظور توجیه سلطه و حضور همه‌جانبه خود در ایران موج باستانگرایی آریایی و تمرکز مطالعات تاریخی بر روی 2500 سال تاریخ شاهنشاهی را گسترش داده به طوری که تمدن 4000 ساله پیش از هخامنشیان و تاریخ 14 قرن حضور اسلام در ایران به بوته فراموشی سپرده شد.

دست اندرکاران جشنها در راستای اهداف خاص خود که به نحوی ظریف با آرمانها و اهداف صهیونیسم پیوند داشت حاضر شدند بنیاد شاهنشاهی را که از دوره مادها در ایران سابقه داشت به کورش که در نزد یهودیان، مسیح موعود یا مشیاه نام گرفته بود پیوند نمایند. چنانچه در مرداد ماه سال 1340 جشن 2500 ساله آزادی یهود در اسرائیل برپا شد و سومین کنگره یهود به سپاسگزاری از کورش اختصاص یافت و آهنگسازان اسرائیل آهنگی برای کورش تهیه کردند که بعدها در جشنهای شاهنشاهی نیز مورد استفاده قرار گرفت.

اندیشه آریایی و اعتقاد به یک پادشاه مقتدر و یک دیکتاتور مصلح از اصول ایدئولوژی حکومت پهلوی بود و اشخاصی نظیر محمدعلی فروغی که خود از دست‌پروردگان مکتب جلال‌الدین میرزا و میرزا ملکم خان و... بود به تبیین آن پرداختند و بدین سان جلوس کورش هخامنشی بر اریکه قدرت مبدأ تاریخ ایران قرار گرفت و این جریان در دو دهه پایانی حکومت پهلوی شدت گرفت. چنانچه بر اثر خودبزرگ‌بینی، برتری‌جویی و کسب وجهه بین‌المللی محمدرضا پهلوی بنا بود جشنهای 2500 ساله درسال 1340 برگزار شود و بارها به علت وضعیت بغرنج اقتصادی و مضیقه مالی دولتی به تعویق افتاد.

بالاخره محمدرضا پهلوی در مهر ماه سال 1350 به رویاهای خود جامه عمل پوشاند و یکی از عظیم‌ترین و پرهزینه‌ترین جشنهای تاریخ معاصر ایران و جهان را در تخت جمشید شیراز در کنار آثار به جا مانده از کاخهای پادشاهان هخامنشی برگزار نمود و شهرک مدرنی بنا کرد که همه چیز آن ازساختمان گرفته تا مبلمان، غذاها و... غیرایرانی بود. در این جشن 24 پادشاه و امیر عرب، 5 ملکه، 21 شاهزاده، 16 رئیس‌جمهور، 3 نخست‌وزیر، 4 معاون رئیس‌جمهوری و 2 وزیر خارجه از 69 کشور جهان و دهها تن از شخصیتهای علمی، هنری، فرهنگی و نمایندگان رسانه‌های خبری ایران و جهان حضور داشتند.

--------------------------------------
منابع و مآخذ:

1. فصلنامه تاریخ معاصر ایران، سال دوم، شماره پنجم، بهار 1377.
2. جشنهای 2500 ساله شاهنشاهی به روایت اسناد ساواک و دربار: بزم اهریمن. شهریور 1377.
3. از دوران شکوهمند کورش تا عصر پرافتخار پهلوی، کمیته انتشارات و تبلیغات حزب مردم شهرستان کرج، آبان 1350.

جشنهای 2500 ساله شاهنشاهی

آرامگاه کورش هخامنشی در اواخر دوره قاجاریه در پاسارگاد شیراز
2126-1ع

جشنهای 2500 ساله شاهنشاهی

نمای عمومی از آثار و بقایای تخت جمشید (پرسپولیس) در ایام جشنهای 2500 ساله
4225-3

جشنهای 2500 ساله شاهنشاهی

بازدید غلامرضا پهلوی و همسرش از ماکت محل برگزاری جشنها. از راست: 2. بهمن پهلوی 4. غلامرضا پهلوی 5. منیژه جهانبانی 6. محسن فروغی 7. امیر متقی
1702-11ع

جشنهای 2500 ساله شاهنشاهی

محمدرضا پهلوی در کنار آثار تاریخی تخت جمشید شیراز
996-11ع

جشنهای 2500 ساله شاهنشاهی

اعضای شورای جشنهای 2500 ساله در یک جلسه به ریاست جواد بوشهری از راست: باقر پیرنیا، غلامعلی اویسی، جواد بوشهری، حسن زاهدی، مهدی شیبانی و ضیاءالدین شادمان
20-133ش

جشنهای 2500 ساله شاهنشاهی

کنگره بزرگداشت کورش هخامنشی توسط یهودیان وابسته به اسرائیل
364-139ح

جشنهای 2500 ساله شاهنشاهی

کنگره بزرگداشت کورش هخامنشی توسط یهودیان وابسته به اسرائیل
365-139ح

جشنهای 2500 ساله شاهنشاهی

تعمیر و بازسازی آرامگاه اِستر توسط شورای یهودیان ایران در همدان
55-114گ

جشنهای 2500 ساله شاهنشاهی

سخنرانی محمدرضا پهلوی در ضیافت جشنهای 2500 ساله شاهنشاهی با حضور مهمانان خارجی 1. محمدرضا پهلوی 2. غلامعلی سیف ناصری 3. هرمز قریب 4. نیکلای پادگورنی 5. بودوئن 6. کنستانتین کارامانلیس 7. ملکه اینگرید (همسر پادشاه دانمارک)
4207-3

جشنهای 2500 ساله شاهنشاهی

فرح پهلوی و عده‌ای از مهمانان خارجی شرکت‌کننده در جشنهای 2500 ساله شاهنشاهی. در عکس ملک حسین نیز دیده می‌شود
74614-128پ

جشنهای 2500 ساله شاهنشاهی

محمدرضا پهلوی و چند تن از مهمانان. از راست: 1. محمدرضا پهلوی 3. جودت سونای (رئیس‌جمهور ترکیه) 5. نیکلای پادگورنی (صدر هیئت رئیسه اتحاد جماهیر شوروی)
3977-3