حسن افتخار هشترودی

حسن افتخار هشترودی در سال 1283 در تبریز به دنیا آمد. تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در مدارس رشدیه و محمدیه تبریز گذراند سپس وارد دانشکده حقوق دانشگاه تهران شد و دانشنامه لیسانس خود را اخذ نمود. وی در سال 1317 وارد خدمت قضائی شد 1 ریاست دادگاههای رضائیه (ارومیه) و تبریز، بازرسی کل کشور، ریاست دیوان جنایی و ریاست اداره دادرسی خوزستان از مهمترین مناصب وی در دادگستری می‌باشد. 2
   در سال 1339 در دوره بیستم مجلس شورای ملی از شهر تبریز انتخاب شد ولی عمر این مجلس کوتاه بود و مجلس شورای ملی در 19 اردیبهشت 1340 به دلیل تقلبات گسترده و اعتراض مردم و احزاب منحل شد. 3    در دوره بیست و یکم مجدداً از تبریز کاندیدای نمایندگی شد و چون کنگرۀ دولتی موسوم به کنگرۀ آزاد مردان و آزاد زنان او را کاندیدا نکرده بود، وی را به تهران احضار نمودند. به محض رسیدن به مرکز به سمنان تبعید شد، ولی چند روزی از تبعیدش نگذشته بود که او را محترمانه به تهران خواستند و امیراسدالله علم رئیس دولت وقت سناتوری آذربایجان را به وی پیشنهاد کرد. اما او برای وکالت در مجلس شورا اصرار می‌ورزید و رئیس دولت بر سناتور شدن او. افتخار هشترودی مشکل خود را در میان گذاشت و گفت برای سناتور شدن شرایط لازم را ندارد. باید در سمت رئیس شعبۀ دیوان عالی کشور باشد تا بتواند مقام سناتوری را احراز کند. امیر اسدالله علم هم به صراحت اظهار کرد کسی که می‌خواهد شما را سناتور کند شرایط لازم را هم ایجاد خواهد کرد. شما به دادگستری بروید، دستور لازم را به وزیر خواهم داد.   افتخار هشترودی به دادگستری مراجعه کرد. قبل از ملاقات وزیر، حکمی به او ابلاغ کردند و به مستشاری دیوان عالی کشور منصوب گردید. بعد از ملاقات وزیر حکم دیگری به او دادند و رئیس شعبۀ دیوان عالی کشور شد. به این ترتیب شرایط لازم را برایش ایجاد کردند. البته این تمهیدات فقط برای او نبود، بلکه برای عدّه‌ای بود که می‌خواستند با واگذار کردن مشاغل صوری بدانها، شرایط سناتور شدنشان را فراهم آورند. مثلا خانمی را به نام زهرا نبیل از آشپزخانه بیرون کشیدند، ابتدا به او مقام معاونت وزارتخانه دادند و بعد سناتورش کردند. 4   افتخار هشترودی با این همه تمهیدات درسال 1342در دورۀ چهارم مجلس سنا از آذربایجان به سناتوری انتخاب گردید. اما بیش از یکسال در سنا نبود که سرطان حنجره او را در 24 مرداد 1343 از پای در آورد. 5  

پی نوشت:
 

1. منوچهر نظری، رجال پارلمانی ایران (از مشروطه تا انقلاب اسلامی) (تهران: فرهنگ معاصر، 1390)، ص118-119.

2. احد گودرزیانی، روزشمار 15 خرداد، ج1 (تهران: سازمان تبلیغات اسلامی، حوزه هنری، سوره مهر، 1384)، ص382.

3. عطاءالله فرهنگ قهرمانی، اسامی نمایندگان مجلس شورایملی از آغاز مشروطیت تا دورۀ 24 قانونگذاری و نمایندگان مجلس سنا در هفت دورۀ تقنینیه از 2508 تا 2536 شاهنشاهی (]تهران: بی نا، 13[)، ص255و 258. 

4. باقر عاقلی، شرح حال رجال سیاسی و نظامی ایران، ج1 (تهران: نشر گفتار; نشر علم، 1380)، ص145.

5. منوچهر نظری، ص 119.