احمد میرفندرسکی

 
احمد میرفندرسکی، فرزند عبدالرحیم و نوه دختری علیقلی خان مشاورالممالک انصاری (وزیر امور خارجه و سفیر ایران در روسیه) درسال 1297ش متولد شد. تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در تهران و سپس در مدرسه آلمانیها در تفلیس به پایان برد، اما برای ارائه تحصیل به ایران بازگشت و به دانشکده حقوق دانشگاه تهران راه یافت. یک سال از تحصیلش نگذشته بود که به علت بی حرمتی به استاد، و گرایشهای روسی از دانشگاه اخراج شد. پدربزرگش برای حل مسئله به رضاشه گله برد و شاه دستور داد برای ادامه تحصیل به بیروت برود. احمد میرفندرسکی در بیروت به تحصیل در رشته حقوق پرداخت. پس از بازگشت به ایران، در سایه پدربزرگی چون مشاورالممالک انصاری به وزارت امور خارجه راه یافت و در ادامه دوم سیاسی (امور مربوط به شوروی) استخدام شد و در سال 1325 به عنوان دبیر دوم و دبیر سوم سفارت ایران در مسکو عازم شوروی شد. او مشاغل متعددی در وزارت خارجه برعهده داشت تا اینکه در سال 1343 در دولت حسنعلی منصور به معاونت سیاسی و پارلمانی وزارت امور خارجه منصوب شد و در این مقام به دفاع از لایحه مصونیت مستشاران نظامی امریکایی درایران پرداخت و اعتقاد داشت که بهتر است این لایحه به مجلس ارائه نشود و فقط اجرا گردد. او خود در این مورد می نویسد: «یک آقای هرتسن بود در آنجا که مشاور سیاسی سفارت امریکا و مأمور سیا بود ساعتها با هم صحبت کردیم. من به او گفتم: « این ماده واحده دردسر ایجاد خواهد کرد. این ظواهر کاپیتولاسیون ــ تکرار می کنم ظواهر کاپیتولاسیون ــ را دارد و هوچیهای ماهر آن را مستمسک مخالفت قرار خواهند داد. آخر این چه کاری است. شما هر تعداد آدمی را که خواسته باشید می توانند به عنوان کارمند فنی و اداری، نظامی و غیرنظامی، به وزارت امورخارجه معرفی کنید. وزارت امور خارجه نیز طبق قرارداد وین کارتهای مصونیت برای آنها صادر خواهد کرد. » 1 میرفندرسکی در سال 1344 به سفارت ایران در شوروی منصوب شد و تا 1350 در این مقام باقی ماند اما پس از گزارشهای ساواک از ارتباط وی با KGB به ایران بازگردانده شد و در سمت معاونت وزارت امورخارجه به خدمت پرداخت. در سال 1352 در جریان جنگ اعراب و اسرائیل پس از آنکه اجازه پرواز به شش فروند هواپیمای روسی برای کمک به اعراب در مقابل اسرائیل را داد مورد غضب شاه قرار گرفت و عزل شد. از آن پس مدتی به تدریس در دانشگاه ملی پرداخت و با آغاز انقلاب، در آخرین دولت رژیم پهلوی، در کابینه شاپور بختیار به وزارت امور خارجه منصوب شد. پس از انقلاب اسلامی مدتی بازداشت شد اما پس از مدتی کوتاه از زندان آزاد شد و به فرانسه رفت. احمد میرفندرسکی در سال 1383 درگذشت. ساواک در گزارش خود در مورد او می نویسد:
نامبرده از کارمندان باسابقه و باتجربه وزارت امور خارجه بوده در زمان حضورش با عوامل KGB در ارتباط بوده و ملاقاتهایی با سفارت شوروی داشته که پس از تحقیق و بررسی سفارت شوروی این امر مشخص شده است. 2

پی نوشت: