«دنبال این بودند که چه کسی نام خمینی را برده، خفقان تا چه اندازه؟!»/ ملاقات با وزیر خارجه/ در صورت تمایل هند و پاکستان، ایران در مسئله کشمیر میانجیگری می‌کند/ کاسیگین هویدا و همسرش را به شوروی دعوت کرد!
۱۶ فروردین ۱۳۴۶

«دنبال این بودند که چه کسی نام خمینی را برده، خفقان تا چه اندازه؟!»

بر اساس یک سند ساواک به تاریخ گزارش 20 فروردین 1346 درباره «غلامحسین جعفری» «نام‌برده بالا ... روز 16 /1 /1346 پس از خواندن نماز جماعت در مسجد جامع اظهار داشت: آن آقا که اینجا منبر می‌رفت نام [امام] خمینی را برد دیروز دربه‌در دنبال او می‌گشتند که کی بود؟ و از کجا آمد؟ اسمش چه می‌باشد؟ بابا عجب مملکتی شده این مأمورین چرا این‌قدر خفقان ایجاد می‌کنند؟ به منزل من نیامدند؛ چون می‌دانند من عصبانی می‌شوم و بد می‌گویم».
این سند به نقل از غلامحسین جعفری می‌افزاید: «بعد اضافه نمود یکی می‌گوید «خ» را نباید گفت چون آقایان خیال می‌کنند خمینی گفته شد و جرم است به زندان می‌برند و شکنجه می‌دهند؛ همچنین «ش» را هم نباید گفت چون شاه هم «ش» دارد و جرم است و شما را به‌عنوان اهانت زندانی می‌کنند. سازمان امنیت و مأمورین آگاهی هر چه بخواهند این‌طور با مردم رفتار بکنند نتیجه نخواهند گرفت. حالا ان‌شاءالله که آنها این‌قدر از اسم خمینی می‌ترسند وسیله خواهد شد که آقای خمینی به این بساط خاتمه می‌دهد. نام‌برده افزود: خفقان خیلی زیاد است در چندی قبل آقای سید شاهچرانی فوت کرد. دولت نگذاشت تشییع جنازه کنند. رئیس کلانتری هم مانع شد. من برای رئیس کلانتری پیغام دادم بیاید ببینم حرف حسابش چیست».
در ادامه گزارش، به نقل از غلامحسین جعفری آمده است: در زمان سلطنت فرعون، کاهن‌‌ها خبر دادند که پسری از قوم بنی‌اسرائیل به دنیا می‌آید که ملک و سلطنت تو را سرنگون می‌کند و فرعون دستور داد که هر چه بچه به دنیا می‌آید او را بکشند. حالا کار مأمورین سازمان و کارآگاهان همین‌طور است. خلاصه وضع ادامه پیدا کرد تا حضرت موسی به دنیا آمد. چنان‌که می‌دانید. فرعون کوشید که حضرت موسی را از بین ببرد و نتوانست؛ چون خواست خداوند بود که حضرت موسی به دنیا بیاید و به بیدادگری فرعون خاتمه بدهد. حالا هم همین‌طور است. از کجا معلوم نیست که آیت‌الله خمینی برای نگهداری و حفظ دین و قرآن قیام کرده‌اند واقعا هم همین‌طور بود از جان خود گذشته بودند و حالا هم همان‌طور.
سپس گفت: چون حضرت آیت‌الله خمینی قبلا در حوزه قم یکی از طلبه‌های فاضل بود و تدریس می‌کرد و خواست خداوند بود که ایشان به مقام مرجعیت برسد و مردم محبت او را به دل بگیرند.
در این اواخر که در نجف بودم یک وزیری در بغداد بود و سنی هم بود و اسمش یاسین هاشمی بود... عزاداری را هم ممنوع کرده بود، ولی مردم با شجاعت عرب گوش نمی‌دادند و در حدود هفتصد نفر اعراب به نجف آمدند... در حرم را شکسته و داخل شدند... و پلیس هم نتوانست جلوگیری نماید. حالا اینها هر چه از این کارها بکنند که اسم خمینی را نبرند مگر می‌شود و نمی‌توانند محبت خمینی را از دل‌ها بیرون بکنند.
هیچ خجالت نمی‌کشند که با مردم این‌طور رفتار می‌کنند. من می‌گویم این محل پایگاه امام زمان است برای احقاق حق و حفظ دین جانم را خواهم داد. در خاتمه اظهار داشت: ایام عاشورا در منزل مجلس عزاداری برقرار است. بازاری‌ها می‌توانند شرکت نمایند.
در ذیل این سند دستور داده شده است: اطلاعیه برای شهربانی ارسال ‌شود و این شخص از کسانی است که نباید مجلس روضه‌خوانی داشته باشد.[1]
 
ملاقات با وزیر خارجه
ساعت 5 بعد از ظهر امروز، سر دنیس رایت، سفیر انگلیس، و در ساعت ۶ بعد از ظهر آقای الدجيلى، سفير عراق، با آقای اردشیر زاهدی، وزیر امور خارجه، ملاقات کردند.[2]
 
در صورت تمایل هند و پاکستان، ایران در مسئله کشمیر میانجیگری می‌کند
روزنامه «اطلاعات» نوشت: سخنگوی وزارت امور خارجه امروز تصریح کرد که ایران در صورتی بین هند و پاکستان در مورد مسئله کشمیر میانجیگری خواهد کرد که طرفین نسبت به چنین اقدامی از طرف ایران ابراز تمایل نمایند.
سخنگوی وزارت امور خارجه که درباره اظهارات آقای محمد علی چاگلا، وزیر خارجه هند، در پارلمان آن کشور مبنی بر اینکه امکان دارد شاهنشاه ایران در اختلافات هند و پاکستان بر سر مسئله کشمیر میانجیگری نمایند توضیحاتی می‌داد گفت: ایران هیچ گونه پیشنهاد میانجیگری نداده است و سیاست ایران درباره این مسئله تغییر نکرده و ايران کماکان از اجرای مفاد قطعنامه سازمان ملل و حق آزادی ملل جهان در تعیین سرنوشت خود به طور آزاد جانبداری می‌کند. [3]
 
کاسیگین هویدا و همسرش را به شوروی دعوت کرد!
هیئت نمایندگی شوروی به ریاست آقای نیکلای کنستانتینوویچ بايباكوف، معاون رئیس شورای وزیران و رئیس کمیته دولتی برنامه‌ریزی، بعد از ظهر امروز دفتر مخصوص شاه را امضا کرد و پس از آن با آقای هویدا، نخست‌وزیر، ملاقات کرد.
آقای بایباکوف در ملاقات خود با آقای نخست‌وزیر، که در کاخ نخست‌وزیری صورت گرفت، دعوت‌نامه آقای آلکسی کاسیگین، رئیس شورای وزیران شوروی، را به وی تسلیم داشت.
نخست‌وزیر شوروی به وسیله این نامه از آقای نخست‌وزیر و بانو دعوت کرده است که از شوروی دیدن کنند و میهمان وی باشند.
آقای بایباکوف پس از این ملاقات در سازمان برنامه با آقای مهندس صفی اصفیا، مدیر عامل سازمان برنامه، ملاقات کرد.[4]
 
تصویر صفحه اول روزنامه اطلاعات، 16 فروردین 1346
 
پی‌نوشت‌ها:
 
[1].  پایگاه‌های انقلاب اسلامی، مسجد جامع بازار تهران به روایت اسناد ساواک، ج 2، ص 13. بعد از سخنرانی شدید آیت‌الله جعفری در تاریخ 16 /1 /1346، نام‌برده در تاریخ 17 /1 /1346 ساعت 14 دستگیر و تحویل زندان قزل‌قلعه داده شد. این بازداشت در تاریخ 16 /5 /1346 به قرار التزام عدم خروج از حوزه قضایی تهران تبدیل شد. وی در تاریخ یادشده از زندان آزاد گردید.
به دو سند دراین‌باره توجه فرمایید:
به: ریاست ساواک تهران (20 ﻫ 3) از: ساواک جنوب شرق شماره: 49 /20 و ـ تاریخ: 19 /1 /1346 درباره: شیخ غلامحسین جعفری همدانی فرزند محمدتقی. طبق امر شفاهی ریاست ساواک تهران نام‌برده بالا در ساعت 14:00 روز 17 /1 /1346 وسیله این ساواک دستگیر و ضمن اخذ رسید تحویل زندان قزل قلعه گردید.
رئیس ساواک جنوب شرق تهران ـ افضلی فعلا بایگانی شود.
تابش به: ریاست ساواک تهران (ه‍3) - از: اداره کل سوم - تاریخ : 24 /5 /1346 ـ شماره‌: 35312 /316 درباره: شیخ غلامحسین جعفری فرزند محمدتقی پیش‌نماز گرم‌خانه مسجد جامع عطف 2737 /20 ﻫ 3 ـ 18 /4 /46. قرار بازداشت نام‌برده بالا به قرار التزام عدم خروج از حوزه قضایی تهران به مبلغ 50000 ریال تبدیل و در نتیجه در تاریخ 16 /5 /1346 از زندان آزاد گردیده‌.
علی هذا خواهشمند است دستور فرمایید به منابع مربوطه آموزش داده شود که در جریان فعالیت‌های احتمالی مشارالیه بوده و چنانچه بعد از استخلاص از زندان عمل خلاف و مشکوکی از وی مشاهده گردید مراتب را به موقع به این اداره کل منعکس نمایند.
از طرف مدیرکل اداره سوم ـ مقدم ثابتی ‌فعلا بایگانی شود.
ثابتی ...
آیت‌الله شیخ غلامحسین جعفری طبق روال سال‌های قبل، دهه اول محرم را در منزل خود به برپایی عزاداری سالار شهیدان و اصحاب وفادارش اختصاص می‌داد، ولی طبق دستور ریاست ساواک در سال 1346 از برپایی این مراسم در منزل وی جلوگیری شد.
به سندی دراین‌باره توجه فرمایید:
به: 316 ـ از: 20 ﻫ 3 شماره: 1906 /20 ﻫ 3 ـ تاریخ: 27 /1 /1346 موضوع: شیخ محمدجعفر فرزند غلامحسین معروف به آقا نجفی. نام‌برده بالا در تاریخ 25 /1 /1346 از اینکه پدرش در زندان قزل‌قلعه بازداشت ‌می‌باشد اظهار ناراحتی نموده و اضافه کرد هر سال مدت ده روز اول محرم، در منزل، مجلس روضه‌خوانی داشتیم، ولی امسال کلانتری از برگزاری مجلس روضه‌خوانی در منزل جلوگیری می‌نماید.
آیت‌الله غلامحسین جعفری همدانی در مصاحبه با مجله «حوزه» گفته است: ... بعد از سخنرانی اخیر، وقتی مرا بازداشت کردند، سرهنگ افضلی خواست مرا ببرد پیش نصیری، رئیس ساواک. گفتم: این به صلاح نیست؛ زیرا شنیده‌ام نصیری، آدم تندی است. احتمال دارد توهین بکند و من هم آدم عصبانی هستم ممکن است جواب او را بدهم و بعد، کار به جایی بکشد که به صلاح شما نیست. مرا در ماشین نگه داشتند و جریان را به نصیری گفتند. او هم موافقت کرد. مرا به قزل‌قلعه بردند. پس از چند روز مرا به دفتر مقدم، معاون نصیری، که آدم ملایم‌تری بود، بردند. مقدم به من گفت: «آقای جعفری چرا شما با شاه مخالفت می‌کنید؟» و شروع کرد به موعظه کردن و سپس پیشنهاد کرد: «به شما، ماهیانه مبلغی می‌دهیم. بروید در منزل،‌ کنار تلفن بنشینید و آقایی‌تان را بکنید، نمی‌گویم از نظام حمایت کنید، بلکه مخالفت نکنید!» از این سخن، به‌شدت عصبانی شدم و گفتم: برو این دام را جایی دیگر نه که عنقاء را بلند است آشیانه گفت: «چرا عصبانی شدید؟» گفتم: «چون به من توهین کردید. شما خیال می‌کنید ما برای دنیا با شما مخالفت می‌کنیم که چنین پیشنهادی می‌کنید؟ ما اهلش نیستیم» (خاطرات عزت‌شاهی، صفحه 81 به نقل از: مجله حوزه، سال نهم، ش 52، صص 40 ـ 41).
[2] . اطلاعات، ۱۷ فروردین ۱۳۴۶، ص ۲۰.
[3] . همان‌جا.
[4] . همان‌جا.
https://iichs.ir/vdcgyx9x.ak9ny4prra.html
iichs.ir/vdcgyx9x.ak9ny4prra.html
نام شما
آدرس ايميل شما