ناپدید شدن امام موسی صدر (9 شهریور 1357)

امام موسی صدر رهبر شیعیان لبنان در 9 شهریور 1357 در خاک لیبی ناپدید شده و تاکنون هیچ گونه اثری از ایشان دیده نشده است. امام موسی صدر که به همراه شیخ محمد یعقوب و استاد عباس بدرالدین بنابه دعوت معمر قذافی وارد لیبی شده بود، هنگامی که سوار بر اتومبیلهای دولتی لیبی راهی ملاقات با قذافی بود مفقود شد و در حالی که دولت لیبی تلاش می‌کرد وانمود سازد امام موسی صدر خاک لیبی را به قصد ایتالیا ترک کرده است، تحقیقات گسترده بعدی نشان داد که او هیچ گاه از لیبی خارج نشده است و اینک حدود 30 سال از آن زمان سپری می‌شود.

آیت‌الله امام موسی صدر فرزند آیت‌الله سید صدرالدین صدر از فقها و مراجع عالیقدر شیعه در 14 خرداد 1307 در شهر قم متولد شد و همزمان با علوم حوزوی و دینی، دروس و تحصیلات مدرسه‌ای جدید را نیز در مدارس و دبیرستانهای آن روزگار ادامه داده و در حالی که با بهره‌گیری از حوزه درس علمای بزرگ آن دوران در کسب علوم دینی و حوزوی به مدارج بسیار بالایی رسیده بود در دانشکده حقوق دانشگاه تهران نیز در رشته اقتصاد تحصیلاتش را ادامه داد و به سرعت در ردیف اساتید حوزه علمیه قم قرار گرفت. اساتید حوزه آینده درخشانی در جبین او مشاهده می‌کردند. آیت‌الله صدر در سال 1334 جهت درک محضر علما و مدرسین حوزه علمیه نجف راهی عتبات عالیات شد و در همان زمان به منظور دیدار با بستگان خود راهی لبنان شده به ویژه مراتب کمال دانش و تدبیر او مورد توجه و عنایت آیت‌الله سید عبدالحسین شرف‌الدین در لبنان قرار گرفته برای رهبری آتی جامعه شیعیان شایسته تشخیص داده شد.

امام موسی صدر در سال 1337 به قم بازگشت با همکاری برخی از طلاب و علمای نواندیش حوزه مجله مکتب اسلام را پایه ریزی کرد که در آذر 37 نخستین شماره آن منتشر شد. ایشان همچنین موجبات تأسیس دبیرستانی ملی را با امتیاز وزارت فرهنگ در شهر قم فراهم آورد.

در سال 1338 و بنابه وصیت و دعوت آیت‌الله شرف الدین برای رهبری شیعیان لبنان به آن کشور رفت و در مدت زمانی نه چندان طولانی در زندگی و حیات سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی جامعه شیعیان لبنان تأثیرات مثبت بسیار زیادی برجای نهاد و موقعیت شیعیان را چنان ارتقا بخشید که تا آن زمان سابقه نداشت. از جمله اقدامات ایشان در لبنان تأسیس جامعه زنان، تأسیس انجمن نیکو کاران، تشکیل مرکز تحقیقات اسلامی، و چند مرکز دیگر فرهنگی و تفریحی بود.

امام موسی صدر در راستای تحکیم و تقویت موقعیت شیعیان لبنان به کشورهای مختلفی در آسیا، خاورمیانه، اروپا و آفریقا سفر کرد و با رهبران سیاسی و شخصیتهای دینی و علمی پرشماری دیدار کرد و بسیاری از آنان را مجذوب شخصیت علمی؛ دینی، فرهنگی ومدیریتی خود ساخت. در این میان به ویژه امام موسی صدر روابط بسیار نزدیکی هم با آیت‌الله امام خمینی داشت که در آن هنگام در تبعید عراق به سر می‌برد. از جمله مهمترین اقدامات امام موسی صدر تأسیس مجلس اعلای شیعیان لبنان در سال 1346 با موافقت دولت و مجلس ملی لبنان بود که خود ایشان به رهبری آن برگزیده شد. صدر در طول سالها حضور جدی و اثرگذار خود در لبنان بالاخص در دفاع از جنوب لبنان در برابر تجاوزات دائمی رژیم اسرائیل سخت فعال بود و تأسیس سازمان «حرکة المحرومین» و جنبش امل توسط ایشان (و با مشارکت شهید چمران) در همین راستا صورت گرفت و در حالی که بسیاری از رهبران جهان عرب از مقاومت در برابر اسرائیل نومید شده و بعضاً راه تسلیم و صلح را برگزیده بودند، حضور مدبرانه امام موسی صدر در رأس جامعه شیعیان لبنان مبارزه جهان اسلام با رژیم اسرائیل را وارد مرحله تاریخی جدیدی ساخت.

منبع
امام موسی صدر به روایت اسناد ساواک. 2 جلد، چاپ اول، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی، 1379، صفحات متعدد. https://iichs.ir/vdcjfteizuqeo.sfu.html

شهید محمدجواد تندگویان در آیینه تصاویر

پاسخ مردم به دعوت عثمانی برای جهاد

آیت‌الله حاج شیخ محی‌الدین حائری شیرازی در آیینه تصاویر

او پاسخگوی نیازهای فکری نسل جوان بود

جلوه‌هایی از سیره فردی آیت‌الله محی‌الدین حائری شیرازی در آیینه تصاویر

ناپدید شدن امام موسی صدر (9 شهریور 1357)