هوشنگ انصاری

هوشنگ انصاری، وزیر اقتصاد و دارایی در دولتهای هویدا و آموزگار؛ وزیر اطلاعات در دولت هویدا؛ سفیر در پاکستان و امریکا؛ تحصیلات اقتصاد در ایران، انگلستان، امریکا و ژاپن1.
 
 
هوشنگ انصاری متولد 1306 (یا 1307) در اهواز می‌باشد. تحصیلات ابتدایی و متوسطه خود را در تهران به پایان رساند و برای ادامه تحصیل به انگلستان رفت. پس از آن به امریکا و ژاپن مسافرت نمود و موفق به اخذ دانشنامه فوق‌لیسانس در رشته اقتصاد گردید. در سال 1323به ایران بازگشت و به امور بازرگانی پرداخت. در سال 1333 به سمت نماینده اداره کل تبلیغات و انتشارات در ژاپن منصوب گردید و به ترتیب در مشاغل زیر به انجام وظیفه پرداخت: نماینده بازرگانی ایران در ژاپن، رایزن اقتصادی سفارت شاهنشاهی در توکیو، رئیس هیئت نظارت به انبارهای عمومی، عضو شورایعالی هواپیمایی کشوری، معاون فنی وزارت بازرگانی، نایب رئیس هیئت مدیره صندوق ضمانت صنعتی2.
در آن ایام حاج محمد نمازی بازرگان شیرازی مشغول مذاکره برای ایجاد یک کارخانه بزرگ در ایران بود که گوشه‌ای از آن به هوشنگ انصاری سپرده شد و او با جدیت تمام کارها را انجام داد و برای راه‌اندازی کارخانه از متخصصین ژاپنی استفاده کرد، و به‌خاطر تمام زحماتش تعدادی از سهام و مدیریت کارخانه ریسندگی و بافندگی فخر ایران نمازی را به او بخشیدند 3.
 
هوشنگ انصاری در 1340 در حکومت دکتر علی امینی از طرف جهانگیر آموزگار وزیر بازرگانی، به معاونت آن وزارتخانه منصوب گردید، در تیرماه 1343 به فرمان محمدرضاشاه به سفیر کبیری منصوب و در رأس هیئتی به کشورهای آفریقای شرقی و آفریقای غربی عزیمت نمود و مقدمات ایجاد روابط با آن ممالک را فراهم ساخت، در اولین سال هشتمین دوره انتخابات اطاق بازرگانی به مقام نیابت ریاست انتخاب شد و در انتخابات دومین سال نیز مجدداً به همان سمت انتخاب گردید4.
 
انصاری در 1344 سفیر ایران در پاکستان بود. و این زمانی بود که جنگ هند و پاکستان آغاز شده بود و او در این جریان نقش واسطه مذاکرات بین ایوب‌خان و شاه  را برعهده گرفت. در 1345 به وزارت اطلاعات منصوب شد و چندماهی در آن سمت بود، که در سال 1346 سفیر ایران در ایالات متحده امریکا گردید.
 
هوشنگ انصاری در سال 1348 به عنوان وزیر دارایی و اموراقتصادی، نقش مهمی در وابستگی اقتصاد ایران به ایالات متحده بازی کرد و مناسبات مالی و اقتصادی ایران-امریکا را گسترده‌تر و عمیق‌تر ساخت. در این زمان هنری کسینجر وزیر امورخارجه امریکا بود. در بهار 1353به توصیه انصاری که برای سیا کار می‌کرد، کسینجر تلگرافی به شاه زد و خواستار وسیع شدن مناسبات همه جانبه ایران- امریکا گردید. در آبان 1353 هنری کسینجر به تهران آمد و کمیسیون  مشترک اقتصادی ایران-امریکا برگزار گردید، در این کمیسیون ریاست هیئت امریکایی با هنری کسینجر و ریاست هیئت ایرانی با هوشنگ انصاری بود. این کمیسیون اعلام کرد که در طی 5سال آینده حجم بازرگانی غیرنفتی میان ایران و امریکا بالغ بر پانزده میلیارد دلار خواهد شد5.
 
انصاری در 1356 به جای دکتر منوچهر اقبال مدیرعامل و رئیس شرکت ملی نفت شد و تا نیمه‌های 1357 در آن سمت قرار داشت6. وی که مدت طولانی مدیر عامل و رئیس هیئت مدیره شرکت ملی نفت ایران بود، بی‌آنکه به این سمت اهمیت بدهد امور شرکت را به دست افرادی چون دکتر فلاح، عضو هیئت مدیره و رئیس سابق پالایشگاه نفت آبادان سپرد و خود مشغول تجارت با کشور ژاپن شد7  .
 
انصاری در سال 1357 قبل از آنکه به سرنوشت بعضی از وزرای کابینه هویدا و یا خود نخست وزیر دچار شود اجازه گرفت به بهانه انجام مذاکراتی با هنری کسینجر ایران را ترک کند. از فرودگاه مهرآباد به سفیر امریکا (سولیوان) تلفن کرد و گفت سه روزه به ایران بازخواهد گشت. سفیر امریکا در تلگرافی به واشنگتن این عمل او را چنین ارزیابی نمود" انصاری دیگر به ایران بازنخواهد گشت" 8.
 
فردوست در خاطرات خود می نویسد: "عباس آرام از وابستگان انگلیس مدتها وزیر امورخارجه بود. موقعی که او سفیر در ژاپن شد، هوشنگ انصاری کارمند محلی سفارت ایران بود. آرام تشخیص داد که انصاری فرد مناسبی است و او را به انگلیسیها معرفی کرد. بدین ترتیب، انصاری ناگهان وزیر اطلاعات، سفیر ایران در امریکا، وزیر دارایی و مدیرعامل شرکت نفت شد و جزء کاندیداهای نخست وزیری بود که انقلاب رخ داد9."
 
هوشنگ انصاری دو همسر انتخاب کرد  همسر اولش ژاپنی بود و پس از چندی با وی متارکه کرد. زمانی که وزیر اطلاعات بود با مریم پناهی، منشی وزیرامورخارجه ازدواج نمود10.
 

امضا
هوشنگ انصاری

پی نوشت: