گزارش مذاکرات نفت به مجلس توسط نخستوزیر/ خلاصهای از نتایج بهدستآمده به روایت هویدا/ به دنبال تصرف لوله نفت عراق توسط سوریه، جنگ نفت در خاورمیانه آغاز شد/ سرمشق سوریه/ نفوذ شوروى/ ملاقات ناگهانی ناصر با سفیر آمریکا/ راسک فردا به تهران میآید/ الفاسی در آبادان/ مستشار مالی در کشور غنا/ شمس پهلوی در انجمن صلیب سرخ شوروی/ میهمانی سفیر/ روزنامههاى بغداد: روابط ایران و عراق وارد مرحله جدید میشود
گزارش مذاکرات نفت به مجلس توسط نخستوزیر
نخستوزیر امروز در جلسه شور مجلس شورای ملی اعلام کرد: «با کمال افتخار به استحضار نمایندگان مجلس میرسانیم که شرکتهای عضو کنسرسیوم نظریات شاهنشاه را پذیرفته و مذاکرات اخیر نفت توأم با موفقیت کامل گردیده و حقوق ملت ایران در این امر مهم استیفا شده است».
خلاصهای از نتایج بهدستآمده به روایت هویدا
اکنون به طور خلاصه آنچه ما بهدست آوردهایم:
1. شرکتهاى عضو کنسرسیوم قسمتى از حوزه قرارداد نفت را که از کل مساحت آن کمتر نخواهد بود، به شرکت ملی نفت ایران مسترد میدارند و این استرداد مازاد بر قسمتهایی است که طبق قرارداد باید مسترد شود؛ به این ترتیب شرکت ملی نفت ایران خواهد توانست راسا و مستقلا یا به هر ترتیبی که مصلحت بداند از منابع نفتی این مناطق بازیافته بهرهبرداری نماید؛
2. از سال آینده میلادی شرکت ملی نفت ایران خواهد توانست تحت شرایط مالی بسیار مناسبی مقادیری نفت از منابع حوزه قرارداد تحویل گرفته و به بازارهای اروپای شرقی صادر نماید و این میزان علاوه بر صادرات عادی شرکتهای عضو کنسرسیوم است که به صادرات کلی سالیانه نفت ایران اضافه خواهد شد؛
3. در تعیین میزان صادرات نفت ایران رعایت عوامل مختلف، که اهم آنها مسئله جمعیت و ذخایر نفتی است، منظور خواهد گردید؛ بهطوری که میزان تولید به مقدار قابل توجهی افزایش خواهد یافت و در سالهای آینده از مقدار معینی کمتر نخواهد گردید. [1]
به دنبال تصرف لوله نفت عراق توسط سوریه، جنگ نفت در خاورمیانه آغاز شد
به دنبال تصرف لوله نفت عراق توسط سوریه، نرخ سهام مؤسسات واقع در خلیج فارس روز جمعه و تمام روز شنبه رو به افزایش گذاشت. این افزایش بهخصوص در سهام کمپانیهای کشتیرانی که در خلیج فارس فعالیت میکنند مشهود بود.
علت ترقی نرخ سهام کمپانیهای کشتیرانی به این دلیل بود که در صورت قطع جریان نفت از لوله نفتی سوریه، کار کشتیرانی و نفتکشی از خلیج فارس رونق خواهد گرفت.
پیشبینی وضع صدور نفت هنوز مشکل است؛ زیرا کمپانیهای نفتی قصد ندارند نفت اضافی از خلیج فارس صادر کنند مگر آنکه مطلقا لازم باشد.
خبرگزاری تاس خبر داد که تصرف لوله نفتی کمپانی نفت عراق از طرف سوریه کاملا طبیعی بوده است؛ زیرا کشورهای نفتخیز خاورمیانه دیگر ماده خام بیسروصدایی نیستند که ضمیمه صنایع و مؤسسات مالی انحصارهای امپریالیستی باشند و هر چه بخواهند بتوانند با آنها بکنند.
سرمشق سوریه
منابع غربی گفتند: آشکار است که دولت سوریه مایل است عراق نیز از سرمشق آن پیروی کرده تمام اراضی نفتخیز و تأسیسات کمپانی نفت عراق را مصادره نماید.
دولت عراق از اقدام سوریه حمایت کرده، اما افزوده است دلیلی وجود ندارد که در جریان نفت عراق به مدیترانه کاهشی پیدا شود. از دیروز جریان نفت در لولهای که از سوریه میگذرد و به بندر «بانیاس» میرسد قطع شد، اما در لولهای که از لبنان میگذرد و به طرابلس میرسد ادامه داشت.
نفوذ شوروى
دیپلماتهای غربی میگویند تصرف لوله نفتی کمپانی نفت عراق توسط سوریه ممکن است راه را برای نفوذ شوروی در صنایع نفتی خاورمیانه، که تاکنون در انحصار کمپانیهای غربی بوده است، بگشاید. آنها عقیده دارند شوروی، که مشتاق بهدست آوردن جای پایی در نفت خاورمیانه است، بدون شک در برانگیختن دولت سوریه به اقدام مزبور نقشی به عهده داشته است.
ابراهیم ماخوس، وزیر خارجه سوریه، امروز افشا کرد که جمال عبدالناصر، دوست دیگر شوروی در خاورمیانه، نیز از قبل حمایت خود را از چنین اقدامی توسط سوریه اطلاع داده بوده است.
ملک حسین، پادشاه اردن، کرارا شوروی را متهم کرده است که طرح بزرگی برای نفوذ در خاورمیانه، که درآمد اصلی آن از نفت است، دارد.
ملاقات ناگهانی ناصر با سفیر آمریکا
جمال عبدالناصر امروز به طور ناگهانی با لوسیوس باتل، سفیرکبیر آمریکا در مصر، ملاقات کرد.
رادیو قاهره، که این خبر را پخش کرد، حاضر نشد درباره موضوع مذاکرات مطلبی افشا سازد.
راسک فردا به تهران میآید
دین راسک، وزیر خارجه آمریکا، فردا بعد از ظهر برای یک دیدار کوتاه وارد تهران میشود و با شاه دیدار میکند.
وزیر خارجه آمریکا، که از «بانکوک» به ایران میآید، در تهران با شاه پیرامون مسائل مختلف از جمله ویتنام، سنتو، خاورمیانه و مسائل مشترک ایران و آمریکا تبادل نظر خواهد کرد.
دین راسک صبح سهشنبه تهران را برای شرکت در کنفرانس وزرای خارجه ناتو به قصد پاریس ترک میکند.
الفاسی در آبادان
آقای علال الفاسی، رهبر حزب استقلال مراکش که به اتفاق آقای دکتر غفرانی، استاد زبان عربی دانشکده الهیات به آبادان عزیمت کرده بود، دیشب در مجلس ضیافتی که از طرف آقای مهندس رمضاننیا، مدیر پالایشگاه آبادان، به افتخار وی در «منظریه» آبادان برپا شده بود، شرکت و صبح امروز از سازمان امور غیر صنعتی شرکت ملی نفت، دانشکده نفت و سایر تأسیسات نفتی این منطقه بازدید کرد.
آقای الفاسی ناهار را با حضور آقای سالور، استاندار خوزستان، در منظریه صرف کرد و عصر امروز در مراسمی که با حضور اعضای هیئت مشورتی روزنامه «اطلاعات» در دفتر نمایندگی «اطلاعات» در آبادان تشکیل میشود شرکت خواهد کرد و سپس در تلویزیون آبادان مصاحبهای با او انجام خواهد شد.
مستشار مالی در کشور غنا
آقای عباسقلی اردلان، که از طرف سازمان ملل متحد به سمت مستشار مالی کشور غنا انتخاب شده است، فردا عازم نیویورک میشود و پس از چند روز اقامت در آمریکا به مأموریت خود در پایتخت غنا (اکرا) عزیمت خواهد نمود.
شمس پهلوی در انجمن صلیب سرخ شوروی
روزنامه «اطلاعات» نوشت: والاحضرت شاهدخت شمس پهلوی، ریاست عالیه جمعیت شیر و خورشید سرخ ایران، و آقای مهرداد پهلبد، وزیر فرهنگ و هنر، در دومین روز بازدید رسمی خود از شوروی با رئیس شورای ملیتهای شورای عالی اتحاد شوروی ملاقات کردند. والاحضرت و همسرشان تاج گلی نثار آرامگاه لنین در میدان سرخ نمودند و از انجمن صلیب «سرخ» شوروی دیدن کردند؛ همچنین آقای پهلبد با خانم پرستوا، وزیر فرهنگ اتحاد شوروی، ملاقات و گفتوگو نمود.
میهمانی سفیر
آقای احمد میرفندرسکی، سفیر ایران در اتحاد شوروی، به مناسبت سفر والاحضرت شاهدخت شمس پهلوی و آقای مهرداد پهلبد به شوروی، شنبه شب ضیافتی ترتیب داد که در آن علاوه بر میهمانان ایرانی، کولایف معاون صدر هیئترئیسه شورای عالی اتحاد شوروی، آلکسی رئیس شورای ملیتهای شورای عالی اتحاد شوروی، بانو پرستوا، وزیر فرهنگ، و عدهای از معاونان وزارتخانه و معاون اول رئیس کمیته روابط فرهنگی با کشورهای خارج و عده زیاد دیگری از شخصیتهای برجسته و کارمندان عالیرتبه وزارت خارجه اتحاد شوروی در آن شرکت داشتند.
روزنامههاى بغداد: روابط ایران و عراق وارد مرحله جدید میشود
رادیو بغداد شب گذشته در بخش اخبار فارسی خود اعلامیه مربوط به تعویق سفر آقای عباس آرام، وزیر خارجه ایران، را به بغداد پخش کرد و مقالات روزنامههای بغداد را درباره روابط ایران و عراق منتشر ساخت.
روز چهارشنبه رادیو بغداد اعلام کرد دیدار آقای آرام، وزیر خارجه ایران، از عراق که قرار بود دیروز انجام شود به علت کسالت آقای دکتر پاچهچی به تأخیر افتاده و قرار است این دیدار روز چهارشنبه صورت گیرد.
رادیو بغداد همچنین تفسیرهای مطبوعات عراق را پیرامون سفر رسمی آقای آرام از عراق برای مذاکراتی که هدفش تحکیم روابط دوستی میان دو کشور است پخش نمود و از جمله از قول روزنامه «المنار» گفت: «عراق همواره سعی دارد با ایران روابطی طبیعی و برادرانه داشته باشد».
این روزنامه سپس اضافه کرده است که سفر پرزیدنت عارف به ایران نشانه علاقه وافر عراق به حفظ و نگهبانی روابط دوستانه و مودّتآمیز خود با کشور همجوارش ایران میباشد؛ زیرا روابطی که میان دو کشور برقرار است روابطی است که قوت و پایداری خویش را از پیوندهای دیرینه و اوضاع جغرافیایی و تاریخی دریافت میدارد.
روزنامه «الجمهوریه» نیز پیرامون همین موضوع در سرمقاله خود نوشته است این دیدار برای گسترش روابط حسن همجواری و به تحقق رساندن همکاری بیشتری میان دو کشور دوست اهمیت زیادی دارد.[2]
پینوشتها
-----------------------------------
[1] . اطلاعات، 20 آذر 1345، صص 1 و 13؛ مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، 20 آذر 1345.