غیر از دروازههای 13گانه اطراف شهر که در امتداد خندقها شهر را در محاصره داشتند دروازههای دیگری نیز در داخل، یعنی در مرکز شهر، وجود داشت که حدود ارک شاهی و عمارات شاهی و کاخهای سلطنتی را از شهر مجزا میکرد و عبارت بودند از:...
غیر از دروازههای 13گانه اطراف شهر که در امتداد خندقها شهر را در محاصره داشتند دروازههای دیگری نیز در داخل، یعنی در مرکز شهر، وجود داشت که حدود ارک شاهی و عمارات شاهی و کاخهای سلطنتی را از شهر مجزا میکرد و عبارت بودند از:
1. دروازه خیابان چراغ گاز: در شرق میدان سپه و اول خیابان امیرکبیر که با آجر و گچ و بدون زینت ظاهر ساخته شده بود و شاید عمر و فرصت سازنده به تکمیل و آرایش ساختمان آن کفاف نداده بود.
2. دروازه ناصریه: ابتدای خیابان ناصرخسرو در ضلع جنوب شرقی میدان سپه، مقابل تلگرافخانه.
3. دروازه باب همایون: اول خیابان باب همایون مشرف به میدان سپه، یعنی در قسمت جنوب غربی آن، مقابل دیوار غربی پست و تلگراف، یا سر در نقارهخانه که در اعیاد و جشنها بر سر در آن نقاره مینواختند و بعد از خرابی آن، دروازه و نقارهخانهای شبیه به آن جلو میدان مشق به دستور سردار سپه بنا شد که تا اکنون برقرار میباشد، اما آن گیرندگی و ظرافت را نتوانست به دست آورد.
4. دروازه خیابان علاءالدوله: اول فردوسی مشرف به میدان سپه.
5و6. دروازههای باغ شاه و لالهزار: در زمان خود قاجار برای عبور و مرور واگن برداشته شد و اثری از آنها نمانده بود.
7. دروازه ارک: جنوب میدان ارک که بر سر در آن نیز نقارهخانه ساخته شده بود.
8ـ دروازه نو: برخلاف نامش دروازه کهنهای بود در انتهای بازار عباسآباد که از دوران صفویه بر جای مانده، مخروبه آن هنوز باقی است.
9. سردر الماسیه: انتهای خیابان باب همایون سردری دروازه مانند داشت که باغ اندرون شاهی را به خارج مرتبط میکرد، شبیه به دیگر دروازهها و با بسته شدن آن دروازهها، راه رفت و آمد به اندرون قطع میگردید.1
دروازه ارک طهران
شماره آرشیو: 1-315-124ط
پی نوشت:
1. جعفر شهری، گوشهای از تاریخ اجتماعی طهران قدیم، ج 1، تهران، معین، 1370، صص 16ـ17. https://iichs.ir/vdcb.zbaurhbsaiupr.html