دکتر جواد آشتیانی در سال 1275 در تهران در خانوادهای روحانی چشم به جهان گشود. مادرش گلین آغا نام داشت و پدرش میرزا هاشم آشتیانی نماینده ادوار مختلف مجلس شورای ملی و پدربزرگش میرزا حسن آشتیانی مجتهد معروف و رهبر جنبش تنباکو در تهران بود. وی تحصیلات ابتدایی را در مدارس اسلام و ثروت و تحصیلات...
دکتر جواد آشتیانی در سال 1275 در تهران در خانوادهای روحانی چشم به جهان گشود. مادرش گلین آغا نام داشت و پدرش میرزا هاشم آشتیانی نماینده ادوار مختلف مجلس شورای ملی و پدربزرگش میرزا حسن آشتیانی مجتهد معروف و رهبر جنبش تنباکو در تهران بود. وی تحصیلات ابتدایی را در مدارس اسلام و ثروت و تحصیلات متوسطه را به سال 1292 در دارالفنون به پایان رسانید و در همان سال وارد خدمات دولتی شد و در اداره ترجمه و تالیف وزارت معارف و اوقاف و صنایع مستظرفه آغاز به کار نمود. نخستین اثر وی ترجمه کتاب علمالاشیاء از فرانسه به فارسی جهت تدریس در دوره ابتدایی بود. پس از پایان جنگ جهانی اول برای ادامه تحصیل در رشته پزشکی راهی پاریس شد و دانشکده پزشکی را به پایان رسانید. 1
آشتیانی در سال 1305 به سمت پزشک سفارت ایران در پاریس منصوب شد و سپس نماینده ایران در مجمع بهداشت عمومی بینالمللی گردید و مدتی به عنوان مشاور و بازرس کل اداره دانشجویان اعزامی به اروپا انجام وظیفه نمود. پس از بازگشت از اروپا در سال 1312 مشاغل و سمتهای بسیاری از جمله : ریاست تعلیمات عالیه وزارت فرهنگ، رئیس بهداری بانک ملی، رئیس بخش پزشکی بیمارستان گوهرشاد حسابی تهران، استاد کرسی بهداشت و معاونت دانشکده پزشکی دانشگاه تهران، ریاست دانشکده پزشکی (در دو نوبت)، بازرس کل بیمارستانهای تهران، عضو شورای عالی فرهنگ و شورای دانشگاه تهران و عضو هیئت مرکزی سازمان کانون پرورش افکار را عهدهدار گردید.2
آشتیانی در سال 1316 با یکی از دختران وثوقالدوله به نام قمرخانم ازدواج کرد که حاصل این ازدواج یک دختر و یک پسر و نیز خویشاوندی با برخی رجال کشور مانند علی امینی بود. پس از سقوط دولت قوام، آشتیانی جمعیت رفیقان را تشکیل داد که رهبری آن را خود بر عهده داشت و با هواداری از قوام موجب بازگشت دوباره وی به عرصه قدرت گردید.3
نامبرده در سال 1326 از حوزه تهران به عنوان نماینده مجلس شورای ملی انتخاب شد و در همان سال به توصیه اشرف پهلوی به سمت مدیرعامل سازمان شاهنشاهی خدمات اجتماعی منصوب گردید و تا سال 1351 در آن سمت باقی ماند.
وی در فروردین ماه سال 1328 به عنوان نماینده تهران در مجلس موسسان دوم برگزیده شد و در سال 1336 پس از تشکیل حزب ملیون به عضویت آن حزب درآمد. سال 1339 در کابینه شریف امامی به سمت وزیر بهداری انتخاب گردید و پس از استعفا از وزارت بهداری در سال 1342 سناتور انتصابی دوره چهارم مجلس سنا گردید. چهار سال بعد به عضویت حزب ایران نوین درآمد و در مقام کاندیدای این حزب، در دورههای پنجم و ششم به مجلس سنا راه یافت. او در سال 1346 از سوی مردم تهران راهی مجلس موسسان سوم شد و در سال 1354 عضو حزب رستاخیز گردید و به نمایندگی آن حزب به مجلس سنای هفتم راه یافت.4
دکتر آشتیانی در طول سالهای خدمتش نشانهای متعددی دریافت کرد که میتوان به نشان کوماندورنیل از ملک فواد پادشاه مصر، نشان درجه اول سپاس از وزارت فرهنگ و هنر، نشان درجه اول خدمات اجتماعی، نشان لژیون دونور از دولت فرانسه و نشانهای درجه دو و سه تاج اشاره نمود.
سال 1356 دکتر آموزگار پس از تشکیل کابینه خود، برای کاهش نارضایتیهای مردم عده بسیاری از مقامات بلند پایه کشور منجمله آشتیانی را از کار برکنار کرد و به دفتر اشرف پهلوی منتقل نمود.5او پس از پیروزی انقلاب اسلامی به همراه خانوادهاش به آمریکا رفت و در سال 1360 درگذشت. از وی تالیفاتی در زمینه پزشکی و بهداشت باقی مانده است.
پی نوشت:
1. صادق حضرتی، رجال و مشاهیر آشتیان، با مقدمه محمدابراهیم باستانی پاریزی، قم، نشر الماس، 1382، ص 47 .
2. هوشنگ اتحاد، پژوهشگران معاصر ایران، ج 1، تهران، فرهنگ معاصر، 1378، ص 1010 .
3. فرهنگ ناموران معاصر ایران، ج 6، تهران، سازمان تبلیغات اسلامی، 1381، ص 177-180 .
4. عطاءالله فرهنگ قهرمانی، اسامی نمایندگان مجلس شورای ملی از آغاز مشروطیت تا دوره 24 قانونگذاری و نمایندگان مجلس سنا در هفت دوره تقنینیه از 2508 تا 2536 شاهنشاهی، [تهران، بینا ،13] ، ص 367.
5. مصطفی الموتی، بازیگران سیاسی از مشروطیت تا سال 1357: شرح حال نایبالسلطنهها و روزشمار زندگی نخستوزیران ایران، ج 3، لندن، [بینا] ، 1374، ص 188 . https://iichs.ir/vdcicza32t1aw.bct.html