پایگاه اطلاع‌رسانی پژوهشکده تاریخ معاصر؛
آشنایی نزدیک شما با زنده‌یاد آیت‌الله العظمی سیدعبدالله شیرازی، از چه مقطعی آغاز شد؟
بسم الله الرحمن الرحیم. در سال 1354 که مرحوم آیت‌الله العظمی سیدعبدالله شیرازی(رحمه‌الله) به مشهد مهاجرت کردند، بنده همچنان به منبر می‌رفتم. خاطرم هست که در ماه محرم یا ایام فاطمیه(س)، ابتدا در بیت آیت‌الله حاج آقا حسن قمی، سپس بیت آیت‌الله حاج سیدعبدالله شیرازی و نهایتا در بیت آیت‌الله حاج میرزا علی فلسفی منبر داشتم و طبعا از این دوره، با ایشان آشنا شدم.
حضور آیت‌الله العظمی شیرازی در شهر مشهد، چه پیامدهای داشت؟
ایشان در اواخر عمر شریفشان، از نجف به مشهد مهاجرت کردند و در حوزه علمیه این شهر، به تدریس درس خارج مشغول شدند. در کنار تدریس، امور مربوط به مرجعیت را نیز سامان می‌دادند. در مجموع خلأ مرجعیت در مشهد را که پس از رحلت آیت‌الله العظمی میلانی پیش آمده بود، پُر کردند.
در شخصیت آیت‌الله العظمی شیرازی، چه ویژگی‌هایی را برجسته دیدید؟
آیت‌الله شیرازی در مسائل اعتقادی، علمی و اخلاقی، مورد توجه همگان و مدافع برجسته مکتب وحی، خاندان رسالت و اهل بیت عصمت و طهارت(ع) بودند. ایشان از نظر علمی و اخلاقی، شخصیت بسیار برجسته‌ای بودند و طبعا بر حوزه و جامعه هم، تأثیر بسیار زیادی داشتند. آن مرحوم غیر از جایگاه علمی و اخلاقی والا، از دو جنبه نیز معروف بودند: یکی تقیّد فراوان به انجام مستحبات، به‌طوری که نماز شبشان ترک نمی‌شد و دیگری توجه زیاد به امر به معروف و نهی از منکر، هم در مسائل اجتماعی و سطوح کلان و بالای جامعه، هم در سطوح پایین‌تر و جزئی‌تر. هر جا که لازم بود، اقدام می‌کردند. ایشان در دفاع از حق، حمایت از مظلوم و دفع باطل و ظلم، لحظه‌ای از پا نمی‌نشستند و در تمام امور مهم اجتماعی، موضع‌گیری‌های قاطع داشتند. حتی در موارد جزئی مثل ریش تراشیدن افراد هم، تذکر می‌دادند و کاملا مقیّد به امر به معروف و نهی از منکر، در سطوح فردی و اجتماعی بودند.
آیت‌الله العظمی شیرازی در مبارزه سیاسی نیز، سابقه‌ای طولانی داشتند. ارزیابی شما دراین‌باره چیست؟
ایشان چه پیش از انقلاب اسلامی و چه در جریان آن، همواره در صحنه حضور داشتند و یار و یاور مبارزین بودند. بیت آیت‌الله شیرازی پایگاه برنامه‌ها و فعالیت‌های انقلابی بود و در مشهد، نقش محوری و مرکزی داشت. قبل از پیروزی انقلاب اسلامی، منزل ایشان بارها مورد حمله قرار گرفت و جای تیرهایی که برای سوء قصد به آن بزرگوار شلیک شده بودند، تا مدت‌ها بر دیوارها مانده بود. البته مبارزات سیاسی ایشان، اختصاص به دوران انقلاب اسلامی نداشت. آیت‌الله شیرازی در جریان قیام مسجد گوهرشاد نیز، حضور فعال و تعیین‌کننده‌ای داشتند و به همین دلیل، گرفتار حبس و تبعید شدند.
و کلام آخر؟
حراست از حوزه‌های علمیه، تدریس، پرورش شاگردان برجسته و توجه کامل به مسائل اجتماعی و سیاسی، از مهم‌ترین اقدامات آیت‌الله شیرازی در مشهد بودند. ایشان رفتار و سیره نیک و عمر طولانی و پربرکتی داشتند. عاش سعیدا و مات سعیدا.
