تعامل رافتآمیز زندهیاد آیتالله العظمی سیدعبدالله شیرازی با جامعه و مردم، از سرفصلهای مهم در زندگی اجتماعی آن بزرگ قلمداد میشود. در گفتوشنود پیآمده، آیتالله شیخ فاضل المالکی در باب این موضوع سخن گفته است. امید آنکه مفید آید
پایگاهاطلاعرسانیپژوهشکده تاریخ معاصر؛ زندهیاد آیتالله العظمی سیدعبدالله شیرازی را با چه ویژگیهایی به خاطر میآورید؟
بسم الله الرحمن الرحیم. مرحوم آیتالله العظمی سیدعبدالله شیرازی، از اعلام فقه و عقیده در نجف و نه فقط بیت و دفتر، بلکه قلب خود را برای هدایت طبقات مختلف مردم گشوده بودند. ایشان بر تقویت عقاید دینی مردم و همچنین توجه به نیازهای آنان و نیز تعظیم شعائر اسلامی تأکید فراوانی داشتند؛ بهویژه که دوره حضور ایشان در عراق، همزمان با اوجگیری کمونیسم و اندیشههای انحرافی دیگر بود و برای مبارزه با آنها، تلاش زیادی ضرورت یافته بود. باید اذعان کرد که در آن دوره، ایشان نقش بزرگی در مبارزه با الحاد و انحراف داشتند و علاوه بر آن، همواره علیه ظلم و تبعیض موضعگیریهای قاطعی انجام میدادند. زهد، اخلاص و عبادات آیتالله شیرازی نیز، بسیار بارز بود؛ به همین دلیل مردم به ایشان علاقه بسیار داشتند و برای شنیدن سخنان و موعظههایشان، علاقه فراوان نشان میدادند. جلسات ایشان هم، برکات فراوانی داشت. همانطور که اشاره کردم، حسن سلوکشان با مردم کمنظیر بود. ایشان بهرغم اینکه تبلیغات و خودنمایی نداشتند، اما مقلدان و مریدان فراوانی داشتند و مردمِ زیادی به ایشان مراجعه میکردند. از شخصیتی پیراسته و به دور از شبهات برخوردار بودند و همه از آن بزرگوار، به نیکی یاد میکردند.
ارزیابی شما از رویکردهای آیتالله العظمی شیرازی، در عرصه مبارزات سیاسی چیست؟
با تمام اهمیت و احترامی که برای اهل سیاست قائل هستم، معتقدم که این موضوع در درجه بعدی قرار دارد. در مرحله نخست وظیفه یک عالم دینی، هدایت، نصیحت و ارشاد مردم است. آیتالله شیرازی از هیچ جریان و حزب سیاسیای حمایت نمیکردند و اجازه هم نمیدادند آنها به ایشان وابسته شوند؛ بااینهمه هر گاه برای آگاهی دادن به افراد و گروهها فرصتی پیش میآمد، حتما به اندازه مقدور به آنها کمک میکردند و از نشان دادن راه درست به ایشان دریغ نمینمودند. دخالتهای آیتالله شیرازی در سیاست و مبارزات آن بزرگوار نیز، مستقل و بدون همراهی با احزاب و جریانات موجود بود.
اهتمام آیتالله العظمی شیرازی به مسائل جهان اسلام، از رهیافتهای مهم به زندگی اجتماعی و سیاسی ایشان است. دراینباره چه تحلیلی دارید؟
بله؛ آیتالله شیرازی چه وقتی که در نجف بودند و چه در زمانی که به مشهد آمدند، در مناسبتهای مختلف، بهویژه در موضوع فلسطین، بیانیههای متنوعی صادر میکردند. گاهی هم در خطابهها و درسهایشان، درباره این موضوع تذکراتی میدادند. میتوان گفت که در این زمینه، از مراجع پیشگام بودند. ایشان در زمینه خدمات اجتماعی نیز، بسیار فعال بودند و در نجف مدرسه مشهوری داشتند که عملکرد درخشانی داشت. آن بزرگوار برای تسهیل امور مردم و بهویژه در شهر مشهد، مؤسسات عامالمنفعه از جمله درمانگاههای متعددی نیز تأسیس کردند.
کلام آخر؟
شایسته است درباره محاسن بزرگان و اعلام حوزه از جمله آیتالله العظمی شیرازی، کتابهایی به رشته تحریر درآید تا همه از مطالعه آنها درس بگیرند. این موضوع، بسیار جدی و مهم است. خداوند متعال همه ما را به شناختن سیره بزرگان و صالحان و عبرت گرفتن از آنها امر فرموده است.