گزارش ساواک درباره حمایت‌های گسترده از روزنامه «آیندگان»!/ گزارش ساواک از کشف نامه‌های آیت‌الله میلانی در منزل آیت‌الله خمینی!/ «دیپلمه‌ها با سمت متخصص به روستاها اعزام می‌شوند»/ معاون وزارت اطلاعات کویت وارد تهران شد/ هفتاد مهندس عراقی به تهران آمدند/ هیئت بازاریاب ایران به کشورهای آسیایی سفر می‌کند/ دیدار وزیر دادگستری عراق با شاه/ فرمانده پادگان استانبول در تهران/ «خرید خانه برای طبقه فقیر و متوسط عملا غیرممکن شده و روزبه‌روز هم مشکل‌تر می‌شود»/ درباره سال ۱۹۶۸!
۱۱ دی ۱۳۴۶

 

گزارش ساواک درباره حمایت‌های گسترده از روزنامه «آیندگان»!

بر اساس یک سند ساواک به تاریخ 11 دی 1346 «دکتر نعمت‌اللهی، رئیس اداره کارگزینی بانک مرکزی ایران، ضمن یک مذاکره خصوصی می‌گفت: روزنامه آیندگان را تمام دستگاه‌های دولتی تقویت می‌کنند و گویا به اداره مطبوعات وزارت اطلاعات هم دستور داده شده که از نظر دادن آگهی آن را بیشتر از سایرین تقویت کند.
نام‌برده اضافه نمود که قرار است حزب سومی در ایران به‌وجود آید و نام حزب سوم هم حزب آیندگان است و این روزنامه ارگان آن حزب خواهد شد و رهبری آن حزب را نیز آقای اردشیر زاهدی عهده‌دار خواهد بود و در آینده به جای حزبِ ایران نوین اکثریت را در دست خواهد گرفت».[1]
بر اساس یک گزارش دیگر از ساواک کهگیلویه و بویراحمد به تیمسار ریاست ساواک و مدیریت کل اداره سوم «اخیرا روزنامه مذکور [آیندگان] از شماره 6 آن به میزان هر شماره 30 نسخه به نام نماینده‌ای که شخصا متقاضی آن بوده به این منطقه رسیده که بین رؤسای ادارات و مؤسسات ملی و بعضی از متنفذین بدون اینکه آنان قبلا تقاضا نموده باشند توزیع گردیده است».
این سند می‌افزاید: نمایندگی مزبور معتقد است با اقداماتی که به عمل خواهد آورد زمینه برای ازدیاد تیراژ روزنامه فراهم می‌گردد. هنوز درجه علاقه‌مندی طبقات به این روزنامه مشخص نشده در اجرای اوامر عالی مبنی براینکه به نحو غیرمحسوس از روزنامه مزبور حمایت شود اقدام لازم معمول گردیده است.[2]
 

گزارش ساواک از کشف نامه‌های آیت‌الله میلانی در منزل آیت‌الله خمینی!

بر اساس یک سند ساواک به تاریخ 11 دی 1346 «بدین وسیله تعداد شش برگ فتوکپی نامه نام‌برده بالا را که ضمن بازرسی از منزل آیت‌الله خمینی به‌دست آمده و مفاد آنها قابل توجه می‌باشد جهت بهره‌برداری و ضبط در سوابق مربوطه به پیوست ایفاد می‌گردد. خواهشمند است دستور فرمایید کماکان نسبت به کنترل اعمال و رفتار و تماس‌های مشارالیه و فرزند او (محمدعلی میلانی) اقدام و در صورت مشاهده هرگونه فعالیت مشکوک و مضره‌ای از آنان مراتب را به موقع اعلام دارند».[3]
 

«دیپلمه‌ها با سمت متخصص به روستاها اعزام می‌شوند»

ساعت 10 بامداد امروز جلسه علنی سنا به ریاست آقای مهندس شریف‌امامی تشکیل شد و مجلس بلافاصله وارد دستور شد و لایحه واگذاری اختیار وصول جرائم رانندگی به ژاندارمری و افسران ژاندارمری در راه‌ها مطرح گردید و به تصویب رسید.
در این موقع وصول چند لایحه از مجلس شورای ملی اعلام گردید که از آن جمله لایحه تشکیل وزارت تولیدات کشاورزی و مواد مصرفی بود. آقای دکتر مجیدی، وزیر مربوطه، نسبت به این لایحه تقاضای فوریت کرد و مورد قبول سنا قرار گرفت.
سپس لایحه اصلاح قانون تأسیس وزارت آبادانی و مسکن برای شور اول مطرح شد. آقای مسعودی برای این لایحه پیشنهاد فوریت نمود و مورد تأیید نمایندگان قرار گرفت. آقای جعفری در ماده اول این لایحه تذکراتی داد و آقای دکتر نهاوندی، وزیر آبادانی و مسکن، به وی پاسخ داد و این لایحه به تصویب رسید و به دولت ابلاغ شد.
وزیر آبادانی و مسکن ضمن تشکر از توجه سناتورها در تصویب این لایحه گفت: امیدوارم نوسازی و آبادانی کشور با اجرای مواد این قانون با سرعت و کیفیت بهتری عملی شود.
بعد لایحه استفاده از دیپلمه‌ها برای خدمت در روستاها مطرح شد. بنا به تقاضای سناتورها، وزیر آبادانی و مسکن وظایف دیپلمه‌هایی را که برای خدمت در سطح روستاها اعزام می‌شوند تشریح کرد و از جمله گفت: این عده در اجرای طرح‌های عمران و آبادانی که در برنامه چهارم پیش‌بینی شده به کار مشغول خواهند شد و در آینده نیز به صورت افراد متخصص و تکنیسین ساختمان درمی‌آیند.
 

طرح سؤال

در این موقع دو سؤال سناتور جهانبانی از وزارتخانه‌های آموزش و پرورش و دارایی درباره دانشگاه تبریز و گمرک جلفا مطرح گردید و معاونان پارلمانی وزارتخانه‌های مربوطه به این سؤال‌ها جواب دادند.
 

تقدیم سؤال

در این جلسه آقای کاظم جفرودی (سناتور گیلان) سؤالی به شرح زیر تقدیم نمود:
مقام معظم ریاست محترم سنا! عده‌ای از اهالی گیلان به این جانب مراجعه کردند و اظهار داشتند که تلگراف‌هایی به پیشگاه اعلیحضرت همایون شاهنشاه آریامهر و به جناب آقای نخست‌وزیر به تلگرافخانه بردند. به آنها گفته شد که طبق دستور آقای استاندار از قبول و مخابره آن تلگراف‌ها معذورند.
علاوه بر مورد بالا آقای استاندار در مقام آزار و ایذای کسانی از اهالی گیلان است که دارای عضویت حزب مردم می‌باشند؛ بنابراین تقاضا دارد مقرر فرمایند جنابان آقایان وزرای کشور و پست و تلگراف در مجلس سنا حاضر شوند و در زمینه‌های بالا توضیحات لازم بدهند.
با تقدیم احترام مهندس کاظم جفرودی[4]
 

معاون وزارت اطلاعات کویت وارد تهران شد

آقای صالح شهاب، معاون وزارت اطلاعات و ارشاد کویت، به دعوت دولت ایران دیروز وارد تهران شد. معاون وزارت اطلاعات کویت در مدت اقامت شش‌روزه خود در تهران با مقامات وزارت اطلاعات و سازمان جلب سیاحان پیرامون توسعه روابط توریستی بین دو کشور و مبادلات انتشاراتی و تلویزیونی مذاکراتی به عمل خواهد آورد.
معاون وزارت اطلاعات کویت روز جمعه به اتفاق آقای فرهاد نیکخواه، معاون وزارت اطلاعات، رهسپار کویت خواهد شد تا در آنجا این مذاکرات دنبال گردد.[5]
 

هفتاد مهندس عراقی به تهران آمدند

حدود هفتاد نفر از مهندسان و تکنسین‌های کشور عراق به درخواست و به هزینه خویش برای گذراندن عید فطر به ایران آمدند. این مهندسان و تکنسین‌ها در وزارت راه و راه آهن و کارخانجات عراق خدمت می‌کنند.[6]
 

هیئت بازاریاب ایران به کشورهای آسیایی سفر می‌کند

هیئت بازاریاب اتاق بازرگانی تهران، برای مذاکره و ملاقات با بازرگانان کشورهای سنگاپور، مالزی، تایلند، هندوستان و عربستان سعودی روز ۲۷ دی‌ماه به این کشورها سفر خواهند کرد.
ریاست این هیئت با آقای علی‌اکبر محلوجی، نایب رئیس اتاق بازرگانی تهران، می‌باشد و اعضای هیئت را آقایان علی‌اکبر خسروشاهی، اکبر لاجوردیان، محمد قرشی، حسین علاقبند، عنایت‌الله بهبهانی و احمد فرهنگی تشکیل می‌دهند.
سنگاپور اولین کشوری است که مورد بازدید هیئت قرار می‌گیرد و پس از آن هیئت از مالزی، تایلند، هندوستان و سرانجام عربستان بازدید خواهد کرد.[7]
 

دیدار وزیر دادگستری عراق با شاه

پیش از ظهر امروز مصلح‌الدین نقشبندی، وزیر دادگستری عراق، در کاخ نیاوران با محمدرضا پهلوی دیدار کرد.
عصر دیروز نیز شیخ سلیمان عبدالرئوف، دبیرکل کنگره مسلمانان نیجریه شمالی، با شاه دیدار کرده بود.[8]
 

فرمانده پادگان استانبول در تهران

ژنرال سلامی پکین، فرمانده پادگان استانبول، برای یک دیدار ده‌روزه از ایران وارد تهران گردید.
ژنرال پکین، که به دعوت وزیر خارجه به اتفاق همسر و دخترش از ایران دیدن می‌کند، در مدت اقامت خویش در تهران با مقامات دولت ایران ملاقات‌هایی به عمل خواهد آورد و از نقاط دیدنی و تاریخی ایران بازدید می‌نماید.[9]
 

«خرید خانه برای طبقه فقیر و متوسط عملا غیرممکن شده و روزبه‌روز هم مشکل‌تر می‌شود»

حبیب چینی در ادامه یادداشت‌های خود با موضوع «نهضت نوسازی را آغاز کنیم» در شماره امروز روزنامه «اطلاعات» نوشت: سخن بر سر این بود که برای تأمین مسکن افراد بی‌خانه، ملی کردن اراضی شهرها و حومه ضرورت دارد. هنوز نتایج کشوری آمارگیری نفوس که در سال گذشته صورت گرفت منتشر نشده، ولی آنچه منتشر شده است حاوی اطلاعات بسیار ارزشمندی است. ما در این بحث به پاره‌ای از ارقام مربوط به شهر و شهرستان تهران اشاره می‌کنیم و این امر به علت رجحانی است که برای تهران قائلیم؛ زیرا تهران تنها یک نمونه است و از آن جهت که حدود یک‌هشتم جمعیت ایران را دربرمی‌گیرد، اهمیت دارد. سایر شهرها را نیز می‌توان بر همین قیاس مقایسه کرد.
نخستین نتیجه‌ای که از آمارهای سرشماری نفوس و مسکن در تهران و طبیعتا در سراسر کشور به‌دست می‌آید، این است که هیچ‌گونه استانداردی برای زندگی مردم تعیین نشده و حداقل‌های قابل قبولی در نظر گرفته نشده است. به‌طور متوسط، 7/ 39 درصد خانواده‌های شهرستان تهران در یک اتاق زندگی می‌کنند؛ یعنی در هر یک از این اتاق‌ها بین ۴ تا ۵ نفر زندگی می‌کنند. این نسبت برای شهر تهران نیز برقرار است؛ بنابراین کمبود مسکن در تهران و طبیعتا در سایر شهرها به‌‌وضوح به چشم می‌خورد. تصور این که حدود ۱۱۰ هزار نفر از مردم شهرستان تهران در وضعیتی زندگی می‌کنند که هر چهار یا پنج نفر (به‌طور متوسط 7/ 4 نفر) در یک اتاق زندگی می‌کنند، دشوار است.
یکی از اهداف بزرگ انقلاب سفید ایران این است که سطح زندگی مردم ایران را به پای پیشرفته‌ترین کشورهای جهان برساند و طبیعتا در آن صورت نمی‌توان راضی بود که در هر اتاق بین چهار تا پنج نفر زندگی کنند.
از طرف دیگر، جمعیت شهرها روزبه‌روز بیشتر می‌شود. ظرف ده سال گذشته، جمعیت شهر تهران از یک میلیون و ۵۱۲ هزار نفر به دو میلیون و ۷۲۰ هزار نفر افزایش یافته است؛ یعنی در این مدت، جمعیت تهران 9/ 79 درصد بیشتر شده است. ازآنجاکه این سال‌ها با توسعه اقتصادی همراه بوده، فعالیت‌های ساختمانی در سراسر کشور و از جمله تهران توسعه یافته است، مع‌هذا توسعه فعالیت‌های ساختمانی با توسعه جمعیت همگام نبوده است.
مثلا درحالی‌که در ده سال اخیر جمعیت شهر تهران نزدیک به ۸۰ درصد افزایش یافته، تعداد واحدهای مسکونی فقط ۶۰ درصد افزایش داشته است. تردیدی نیست که جمعیت تهران و سایر شهرهای کشور در سال‌های آینده همچنان رو به توسعه خواهد بود و شاید نسبت افزایش جمعیت نیز سریع‌تر شود. اگر افزایش واحدهای مسکونی به نسبت کنونی صورت گیرد، هر سال مشکل مسکن در تهران و سایر شهرها عمیق‌تر خواهد شد و طبیعی است که در این میان، مسئله زمین بزرگ‌ترین مشکل خواهد بود؛ زیرا مصالح ساختمانی را می‌توان افزایش داد، ولی به قول یکی از زمین‌خواران معروف، زمین را نمی‌توان از آمریکا و انگلستان وارد کرد.
وضع مسکن امروز به صورتی درآمده است که حتی طبقات حقوق‌بگیر و متوسط، قادر به تهیه مسکن نیستند.
برای مثال در شهرستان تهران، 5/ 25 درصد ساکنان کارمند دولت و 9/ 49 درصد مزد و حقوق‌بگیر هستند. یعنی جمعا 4/ 75 درصد ساکنان شهرستان تهران از دستگاه دولت یا بخش خصوصی حقوق و مزد دریافت می‌کنند. اگر حد متوسط حقوق دریافتی آنها را ماهانه شش‌هزار ریال فرض کنیم که در عمل کمتر از این مبلغ است و فرض کنیم همه دریافتی خود را پس‌انداز کنند، برای خرید یک خانه سه یا چهار اتاقه در حاشیه شهر، که حداقل یکصد هزار تومان قیمت دارد، پس از شانزده سال موفق خواهند شد. البته می‌دانیم که نمی‌توان همه دریافتی را پس‌انداز کرد. گروه‌هایی هستند که با پنج یا شش نفر عائله، تمام درآمد آنها در ماه از سه‌هزار ریال تجاوز نمی‌کند و با این ترتیب، خرید خانه برای طبقه فقیر و متوسط عملا غیرممکن شده و روزبه‌روز هم مشکل‌تر می‌شود.
علت اصلی هم قیمت زمین است و ملی کردن زمین و اجاره دادن آن به متقاضیان ــ به‌صورتی که ایجاد انحصارهای خصوصی تازه‌ای نکند و مانع شود که سودجویان از معاملات زمین منفعت ببرند ــ و در عین حال برای مسکن استاندارد قابل قبول ایجاد کند و از اتلاف زمین جلوگیری کند، راه حل و تنها راه غلبه بر این مشکل است.[10]
 

درباره سال ۱۹۶۸!

روزنامه «اطلاعات» در سرمقاله شماره امروز به رخدادهای سال ۱۹۶۸ میلادی پرداخته و نوشت:
سالی که گذشت، سال ۱۹۶۷ میلادی، من‌حیث‌المجموع کمکی به حل مشکلات کلی دنیا نکرد. در زمینه دانش، افتخار عمده‌ای نصیب بشر نشد. در زندگی عادی و جاری مردم جهان تحول چشمگیری روی نداد و در عرصه روابط بین‌المللی نیز «حقه مهر بدان نام و نشان است که بود»؛ یعنی هنوز نوع انسان علیرغم احتیاج مبرمی که به استفاده از منابع طبیعی و امکانات مادی خود در راه غلبه بر مشکلاتی چون فقر و جهل و بیماری و گرسنگی دارد، ناچار است قسمت عمده اهتمام خود را مصروف تقویت زرادخانه‌ها و توسعه تجهیزات و تسلیحات جنگی بکند. به‌عبارت دیگر، بشر هنوز از شر خودش ایمن نیست و هیچ‌کدام از دشمنان انسان به ‌قدر خود انسان خطرناک و ترساننده نمی‌باشد. این است که بشر اضطرارا عمده قوای خود را صرف می‌کند تا خودش را از شر خود محفوظ بدارد.
ویتنام، کشوری که سال‌هاست در آتش یک جنگ ویرانگر و بی‌رحم می‌سوزد، طی یک سال گذشته نیز همچنان میدان جنگ و نبرد هفت لشکر بود. اکنون سال ۱۹۶۷ تمام شده و سال ۱۹۶۸ فرا رسیده، درحالی‌که امید صلح اگر نسبت به روزهای مشابه سال پیش کاهش نیافته باشد، مسلما افزایش پیدا نکرده است و لاجرم نمی‌توان امیدوار بود که سال ۱۹۶۸ سال پایان جنگ در ویتنام باشد، ولی ما صمیمانه آرزو می‌کنیم که باشد!
در ژوئن سال ۱۹۶۷ منطقه قابل تحریک و قابل انفجار خاورمیانه، سرانجام دستخوش انفجار شد و این انفجار که درست بیخ گوش ما و بر اثر اختلافات دیرینه اعراب و اسرائیل صورت گرفت، شش روز طول کشید. جنگ به مراتب سریع‌تر از شروعش تمام شد، اما صدمات و خسارات و ضایعات ناشی از جنگ به نسبت شش روز جنگ خیلی زیاد بود؛ چنان‌که عوارض آن هنوز هم التیام نیافته و به‌صورت نطفه و جنین یک جنگ دیگر خودنمایی می‌کند. طی جنگ اخیر، اسرائیل قسمت اعظم قدرت دفاعی و رزمی چند کشور عرب را نابود کرد و سرزمین‌های تازه‌ای از مسلمانان گرفت که علیرغم تمایل و فشار افکار عامه جهانیان، هنوز تصمیمی برای پس دادن این اراضی از خود نشان نداده است. پس با کمال تأسف نمی‌توانیم جنگ میان اعراب و اسرائیل را تمام‌شده فرض کنیم و در آستانه سال ۱۹۶۸ باید اعتراف کرد که آرامش موقت در این منطقه از جهان را هر حادثه کوچکی در هر لحظه می‌تواند به انفجار تازه‌ای مبدل سازد. کما اینکه در نقطه دیگری از همین منطقه، یعنی در یمن، علیرغم امیدی که چندی پیش برای مدت کوتاهی شکفت، هیچ قرینه‌ای دال بر بهبود اوضاع و تخفیف بحران دیده نمی‌شود. سهل است که همین چند روز شایع شده بود یمن ممکن است به صورت ویتنام دیگری عرصه برخورد و درگیری قدرت‌های جهانی شود!
اروپا، آفریقا و آمریکا ... در این سه قاره جهان نیز مثل آسیا قلبی به آرامی نمی‌آید و دیده‌ای با امید به آینده نمی‌نگرد؛ زیرا هیچ دلیلی بر کاهش بحران‌ها و کشمکش‌ها و هیچ تضمینی برای صلح و امنیت عمومی وجود ندارد و هیچ‌کس نمی‌تواند سندی ارائه کند که به موجب آن اوضاع عمومی دنیا در سال نوین میلادی از سال پیشین بهتر خواهد بود؛ چرا که سال ۱۹۶۷ چنین امیدی را به خاطر سال ۱۹۶۸ نپرورانیده است.
بااین‌همه ما هم مثل شما امیدواریم که سال نو، سال صلح و برکت و شادی برای همه مردم گیتی باشد و ان‌شاءالله در آستانه سال ۱۹۶۹، از سال ۱۹۶۸ به عنوان سالی خوب و امیدبخش یاد کنیم.[11]
 
صفحه اول روزنامه اطلاعات، 11 دی 1346
 
پی‌نوشت‌ها:
 
[1]. مطبوعات عصر پهلوی به روایت اسناد ساواک؛ روزنامه آیندگان، ص 57.
[2]. همان، ص 59.
[3]. آیت‌الله العظمی سیدمحمدهادی میلانی به روایت اسناد ساواک، ج 3، ص 143. در ساعت 10 صبح روز 22 /8 /46 مأموران ساواک و شهربانی همراه با نماینده دادسرای شهرستان قم به منزل امام در قم یورش بردند و تا ساعت 13 روز یادشده، کلیه کتاب‌های امام که بنا بر گزارش ساواک بیش از ده‌هزار جلد بوده است، همراه با اوراق و اسناد تاریخی فراوان ضبط کردند و به ساواک انتقال دادند و درب منزل امام را بسته هرگونه رفت‌وآمدی را به آن منزل ممنوع اعلام کردند.
طبق گزارش ساواک در این بازرسی مدارک و اسناد مهمی به دست آنان افتاد از جمله:
الف) نامه‌ها و گزارش‌های چند تن از مقامات ارتشی که با امام در ارتباط بودند و نیز مقامات روحانی و سیاسی که در مورد مسائل گوناگون به امام نامه نوشته و پیشنهاداتی داده بودند و یا نظریه خواسته بودند؛
ب) طومارهایی که با امضای هزاران نفر از توده‌های مسلمان از اطراف و اکناف کشور به عنوان پشتیبانی از امام فرستاده شده بود؛
ج) پیش‌نویس اعلامیه‌هایی که امام صادر کرده بود؛
د) عکس‌های تاریخی امام با مردم در مراسم و رویدادهای گوناگون سیاسی؛
ه) اسامی افرادی که وجوهات در اختیار امام قرار داده بودند، که کشف آن از طرف ساواک نه تنها از نظر تاریخی زیان‌هایی به بار آورد، بلکه از نظر سیاسی نیز می‌توان گفت خطرهایی را متوجه افرادی کرد که دور از چشم ساواک با امام ارتباط داشتند.
قابل ذکر است نامه‌هایی که در سند به آنها اشاره شده است از آن جمله است. بدیهی است که نامه‌های مذکور را آیت‌الله میلانی در جریان مبارزه 15 خرداد 1342 به امام خمینی نوشته‌اند. رک: سیدحمید روحانی (زیارتی)، نهضت امام خمینی، ج 2، ص 383.
[4]. اطلاعات، 11 دی 1346، صص 1 و 17. 
[5]. همان، ص 17.
[6]. همان‌جا.
[7]. همان‌جا.
[8]. همان، ص 20.
[9]. همان‌جا.
[10]. همان، ص 8.
[11]. همان‌جا.
 
https://iichs.ir/vdcjtae8.uqeitzsffu.html
iichs.ir/vdcjtae8.uqeitzsffu.html
نام شما
آدرس ايميل شما