21 اسفند 1346

در جلسه امروز سنا گفته شد: خواست ایران برای افزایش تولید نفت، منطقی است!

ساعت 10 صبح امروز، جلسه علنی مجلس سنا به ریاست آقای مهندس شریف‌امامی تشکیل شد.
سناتور اشرف احمدی به‌عنوان نطق پیش از دستور گفت: به‌طوری که سناتورهای محترم استحضار دارند، بنده اخیرا مسافرتی به خوزستان کرده بودم. در آنجا دیدم مردم خوزستان با بی‌صبری تمام منتظر نتیجه مذاکرات با کنسرسیوم در موضوع افزایش تولید هستند. خوزستانی‌ها می‌گویند منطق ملت ایران بسیار قوی و دلایل تقاضای مشروع ما برای اضافه استخراج بی‌شمار است. از جمله دلایل ما این است که جمعیت ما به ۲۷ میلیون نفر رسیده است و روزبه‌روز هم افزایش پیدا می‌کند. به‌علاوه، مملکت ما بسیار وسیع و احتیاجات عمرانی ما زیاد است. تحولات اجتماعی خود را بر مقیاس وسیعی پایه‌گذاری کرده‌ایم. از این جهت، سطح احتیاجات ما از هر حیث بالا رفته است. از همه مهم‌تر اینکه ما همه این کارها را انجام داده و می‌دهیم که برای دنیای آزاد مفید و ارزش داشته باشیم. ما این اصلاحات عظیم را برای کمک به صلح جهانی و حفظ تمدن بشری انجام می‌دهیم. ما می‌خواهیم اوضاع اجتماعی و اقتصادی و فرهنگی خود را به نفع مردم دیگر جهان انجام دهیم و بدون خواستن کمک از دیگران، از ذخایر خود بیشتر بهره‌مند شویم که سطح فرهنگ، سطح زندگی و سطح تمدن ملت خود را بالا ببریم و به جهان بشریت خدمت نماییم. آیا این دلایل منطقی و معقول برای افزایش تولید کافی نیست؟
بدون شک، حکم عدالت اجتماعی هم همین است که در امور جهانی تناسب رعایت شود. از این جهت است که ملت ایران، به‌خصوص خوزستانی‌ها، منتظر توجه کامل کنسرسیوم به تمام جهات قضیه هستند و انتظار دارند به این مسئله با دید وسیع‌تری نظر اندازند؛ زیرا ما معتقدیم اگر ملت‌ها، به‌خصوص ملت‌های ارزنده، تقویت نشوند، دنیایی باقی نمی‌ماند که این مباحث مطرح گردد. من همین اشاره را کافی می‌دانم.

اعلام وصول شد

در این موقع، مجلس وارد دستور و وصول لایحه بودجه سال ۱۳۴۷ کل کشور اعلام گردید و برای رسیدگی به کمیسیون مربوط ارجاع شد.
سپس لایحه اصلاح ماده ۲۸ فصل هفتم کمیته امنیت دریایی برای شور دوم مطرح شد و پس از تصویب به مجلس شورای ملی اعاده شد. بعد، لایحه موافقت‌نامه ترانزیت بین ایران و جمهوری عراق برای شور دوم مطرح گردید و پس از تصویب، به مجلس شورای ملی فرستاده شد.
در پایان جلسه امروز، لایحه تشکیل انجمن‌های شهرستان و استان برای شور اول مطرح گردید.
آقای دکتر صدیق در کلیات این لایحه گفت: چون ما از این کار تجربه نداریم، باید از تجربیات دیگران که این کار را کرده‌اند استفاده کنیم. من این لایحه را که خواندم، متوجه شدم با تمام زحماتی که برای تهیه این لایحه کشیده شده، اجرای این لایحه امکان‌پذیر نخواهد بود.
نکته دیگر اینکه برای این انجمن‌ها هیچ اختیاری قائل نشده‌اند. به همین جهت، پیشنهاد می‌کنم این لایحه برگردد به کمیسیون و وزارت کشور چند نفر را مأمور مطالعه این امر در کشورهای خارج بکند تا قانون ما چیز به‌دردبخوری بشود.
آقای ادیب محمدی به تذکرات سناتور دکتر صدیق پاسخ داد و گفت: ما بالاخره باید روزی این کار را شروع کنیم. درست است که ما به حکومت‌های محلی آشنا نیستیم، ولی نظر این است که به‌تدریج کار مردم را به‌دست مردم بسپاریم.[1]

تأمین گوشت

قائم‌مقام شهردار امروز اعلام داشت که گوشت تهران تأمین است و در مدت هفت روز گذشته در تهران هفتصد تُن گوشت توزیع شده است.
قائم‌مقام شهردار گفت: با خرید گوسفند از ترکیه و گوشت از سایر کشورها، صریحا اعلام می‌شود که در تهران مسئله کمبود گوشت مطرح نیست. به دستور شهردار، برای آنکه گوشت در دکان‌ها فراوان شود، در یکی از روزهای این هفته تعداد کشتار دو برابر می‌شود و از روز شنبه توزیع گوشت به‌جای بعد از ظهرها، بامداد صورت می‌گیرد. شهرداری به فروشندگان مرغ نیز اخطار کرد و دستور تعیین نرخ برای گوشت مرغ داده شد.[2]

ایران موز و سیب از لبنان خریداری می‌کند

روزنامه «النهار» چاپ بیروت می‌نویسد: گفت‌وگوهای مسئولین وزارت خارجه و اداره میوه از یک‌طرف و مسئولان فروشگاه فردوسی ایران، به انعقاد قراردادی جهت خرید مقداری سیب و موز از لبنان منتهی گشت. این خبر آخر وقت امروز مورد تأیید مقامات فروشگاه فردوسی قرار گرفت.[3]

کنگره کارگران ایران تشکیل شد

صبح دیروز اولین کنگره سازمان کارگران ایران وابسته به حزب ایران نوین در محل استادیوم کارگران واقع در خیابان شوش گشایش یافت. در این مراسم آقای نخست‌وزیر، دبیرکل حزب ایران نوین و اعضای هیئت اجراییه، شورای مرکزی، اعضای فراکسیون پارلمانی، نمایندگان سندیکاها و اتحادیه‌های کارگری در سراسر کشور حضور داشتند.
در آغاز مراسم دیروز، انتخاب هیئت‌رئیسه سازمان کارگران به‌عمل آمد و در نتیجه آقای طغیانی به‌سمت رئیس و آقایان خطیب‌نیا و بردبار به‌سمت نواب رئیس و خانم پروین احتشامی، قدردان، امامی و قدوسی به‌سمت منشی انتخاب شدند.
آقای خسروانی، دبیرکل حزب ایران نوین، پشت تریبون قرار گرفت و نطقی ایراد کرد. آقای خسروانی گفت: آن دوران که بتوان با تحریکات سیاسی و خفه کردن جنبش‌های مترقی و آزادی‌خواهانه، جریان تکامل و پیشرفت را موقتا کُند کرد، اکنون گذشته است. تیغ توطئه‌های استعماری از قبیل فشارهای سیاسی و اقتصادی و تهدید و ارعاب، دیگر در کشور ما تیزی خود را از دست داده است. کارگران و زحمتکشان ایران با الهام از تعالیم علمی و عینی رهبر کبیر مملکت، پیش‌قراولان حفظ و صیانت استقلال اقتصادی و سیاسی کشورند.
آقای خسروانی گفت: بر تعداد کارگران صنعتی ایران روزبه‌روز افزوده می‌شود. این تعداد هم‌اکنون بالغ بر یک میلیون و هشتصد هزار نفر است که 7/ 26 درصد کل شاغلین را تشکیل می‌دهد. این تعداد طبق محاسبه سازمان برنامه در پایان سال ۱۳۵۱ به دو میلیون و سیصد هزار نفر بالغ خواهد شد.[4]

مذاکرات ایران و کنسرسیوم آغاز شد

روزنامه «اطلاعات» نوشت: مذاکرات نفتی ایران و کنسرسیوم ساعت ۹ صبح امروز رسما آغاز شد.
این مذاکرات سری و تا حصول نتیجه، هیچ نوع اطلاعی از آن منتشر نخواهد شد.
در مذاکرات امروز کارشناسان و متخصصین امور نفتی شرکت داشتند.
ساعت 1 بعد از ظهر دیروز اعضای هیئت کنسرسیوم با آقای هویدا، نخست‌وزیر، ملاقات کردند. چند تن از اعضای این هیئت با آقای نخست‌وزیر آشنایی قبلی داشتند. یکی از آنها آقای «پنل» هنگامی که عهده‌دار مقامات مختلف شرکت‌های عامل و به‌خصوص زمانی که معاون شرکت‌های عامل نفت ایران بود، با آقای هویدا، که در آن زمان عضو هیئت‌مدیره شرکت ملی نفت بود، از نزدیک آشنایی داشت. آقای پنل نماینده شرکت نفت انگلیس و سخنگوی هیئت می‌باشد. وی و ادیسن، رئیس کنسرسیوم نفت، از نمایندگانی هستند که به وضع ایران و پیشرفت‌های آن آگاهی کافی دارند.

چیستی و چرایی این مذاکرات را در مطلب زیر در روزشمار 14 اسفند 1346 بخوانید:

محافل نفتی جهان در انتظار مذاکرات تهران!

اظهارات نخست‌وزیر

آقای نخست‌وزیر دیروز یک‌بار دیگر تأکید کرد که ایران به درآمد بیشتر نفت احتیاج حیاتی دارد و از هر نظر، چه از نظر جمعیت و چه از نظر سابقه و چه از نظر ثبات سیاسی و محیط سالم فعالیت، حق دارد که از درآمد سرانه بیشتر نفت برخوردار شود و تقاضای ایران بر اساس تمام موازین اقتصادی صحیح استوار است.
این جلسه، که جنبه معارفه داشت، یکی از جلسات مؤثر و مهم مذاکرات اخیر تلقی شد؛ زیرا تفاهم در این جلسات بعدا توسط کارشناسان به‌شکل فرمول درخواهد آمد.
در حقیقت جلسه امروز تحت تأثیر سه جلسه معارفه و ملاقات اعضای هیئت با آقایان نخست‌وزیر و وزیر دارایی و رئیس هیئت‌مدیره نفت بود.[5]
روزنامه «آیندگان» نیز دراین‌باره نوشت: ظهر دیروز هیئت نمایندگی کنسرسیوم، که برای انجام یک رشته مذاکرات به تهران آمده است، با آقای هویدا، نخست‌وزیر، ملاقات کرد. این ملاقات در حدود یک ساعت طول کشید. گفته می‌شود که در جریان این مذاکرات موضوع لزوم افزایش تولیدات نفت ایران مطرح شده و آقای نخست‌وزیر جدا تأکید کرده است که برنامه افزایش تولید نفت در جنوب طوری باید تنظیم شود که با هدف‌های برنامه چهارم عمرانی ایران تطبیق داشته باشد. به موجب این برنامه درآمد ایران از محل تولیدات نفت کنسرسیوم سالانه می‌بایست 8/ 16 درصد افزایش پیدا کند.[6]

شاید این مطلب برای شما هم جالب باشد:

نگاهی به روزنامه آیندگان

کارشناسان معروف نفتی به ایران آمده‌اند!

از طرف کمپانی‌های نفتی، کارشناسان معروف نفتی به ایران اعزام شده‌اند. از طرف شرکت ملی نفت نیز کارشناسان مطلعی که در این نوع مذاکرات قبلا هم قدرت خود را نشان داده‌اند، تعیین شده‌اند. با وجودی که مسائل مربوط به نفت پیچیدگی و معضلات فراوانی دارد، اما متخصصین ایرانی آشنایی و تجربیات زیادی در این مسائل دارند که به همین جهت همیشه طرف قوی کمپانی‌ها در مذاکرات بین‌المللی نفت شناخته شده‌اند.
این کارشناسان از شش ماه قبل مطالعات دقیقی پیرامون صحت و دقت نظر ایران به‌عمل آوردند و با تجربه کافی در جلسه امروز شرکت نمودند.

مهم‌ترین مسئله

مهم‌ترین مسئله مورد مذاکره بین شرکت ملی نفت و کنسرسیوم، مسئله افزایش صادرات نفت در پنج سال آینده است. هنوز رقم دقیق صادرات سال ۱۳۴۶ روشن نشده، اما رقم تولید نفت سال ۱۹۶۷ که به‌وسیله کنسرسیوم اعلام گردیده، ۱۳۰ میلیون تُن می‌باشد. به‌طور کلی رقم تولید، نشانه رقم صادرات نیست، منتها برای صادرات بیشتر قطعا لازم است که تولید هم افزایش یابد؛ لذا در مذاکرات امروز مسئله صادرات و تولید با هم طرح و اگر هم توافقی به‌وجود آید، درباره هر دو خواهد بود.
دولت در بودجه کل مبلغ پنجاه‌میلیارد ریال درآمد برای سازمان برنامه و 7/ 13 میلیارد ریال برای وزارت دارایی پیش‌بینی کرده که اگر همه درآمد نفت یا همه توقع ایران را همین دو قلم بدانیم، لذا کنسرسیوم باید کوشش کند تا از محل صادرات سال ۱۹۶۸ قریب ۸۵۰ میلیون دلار درآمد نصیب ایران کند.
این رقم برای سال 19۶۸ و همچنین جمع ارقام برای پنج سال آینده که 4/ 6 میلیارد دلار است، روشن می‌باشد، ولی رقمی که کنسرسیوم تاکنون با آن موافقت کرده روشن نیست.
چندی قبل مجله هفتگی اکونومیست لندن برای تولید سال ۱۹۶۸ رقم غلطی منتشر ساخت که کنسرسیوم مایل است حتی تولید سال ۱۹۶۸ قریب سه‌میلیون تُن کمتر از سال ۱۹۶۷ باشد و متأسفانه این رقم غلط مبنای تفسیر بعضی از جراید ایران نیز قرار گرفت تا اینکه یک مقام کنسرسیوم آن را تکذیب کرد.
اگر برای تولید پورسانتاژ 8/ 16 درصد را ملاک قرار دهیم، تولید سال ۱۹۶۸ باید ۱۵۱ میلیون تُن باشد.

اضافه تولید

در حال حاضر اضافه تولید درخواستی باید رقمی در حدود ۲۰ تا ۲۱ میلیون تُن باشد. اخبار به‌دست‌آمده حاکی است که کنسرسیوم با نصف این رقم موافقت کرده و اختلاف پیرامون نصف دیگر آن، یعنی ده‌میلیون تُن یا روزی ۲۷ هزار بشکه می‌باشد.
در حقیقت تفاهم اصلی باید روی این رقم انجام گیرد.
اکنون امید زیادی وجود دارد که مذاکرات چند روز آینده رقم فوق را تأمین نموده و یا راه‌حلی برای تأمین آن پیدا شود.[7]

«ایران برای تأسیس کارخانه پتروشیمی با هند همکاری می‌کند»

آقای آشوکا مهتا، وزیر نفت هند، به‌اتفاق آقای نایاک، معاون اجرایی وزارت نفت هندوستان، پریشب تهران را ترک کرد. وی چند ساعت قبل از پرواز در یک مصاحبه مطبوعاتی که در محل سفارت هند برپا شده بود، شرکت نمود.
آشوکا مهتا در این مصاحبه در زمینه مناسبات تاریخی دو کشور و توسعه آن در حال حاضر سخن گفت و همکاری دو کشور را در تأسیس پالایشگاه مدرس نمونه جالب آن دانست.
آقای آشوکا مهتا گفت: پالایشگاه مدرس در اواخر سال مسیحی جاری افتتاح خواهد شد و در کنار این پالایشگاه که سالی دو تا دو و نیم میلیون تُن نفت خام ایران را تصفیه می‌کند، یک کارخانه پتروشیمی با همکاری ایران تأسیس خواهد شد.
وی اظهار امیدواری کرد که در آینده این همکاری توسعه بیشتری پیدا کند.[8]

دولت از اخذ مالیات رادیو و تلویزیون صرف نظر کرد

ساعت ۹ صبح امروز کمیسیون دارایی مجلس سنا به ریاست آقای دکتر سجادی تشکیل گردید و لایحه بودجه سال 13۴۶ مطرح و مورد رسیدگی قرار گرفت. در این جلسه آقای هویدا، نخست‌وزیر، حضور یافت و تبصره 16 لایحه متمم بودجه را مربوط به اخذ مالیات از رادیو، تلویزیون و گرامافون مسترد داشت. به این ترتیب اخذ مالیات مذکور منتفی گردید.
لایحه متمم بودجه، با اصلاحاتی که در کمیسیون دارایی به عمل آمد، به تصویب رسید و گزارش کمیسیون دارایی تنظیم گردید و در دستور جلسه آینده سنا قرار خواهد گرفت.

تبصره ۱۶

تبصره پیشنهادی دولت که از طرف نخست‌وزیر پس گرفته شد به شرح زیر می‌باشد: از هر دستگاه ضبط صوت و گرامافون و گیرنده تلویزیون و رادیو که از اول سال ۱۳۴۷ به بعد در داخل کشور ساخته یا مونتاژ می‌شود مالیاتی به شرح زیر وصول و به درآمد عمومی منظور می‌شود:
دستگاه ضبط صوت ۲۰۰ ریال، هر دستگاه گرامافون ۱۰۰ ریال، هر دستگاه گیرنده تلویزیون ۵۰۰ ریال، هر دستگاه گیرنده رادیو از ۵۰ تا ۱۰۰ ریال.
آیین‌نامه نحوه اجرا و جرائم و خسارات تأخیر در پرداخت وجوه مزبور و سایر مقررات مربوط از طرف وزارت دارایی تنظیم و پس از تصویب هیئت وزیران به موقع اجرا گذارده خواهد شد.
در صورتی که لوازم فوق از کشور صادر شود مبالغ مزبور مسترد می‌گردد.[9]

«انتخابات انجمن‌های شهر بهار انجام می‌شود»

نخست‌وزیر دیروز در ملاقات رؤسای انجمن‌های محلی شورای عالی شهر گفت: پس از تشکیل انجمن شهر ما راحت می‌شویم و هر گاه در کارهای مربوط به شهر نقصی وجود داشت از آقایان بازخواست می‌کنیم.
هویدا گفت: وقتی در بهار آینده انتخابات انجمن‌های شهر انجام گرفت زحمات ما کم و در عوض مسئولیت و گرفتاری آقایان بیشتر خواهد شد. با راحت شدن دولت از این بابت قسمتی از وقت ما صرف سایر امور خواهد شد و در عوض هر وقت نقصی در امور مربوط به شهر مشاهده شد ما این طرف میز و شما آن طرف هستید و آن وقت ما از شما بازخواست خواهیم کرد.
هویدا با بیان اینکه ما با هر گونه افزایش قیمت‌ها مبارزه خواهیم کرد گفت: البته پس از تشکیل انجمن‌های شهر اگر آقایان لزوم رفاه بیشتری را احساس کردید، باید خودتان چاره مناسب بیابید و من صریحا اعلام می‌کنم که اگر بخواهید قیمت‌ها را افزایش دهید، من اولین کسی خواهم بود که با آن مخالفت خواهم کرد.[10]

اشکال انتخابات انجمن شهر در کجاست؟

روزنامه «اطلاعات» نوشت: آیین‌نامه انتخابات انجمن شهر روز گذشته انتشار یافت. ما قصد نداریم این آیین‌نامه را ماده به ماده مورد بررسی قرار دهیم. حقیقت این است که ضرورتی هم برای این کار وجود ندارد.
تا آنجا که به متن آیین‌نامه مربوط می‌شود خوب تنظیم شده. در آمریکا، انگلیس یا شوروی هم اگر می‌خواستند برای انتخابات انجمن شهر آیین‌نامه‌ای بنویسند احتمالا از همین قبیل مقررات تنظیم می‌کردند؛ بنابراین باید به‌جرئت گفت اشکال انتخابات انجمن شهر مربوط به آیین‌نامه انتخاباتی نیست؛ اشکال مربوط به مسئله‌ای است که در پشت این آیین‌نامه‌ها پنهان است.
موضوع این است که آزادی انتخابات را دولت تا کجا طالب باشد. اینکه مردم چگونه کارت انتخاباتی بگیرند و نام آنها چگونه ثبت شود و چگونه آرای خود را به صندوق بریزند ظاهر امر است. باطن قضیه البته اگر دولت نخواهد آزادی انتخابات را رعایت کند، شکل دیگری به خود می‌گیرد. در این صورت وقایعی جریان می‌یابد که ظاهر آن صد درصد با واقعیات منطبق است، اما باطن امر و آنچه عامه مردم درک می‌کنند ولی نمی‌توانند بیان کنند، انتخاباتی است که مردم در آن کمترین نقش و سهمی ندارند.
به مردم گفته می‌شود می‌توانند شکایت کنند، اما مردم عملا مدرکی در دست ندارند که بتوانند شکایت کنند؛ نتیجتا سکوت می‌کنند، اما خود را از کار نمایندگان و توجه به مصوبات آنها کنار می‌کشند لاجرم سازمانی می‌ماند جدا از مردم که فقط بار هزینه خود را و بار تحمیلات خود را به دوش مردم استوار می‌کند.
اما مشکل دیگری هم هست و آن این است که مردم را برای داشتن یک انجمن شهر واقعا آزاد بگذارند. نه انجمن را به دست احزاب بسپارند و نه دولت عناصر مورد نظر خود را به انجمن تحمیل نماید. حدود اختیارات انجمن شهر را قبلا تعیین کند و انجمن ملزم باشد فقط در همان حدود قانونی فعالیت نماید و هیچ نماینده‌ای در انجمن شهر از طریق حمله به سازمان‌های دولتی و یا تملق و خوشامدگویی از سازمان‌های دولتی فرصت به‌دست آوردن مقام‌های بالاتر را به‌دست نیاورد. انجمنی باشد برای شهر و کارش مطلقا رسیدگی بدون جنجال به مسائل شهری باشد. انجمنی که مردم می‌خواهند از نوع اخیر است.
اینکه آیا مردم فرصت یابند انجمنی از این نوع، انجمنی که به یکایک آنها متعلق باشد داشته باشند و نمایندگان انجمن به مردم شهر متکی باشند، تشکیل دهند صد درصد بسته به حسن نیّت دولت است.[11]

شاه و فرح امشب به کشور برمی‌گردند!

«اطلاعات» نوشت: شاهنشاه آریامهر و علیاحضرت و شهبانو فرح امشب از سفر یک‌ماهه اروپا با هواپیمای شرکت هواپیمایی ملی به وطن مراجعت می‌فرمایند.

شاید این مطالب برای شما هم جالب باشد:

  نگاهی به تفریحات و سفرهای تفریحی محمدرضا پهلوی و دربار

  ریخت و پاش‌های سفر شاهانه

  شهری که برای شاه ناامن شد!

  سنت‌موریتس، اقامتگاه تفریحی یا مکانی برای عقد معاملات نفتی؟!

  تفریح یک‌ماهه برای شاه و فرح در خارج واجب است!

هواپیمای حامل شاهنشاه و شهبانو در راه بازگشت به ایران در فرودگاه اسلامبول به زمین خواهد نشست و بنابر اظهار رادیو آنکارا، حضرت جودت سونای، رئیس‌جمهور ترکیه، از اعلیحضرتین استقبال خواهند کرد.
رادیو آنکارا گزارش می‌دهد: در مدت توقف هواپیمای حامل اعلیحضرتین در فرودگاه اسلامبول، مذاکراتی بین شاهنشاه آریامهر و رئیس‌جمهوری ترکیه صورت خواهد گرفت.
هنگام ورود اعلیحضرتین به تهران آقایان نخست‌وزیر، هیئت‌رئیسه دو مجلس، وزیر دربار شاهنشاهی، هیئت وزیران، رئیس ستاد بزرگ ارتشتاران و عده دیگری از شخصیت‌های برجسته لشکری و کشوری از شاهنشاه و شهبانو استقبال خواهند کرد.
گفته می‌شود پس از پایان مراسم استقبال از اعلیحضرتین آقای هویدا، نخست‌وزیر، در فرودگاه مهرآباد گزارشی از اهم امور مملکتی را به حضور شاهنشاه تقدیم خواهد داشت.[12]

پی‌نوشت‌ها:

[1]. اطلاعات، 21 اسفند ۱۳۴۶، ص 32.

[2]. همان، ص 29.

[3]. همان‌جا.

[4]. همان‌جا.

[5]. همان، صص 1 و 29.

[6]. آیندگان، 21 اسفند ۱۳۴۶، ص 1.

[7]. اطلاعات، 21 اسفند ۱۳۴۶، صص 1 و 29.

[8]. همان، ص 29.

[9]. همان، صص 1 و 29.

[10]. آیندگان، 21 اسفند ۱۳۴۶، صص 1 و 12.

[11]. اطلاعات، 21 اسفند ۱۳۴۶، ص 8.

[12]. همان، صص 1 و 29.

https://iichs.ir/vdcfecd0.w6dtjagiiw.html

حرام شدن عضویت در حزب رستاخیز

اعلامیه امام در واکنش به تشکیل یک حزب

چرا نواب صفوی به مواجهه با احمد کسروی پرداخت؟

فداییان اسلام درپی مرحله اولِ برخورد با کسروی شکل گرفت

اعتقادات در بستر دولتهای مطلقه