جواد امامی (ظهیرالاسلام)

 
سید جواد امامی معروف به "ظهیرالاسلام" فرزند میر سید زین‌العابدین (امام جمعه تهران) و احترام‌السلطنه  (دختر سوم ناصرالدین شاه) در سال 1300 هجری قمری (1263 ش) تولد یافت. از پنج سالگی به کسوت روحانیت در آمد و پس از انجام تحصیلات مقدماتی به تحصیل علوم اسلامی و فقه و اصول پرداخت. 1
او دانش آموخته محضر اساتیدی مانند حاج سید محسن عراقی، شیخ مهدی اشتهاردی، آقا سید علی نجفی و شیخ عبدالعلی همدانی بود.
 
امامی پس از درگذشت پدرش در ذیقعده 1321 قمری به لقب "ظهیرالاسلام" ملقب گردید. پس از فوت مظفرالدین شاه و روی کار آمدن محمدعلی شاه و دشمنی قاجار با مشروطه خواهان، به شیخ فضل‌الله نوری گروید و ضمن حرام دانستن مجلس شورای ملی به صف مخالفین مشروطه پیوست و خواهان مشروطه مشروعه گردید.
 
در سال 1323 قمری با دختر مظفرالدین شاه ازدواج نمود. در سال 1324 قمری برای اولین بار به نایب‌التولیگی مدرسه عالی سپهسالار منصوب شد ولی انتصاب وی مخالفت عده‌ای از طلاب را ایجاد کرد و مخالفان وی از حاج میرزا ابوطالب استفتاء نمودند که آیا وی جزو علمای روحانی است یا جزو اعیان و اشراف که حاج میرزا ابوطالب در جواب نوشت: " اگر سید جواد درس بخواند طلبه است" . وی دوبار هم نایب التولیه آستان قدس رضوی شد.
 
در 4 مرداد 1329 قمری (1290 ش) با روی کار آمدن دولت صمصام‌السلطنه بختیاری، حکومت نظامی در تهران برقرار شد و به دستور دولت طرفداران محمدعلی شاه از جمله جواد امامی به همراه مجدالدوله و امین‌الدوله دستگیر و زندانی شدند.
 
در سال 1297 شمسی که  احمد قوام‌السلطنه به حکومت خراسان منصوب گردید با سید جواد امامی که در آن زمان نایب‌‌التولیه آستان قدس ر ضوی بود، دچار مشکل شد و سرانجام سید جواد علیه وی با کلنل محمدتقی خان پسیان متحد شد. 2
 
در 20 خرداد 1300 شمسی سید جواد ظهیرالاسلام به حکم احمد شاه از نیابت آستان قدس رضوی برکنار و به تهران احضار شد. در این هنگام قوام‌السلطنه برای دستگیری وی اقدام نمود ولی ظهیرالاسلام با کمک نیروی ژاندارم خراسان موفق به فرار شد و چندی مخفی بود تا اینکه به تهران رفت و با احمد شاه ملاقات نمود.
 
در 25 مهر ماه 1300 خورشیدی او به همراه ضیاء‌السلطان، میرزا احمد خان برادر سالار فاتح و مشارالملک به جرم شرکت در توطئه علیه قوام‌السلطنه نخست وزیر و سردار سپه وزیر جنگ به همراه 120نفر دیگر که آنان نیز عضو کمیته ترور بودند بازداشت و محبوس شد. سرانجام با شفاعت احمد شاه خلاصی یافت و تدریجا خود را به سردار سپه نزدیک کرد و جزء محارمین او درآمد. در ابتدای حکومت رضا خان چند ماموریت سیاسی و روحانی به او داده شد و با سران بعضی از کشورهای اسلامی ملاقات و مذاکره کرد.
 
او در آذر ماه 1306 شمسی در اعتراض به اجرای نظام وظیفه اجباری به همراه عده بسیاری از علما به رهبری حاج آقا نورالله فشارکی و سیدالعراقین به قم مهاجرت کردند. به دنبال این حرکت از سوی دولت عده‌‌ای برای مذاکره با رهبران این جریان مامور شدند.
 
در سال 1326 شمسی به دنبال از سرگیری روابط ایران و عربستان سید جواد امامی از سوی محمدرضا پهلوی به عنوان مامور فوق‌العاده سیاسی و امیرالحاج به عربستان اعزام شد. 3
 
جواد امامی در سال 1335 به دلیل غصب اراضی دولتی تحت تعقیب دادگستری قرار گرفت و به همین دلیل از نمایندگی مجلس استعفا داد تا سلب مصونیت نمایندگی وی از بین برود. او خود به دادگستری مراجعه نمود و تقاضای رسیدگی به اتهامش را رد کرد. 4
 
مشاغل مهم وی: نایب التولیه مدرسه عالی سپهسالار (1284، 1294، 1302، 1325، 1334)، نایب‌التولیه آستان قدس رضوی (1294، 1298 ش)5، سناتور انتصابی تهران در دوره اول مجلس سنا (1328). 6
 
سید جواد امامی در فرورین 1344 در سن 84 سالگی در تهران درگذشت و در مقبره "میرزا ابوالقاسم امام جمعه" جدش معروف به "سر قبر آقا" واقع در جنوب شهر تهران به خاک سپرده شد.

پی نوشت: